ذخیره گاه های جنگلی استان گلستان - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

Magnum · 28-06-2011, 05:44 PM

ذخیره گاه های جنگلی استان گلستان

1- ذخیره گاه جنگلی نوش فاضل آباد سورکش

این جنگل در 23 کیلومتری جنوب فاضل آباد گرگان ( سورکش واقع در دره کتول ) در منطقه ای به وسعت 195 هکتار گسترش دارد و از شمال به کوه قزقلعه یا جنگل پلنگ آرام، از جنوب به کوه الستان، از شرق به جنگل کرکوچال (تپه میدان و مزرعه)، از غرب به کوه سوراخ دار کشیده می شود. عملیات اجرایی آن از سال 1369 آغاز شده و از اولین ذخیره گاه های جنگلی کشور است.

این ذخیره گاه در طول شرقی 54 درجه و 49 دقیقه و عرض شمالی 36 درجه و 44 دقیقه قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا 900 تا 1450 متر و میانگین بارندگی سالانه آن 600 میلی متر و میانگین دمای سالانه آن 23 درجه سانتی گراد است.

توده های طبیعی درخت نوش (Thuja orientalis L.) نه تنها در ایران بلکه در دنیا به ندرت دیده می شود و یکی از توده های جنگلی منحصر به فرد دنیا محسوب می گردد. چون مقاومت این گونه در شرایط نامساعد محیط، بالاست استقرار آن در چنین رویشگاهی آن هم به صورت طبیعی از نظر بوم شناختی مهم است.

چوب درخت نوش به دلیل داشتن رزین، در برابر آفت و رطوبت مقاومت زیادی دارد. در گذشته از چوب آن در کارهای ساختمانی به شدت استفاده می شد. کمبود مواد آلی خاک و سنگلاخی بودن عرصه و مداخلات انسانی و آتش سوزی و چرای دام و توجه نکردن به توان رویش منطقه و کافی نبودن تعداد در هکتار درختان باعث شده که به طور کلی زادآوری مختل شود که نشان دهنده تخریب شدید در گذشته است. بعد از انتخاب عرصه برای ذخیره گاه، تخریب کمتر شده است و نشانه های زادآوری طبیعی دیده می شود.

2- ذخیره گاه جنگلی پسته قازانقایه

جنگل های طبیعی قازانقایه با مساحت 10 هزار هکتار در 180 کیلومتری شمال غربی بجنورد قرار دارد که 685 هکتار آن در داخل طرح جنگلداری سرخداری به ذخیره گاه پسته (Pistacia vera L.) اختصاص یافته است.

3- ذخیره گاه جنگلی زربین رامیان

این ذخیره گاه 650 هکتاری در 15 کیلومتری آزاد شهر و 10 کیلومتری جنوب رامیان در منطقه باقرآباد گرگان است و در سال 1368 برای حفظ گونه زربین (Mill.) Gord) (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis احداث شد. از شمال به روستاهای باقرآباد و سید کلاته، از جنوب و شمال غربی به رود قره چای، از شمال و شرق به زمین های کشاورزی باقرآباد متصل است. دو بخش عمده شرقی و غربی دارد که رود قره چای این دو را از هم جدا کرده است. حد جنوبی آن کوه سلطو است.

ارتفاع آن از سطح دریا 310 تا 650 متر و میانگین دمای ماهیانه آن در طول سال بین 93/5 و 43/26 درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانه آن 62/472 میلی متر است و چهار ماه از سال فصل خشک دارد. این ذخیره گاه بر اساس طبقه بندی آمبرژه و دومارتن و گوسن دارای آب و هوای مدیترانه ای معتدل و نیمه مرطوب با زمستان معتدل است.

خاک این ذخیره گاه از دو نوع راندزین در حال تکامل و alluvial یا آبرفتی است.

این ذخیره گاه به دلیل داشتن ناهمواری های متعدد و یال های کوچک، پوشش گیاهی متغیری دارد و به طور کلی آمیخته از پهن برگ و سوزنی برگ است. البته در دامنه های غربی و شرقی، زربین بیشتر دیده می شود.

تعداد در هکتار آن 275 اصله است و در حدود 15 درصد آن را پهن برگانی همچون بلوط و آزاد و ممرز تشکیل می دهد. بیشتر زربین های آن قطری بالای 40 سانتی متر دارند.

بررسی های انجام شده نشان می دهد که 3/71 درصد پایه های زربین در این ذخیره گاه فرم طبیعی دارند.

4- ذخیره گاه شمشاد چشمه بلبل بندر گز

در 15 کیلومتری جنوب غربی بندر گز و 10 کیلومتری جنوب شرقی گلوگاه و در منطقه روستاهای چشمه بلبل و لیوان واقع شده و مساحت آن 385 هکتار است که در سال 1371 برای حفظ گونه شمشاد (Buxus hyrcana Pojark.) احداث شد. در گذشته به دلیل قطع درختان آزاد در اشکوب بالا و از بین رفتن بسیاری از آنها بر اثر بیماری مرگ نارون و همچنین قطع شمشاد به دلیل داشتن چوب مرغوب و استفاده از شاخ و برگ آن در گل فروشی ها، خسارت زیادی به منطقه وارد شد که بعد از ذخیره گاه اعلام شدن، تا حد زیادی جلو تخریب گرفته شد.

در این ذخیره گاه، از سمت شرق به غرب، رشد و تراکم شمشاد کم می شود و همچنین از شمال به سمت ارتفاعات، تعداد در هکتار کاهش می یابد. با این حال درختانی با قطر 25 تا 35 سانتی متر بر روی تخته سنگ ها با نفوذ ریشه ای 60 تا 100 سانتی متر دیده می شود.

5- ذخیره گاه جنگلی سرخدار افرا تخته

این ذخیره گاه به مساحت 200 هکتار در شهرستان علی آباد کتول و در داخل طرح جنگلداری تایر قرار دارد و در سال 1370 احداث شده و گونه مهم دیگر آن بلندمازو است. ارتفاع آن از سطح دریا 1250 تا 1850 متر است. میانگین دمای سالانه آن 5/7 تا 5/9 درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانه آن 645 میلی متر است. بر اساس طبقه بندی آمبرژه این ذخیره گاه دارای آب و هوای نیمه مرطوب تا مرطوب با زمستان های خیلی سرد است.

بر اساس نقشه های زمین شناسی، بخش مهمی از منطقه را تشکیلات آهکی دوره های کامبرین تا پرمین و بخش کوچکی از آن را تشکیلات آهکی ژوراسیک بالایی و پایینی تشکیل می دهد ولی گاهی توده های مارنی و فلیش نیز در آن دیده می شود.

این جنگل ها اغلب دو اشکوبه اند که سرخدار در اشکوب بالایی قرار داردو اغلب به علت تراکم زیاد پوشش درختی (80 تا 90 درصد) پوشش علفی جنگل توسعه چندانی ندارد.

مکان هایی از این ذخیره گاه که کمتر تخریب شده اغلب خالص است و پایه های سرخدار 90 تا 100 درصد درختان را شامل می شود. در جاهای دیگر، سرخدار با گونه های بلوط، ممرز، پلت، شیردار، ون، نمدار و بارانک همراه است.

زادآوری در جنگل های این ذخیره گاه بسیار کم است.

گونه سرخدار (Taxus baccata L.) به علت تقاضای زیاد، از تخریب در امان نمانده به طوری که توده های وسیعی از آن در دنیا از بین رفته است و امروزه کمتر نقطه ای در جهان یافت می شود که این گونه به صورت توده متراکم و خالص در آن وجود داشته باشد. در جنگل های شمال ایران توده های خالص سرخدار به مساحت کم باقی مانده است که باید حفظ شود.

سرخدار در جنگل های شمال و حتی ارسباران اغلب به صورت پراکنده مشاهده می شود ولی در بعضی نقاط جنگل های شمال مثل افراتخته و پُونِ آرام علی آباد کتول به صورت توده های انبوه و خالص و در ارتفاع 1250 تا 1850 متر از سطح دریا دیده می شود.

سرخدار یکی از سوزنی برگان نادر ایران است و در اوایل دوران سوم زمین شناسی در دنیا ظاهر و در تمام نیم کره شمالی پرکنده شد. این گونه در گذشته گسترش زیادی داشت ولی به علت خشک تر شدن وضع آب و هوا از یک طرف و بهره برداری مفرط از طرف دیگر امروزه در حال انقراض است.

این درخت، دو پایه با رویش سالانه بسیار کم و دیرزیستی خیلی زیاد و در حدود 3000 سال است. اغلب در ارتفاع بالای 900 متر از سطح دریا و شیب های تند و رویشگاه های سنگلاخی یا واریزه ای و در داخل دره ها می روید. گونه ای رطوبت پسند است ولی از سرمای زیاد گریزان است. در مناطقی که بارندگی سالانه آن بیش از 1000 میلی متر است بیشتر در خاک های راندزین کم عمق و خاک های اسیدی رشد می کند و به طور کلی اغلب در خاک های آهکی و گچی و هوموسی دیده می شود.

رویش ارتفاعی سالانه سرخدار در حدود 10 سانتی متر و رویش قطری سالانه آن در حدود 6/0 میلی متر و چوب آن مرغوب و بسیار سخت با چگالی 7/0 تا 9/0 گرم بر سانتی متر مکعب است. در گذشته از شاخه های آن که انعطاف پذیری زیادی دارد برای ساخت تیر و کمان استفاده می شد. قطع آن طبق قانون ممنوع است.

به دلیل دو پایه بودن سرخدار لازم است نظم مکانی پایه های نر و ماده آن در هنگام جنگل کاری حفظ شود. با وجود این تانه رُویی (قوه نامیه) مطلوب در بذر سرخدار، جنگل های خالص آن در ناحیه رود پون آرام و روستای سیاه رودبار حداقل 200 سال است که زادآوری نمی کنند و لازم است در آن عملیات پرورشی انجام شود.

قلمه های سرخدار به راحتی سبز می شود و می توان امیدوار بود که جنگل های سرخدار با کاشت قلمه احیا شود. چون پایه های مادری موجود معایب ژنتیکی زیادی دارد، قلمه ها را در گلدان هایی که خاک پای آنها خاک پای توده اصلی و خالص سرخدار است قرار می دهند. قلمه ها از سرشاخه های سبز تهیه می شود و در واقع اولین انشعابات سبز در انتهای شاخه هاست که بین 5/2 تا 5 میلی متر قطر دارند.

به طور کلی سرسبزی و شادابی شاخه های انتهایی درختان سوزنی برگ و به ویژه سرخدار تداوم فراوانی دارد و تا مدت ها به حالت اولیه باقی می ماند. به همین دلیل در گل فروشی ها روزانه مقادیر قابل توجهی از سرشاخه های سرخدار به صورت قاچاق برای فروش در کنار انواع و اقسام گل های زینتی فروخته می شود. برگ های سرخدار بیش از یک ماه در داخل ظرف آب سبز می ماند و به دلیل همین پایایی برگ ها مشکل عمده ای را در قلمه گیری به وجود می آورد زیرا تشخیص قلمه ریشه دار را از قلمه بدون ریشه دشوار می کند. به همین علت لازم است تا به مدت چند ماه نتیجه گیری را به تعویق بیندازیم تا قلمه های موفق و ناموفق تمیز داده شوند. زادآوری سرخدار منحصر به مناطقی می شود که خاک، رطوبت کافی داشته باشد.

از دلایل ترجیح قلمه بر بذر، رویش ارتفاعی بیشتر در قلمه است. نهال های 8 ساله با منشأ بذر، ارتفاعی در حدود 12 سانتی متر دارند و این در حالی است که قلمه های یک ساله سرخدار 20 سانتی متر ارتفاع پیدا می کنند و سرعت رشد بعدی آنها هم بیشتر است. زادآوری سرخدار در هنگامی موفق است که تعداد 100 هزار نهال یک ساله سرخدار در یک هکتار موجود باشد تا این که بعد از 200 سال 25 پایه به دست آید.

بذر سرخدار دست کم چهار ساله سبز می شود. بهاره کردن (vernalization) برای سبز شدن آن لازم است. بذر در بهار گل می دهد و آبان ماه می رسد و باید به آن سرما داد. اگر بذر سرخدار را خیس کنند و با وَردَنه روی آن بکشند یک ساله سبز می شود و البته سبز شدن آن طی یک سال با اسید سولفوریک 10 درصد نیز میسر است.

یکی دیگر از موانع زادآوری طبیعی سرخدار آن است که در فصل زمسان نهال های آن را حیوانات به ویژه شوکا می خورند.

6- ذخیره گاه جنگلی زربین زرّین گل

این ذخیره گاه 115 هکتاری در 17 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان علی آباد کتول و در 3 کیلومتری شمال غربی روستای چینو و 5 کیلومتری روستای زرین گل و در شرقِ کوه 1780 متری هارون قرار دارد و در سال 1370 برای محافظت از گونه زربین(Mill.) Gord) (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis احداث شد.

ارتفاع آن از سطح دریا 450 تا 700 متر و میانگین دمای ماهیانه آن در طول سال بین 6 تا 4/27 درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانه آن 6/535 میلیمتر است.

خاک این ذخیره گاه از دو نوع راندزین در حال تکامل و آبرفتی (alluvial) است.

در این ذخیره گاه، پایه ای از زربین به قطر 130 سانتی متر وجود دارد که از نوک خشک شده است و اگر از قطر 120 سانتی متر خشک شده باشد و میانگین رشد قطری آن را یک میلی متر در نظر بگیریم عمر آن 1200 سال برآورد می شود.

این ذخیره گاه به دلیل داشتن بارندگی مناسب برای زربین و تبخیر کم و محصور شدن و گماردن قرقبان، زادآوری مطلوبی دارد.

7- ذخیره گاه جنگلی سرخدار پُونِ آرام

به مساحت 200 هکتار در داخل پارک جنگلی دَلَند برای حفظ گونه سرخدار (Taxus baccata L.) ایجاد شده است .

8- ذخیره گاه جنگلی آزاد دَلند

به مساحت 200 هکتار در آزادشهر برای حمایت از گونه آزاد (Pallas) C. Koch) (Zelkova carpinifolia در نظر گرفته شده و گونه های دیگر آن ممرز و بلندمازو و انجیلی است.

9- ذخیره گاه جنگلی عناب مینو دشت

به مساحت 20 هکتار برای محافظت از گونه عنّاب (Ziziphus vulgaris Law.).

10- ذخیره گاه جنگلی راش قوزلُق

به دلیل کمیابی درخت راش (Fagus orientalis Lipsky) در این منطقه، ذخیره گاهی 200 هکتاری بدین منظور در نظر گرفته شده است.

11- ذخیره گاه جنگلی داغداغان باغو

این ذخیره گاه 30 هکتاری برای حفظ گونه داغداغان (Celtis australis L.) در داخل پارک جنگلی باغو در بندرگز در نظر گرفته شده است.

28-06-2011, 05:44 PM	#1
Magnum (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Mar 2011 نوشته ها: 512	ذخیره گاه های جنگلی استان گلستان ذخیره گاه های جنگلی استان گلستان 1- ذخیره گاه جنگلی نوش فاضل آباد سورکش این جنگل در 23 کیلومتری جنوب فاضل آباد گرگان ( سورکش واقع در دره کتول ) در منطقه ای به وسعت 195 هکتار گسترش دارد و از شمال به کوه قزقلعه یا جنگل پلنگ آرام، از جنوب به کوه الستان، از شرق به جنگل کرکوچال (تپه میدان و مزرعه)، از غرب به کوه سوراخ دار کشیده می شود. عملیات اجرایی آن از سال 1369 آغاز شده و از اولین ذخیره گاه های جنگلی کشور است. این ذخیره گاه در طول شرقی 54 درجه و 49 دقیقه و عرض شمالی 36 درجه و 44 دقیقه قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا 900 تا 1450 متر و میانگین بارندگی سالانه آن 600 میلی متر و میانگین دمای سالانه آن 23 درجه سانتی گراد است. توده های طبیعی درخت نوش (Thuja orientalis L.) نه تنها در ایران بلکه در دنیا به ندرت دیده می شود و یکی از توده های جنگلی منحصر به فرد دنیا محسوب می گردد. چون مقاومت این گونه در شرایط نامساعد محیط، بالاست استقرار آن در چنین رویشگاهی آن هم به صورت طبیعی از نظر بوم شناختی مهم است. چوب درخت نوش به دلیل داشتن رزین، در برابر آفت و رطوبت مقاومت زیادی دارد. در گذشته از چوب آن در کارهای ساختمانی به شدت استفاده می شد. کمبود مواد آلی خاک و سنگلاخی بودن عرصه و مداخلات انسانی و آتش سوزی و چرای دام و توجه نکردن به توان رویش منطقه و کافی نبودن تعداد در هکتار درختان باعث شده که به طور کلی زادآوری مختل شود که نشان دهنده تخریب شدید در گذشته است. بعد از انتخاب عرصه برای ذخیره گاه، تخریب کمتر شده است و نشانه های زادآوری طبیعی دیده می شود. 2- ذخیره گاه جنگلی پسته قازانقایه جنگل های طبیعی قازانقایه با مساحت 10 هزار هکتار در 180 کیلومتری شمال غربی بجنورد قرار دارد که 685 هکتار آن در داخل طرح جنگلداری سرخداری به ذخیره گاه پسته (Pistacia vera L.) اختصاص یافته است. 3- ذخیره گاه جنگلی زربین رامیان این ذخیره گاه 650 هکتاری در 15 کیلومتری آزاد شهر و 10 کیلومتری جنوب رامیان در منطقه باقرآباد گرگان است و در سال 1368 برای حفظ گونه زربین (Mill.) Gord) (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis احداث شد. از شمال به روستاهای باقرآباد و سید کلاته، از جنوب و شمال غربی به رود قره چای، از شمال و شرق به زمین های کشاورزی باقرآباد متصل است. دو بخش عمده شرقی و غربی دارد که رود قره چای این دو را از هم جدا کرده است. حد جنوبی آن کوه سلطو است. ارتفاع آن از سطح دریا 310 تا 650 متر و میانگین دمای ماهیانه آن در طول سال بین 93/5 و 43/26 درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانه آن 62/472 میلی متر است و چهار ماه از سال فصل خشک دارد. این ذخیره گاه بر اساس طبقه بندی آمبرژه و دومارتن و گوسن دارای آب و هوای مدیترانه ای معتدل و نیمه مرطوب با زمستان معتدل است. خاک این ذخیره گاه از دو نوع راندزین در حال تکامل و alluvial یا آبرفتی است. این ذخیره گاه به دلیل داشتن ناهمواری های متعدد و یال های کوچک، پوشش گیاهی متغیری دارد و به طور کلی آمیخته از پهن برگ و سوزنی برگ است. البته در دامنه های غربی و شرقی، زربین بیشتر دیده می شود. تعداد در هکتار آن 275 اصله است و در حدود 15 درصد آن را پهن برگانی همچون بلوط و آزاد و ممرز تشکیل می دهد. بیشتر زربین های آن قطری بالای 40 سانتی متر دارند. بررسی های انجام شده نشان می دهد که 3/71 درصد پایه های زربین در این ذخیره گاه فرم طبیعی دارند. 4- ذخیره گاه شمشاد چشمه بلبل بندر گز در 15 کیلومتری جنوب غربی بندر گز و 10 کیلومتری جنوب شرقی گلوگاه و در منطقه روستاهای چشمه بلبل و لیوان واقع شده و مساحت آن 385 هکتار است که در سال 1371 برای حفظ گونه شمشاد (Buxus hyrcana Pojark.) احداث شد. در گذشته به دلیل قطع درختان آزاد در اشکوب بالا و از بین رفتن بسیاری از آنها بر اثر بیماری مرگ نارون و همچنین قطع شمشاد به دلیل داشتن چوب مرغوب و استفاده از شاخ و برگ آن در گل فروشی ها، خسارت زیادی به منطقه وارد شد که بعد از ذخیره گاه اعلام شدن، تا حد زیادی جلو تخریب گرفته شد. در این ذخیره گاه، از سمت شرق به غرب، رشد و تراکم شمشاد کم می شود و همچنین از شمال به سمت ارتفاعات، تعداد در هکتار کاهش می یابد. با این حال درختانی با قطر 25 تا 35 سانتی متر بر روی تخته سنگ ها با نفوذ ریشه ای 60 تا 100 سانتی متر دیده می شود. 5- ذخیره گاه جنگلی سرخدار افرا تخته این ذخیره گاه به مساحت 200 هکتار در شهرستان علی آباد کتول و در داخل طرح جنگلداری تایر قرار دارد و در سال 1370 احداث شده و گونه مهم دیگر آن بلندمازو است. ارتفاع آن از سطح دریا 1250 تا 1850 متر است. میانگین دمای سالانه آن 5/7 تا 5/9 درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانه آن 645 میلی متر است. بر اساس طبقه بندی آمبرژه این ذخیره گاه دارای آب و هوای نیمه مرطوب تا مرطوب با زمستان های خیلی سرد است. بر اساس نقشه های زمین شناسی، بخش مهمی از منطقه را تشکیلات آهکی دوره های کامبرین تا پرمین و بخش کوچکی از آن را تشکیلات آهکی ژوراسیک بالایی و پایینی تشکیل می دهد ولی گاهی توده های مارنی و فلیش نیز در آن دیده می شود. این جنگل ها اغلب دو اشکوبه اند که سرخدار در اشکوب بالایی قرار داردو اغلب به علت تراکم زیاد پوشش درختی (80 تا 90 درصد) پوشش علفی جنگل توسعه چندانی ندارد. مکان هایی از این ذخیره گاه که کمتر تخریب شده اغلب خالص است و پایه های سرخدار 90 تا 100 درصد درختان را شامل می شود. در جاهای دیگر، سرخدار با گونه های بلوط، ممرز، پلت، شیردار، ون، نمدار و بارانک همراه است. زادآوری در جنگل های این ذخیره گاه بسیار کم است. گونه سرخدار (Taxus baccata L.) به علت تقاضای زیاد، از تخریب در امان نمانده به طوری که توده های وسیعی از آن در دنیا از بین رفته است و امروزه کمتر نقطه ای در جهان یافت می شود که این گونه به صورت توده متراکم و خالص در آن وجود داشته باشد. در جنگل های شمال ایران توده های خالص سرخدار به مساحت کم باقی مانده است که باید حفظ شود. سرخدار در جنگل های شمال و حتی ارسباران اغلب به صورت پراکنده مشاهده می شود ولی در بعضی نقاط جنگل های شمال مثل افراتخته و پُونِ آرام علی آباد کتول به صورت توده های انبوه و خالص و در ارتفاع 1250 تا 1850 متر از سطح دریا دیده می شود. سرخدار یکی از سوزنی برگان نادر ایران است و در اوایل دوران سوم زمین شناسی در دنیا ظاهر و در تمام نیم کره شمالی پرکنده شد. این گونه در گذشته گسترش زیادی داشت ولی به علت خشک تر شدن وضع آب و هوا از یک طرف و بهره برداری مفرط از طرف دیگر امروزه در حال انقراض است. این درخت، دو پایه با رویش سالانه بسیار کم و دیرزیستی خیلی زیاد و در حدود 3000 سال است. اغلب در ارتفاع بالای 900 متر از سطح دریا و شیب های تند و رویشگاه های سنگلاخی یا واریزه ای و در داخل دره ها می روید. گونه ای رطوبت پسند است ولی از سرمای زیاد گریزان است. در مناطقی که بارندگی سالانه آن بیش از 1000 میلی متر است بیشتر در خاک های راندزین کم عمق و خاک های اسیدی رشد می کند و به طور کلی اغلب در خاک های آهکی و گچی و هوموسی دیده می شود. رویش ارتفاعی سالانه سرخدار در حدود 10 سانتی متر و رویش قطری سالانه آن در حدود 6/0 میلی متر و چوب آن مرغوب و بسیار سخت با چگالی 7/0 تا 9/0 گرم بر سانتی متر مکعب است. در گذشته از شاخه های آن که انعطاف پذیری زیادی دارد برای ساخت تیر و کمان استفاده می شد. قطع آن طبق قانون ممنوع است. به دلیل دو پایه بودن سرخدار لازم است نظم مکانی پایه های نر و ماده آن در هنگام جنگل کاری حفظ شود. با وجود این تانه رُویی (قوه نامیه) مطلوب در بذر سرخدار، جنگل های خالص آن در ناحیه رود پون آرام و روستای سیاه رودبار حداقل 200 سال است که زادآوری نمی کنند و لازم است در آن عملیات پرورشی انجام شود. قلمه های سرخدار به راحتی سبز می شود و می توان امیدوار بود که جنگل های سرخدار با کاشت قلمه احیا شود. چون پایه های مادری موجود معایب ژنتیکی زیادی دارد، قلمه ها را در گلدان هایی که خاک پای آنها خاک پای توده اصلی و خالص سرخدار است قرار می دهند. قلمه ها از سرشاخه های سبز تهیه می شود و در واقع اولین انشعابات سبز در انتهای شاخه هاست که بین 5/2 تا 5 میلی متر قطر دارند. به طور کلی سرسبزی و شادابی شاخه های انتهایی درختان سوزنی برگ و به ویژه سرخدار تداوم فراوانی دارد و تا مدت ها به حالت اولیه باقی می ماند. به همین دلیل در گل فروشی ها روزانه مقادیر قابل توجهی از سرشاخه های سرخدار به صورت قاچاق برای فروش در کنار انواع و اقسام گل های زینتی فروخته می شود. برگ های سرخدار بیش از یک ماه در داخل ظرف آب سبز می ماند و به دلیل همین پایایی برگ ها مشکل عمده ای را در قلمه گیری به وجود می آورد زیرا تشخیص قلمه ریشه دار را از قلمه بدون ریشه دشوار می کند. به همین علت لازم است تا به مدت چند ماه نتیجه گیری را به تعویق بیندازیم تا قلمه های موفق و ناموفق تمیز داده شوند. زادآوری سرخدار منحصر به مناطقی می شود که خاک، رطوبت کافی داشته باشد. از دلایل ترجیح قلمه بر بذر، رویش ارتفاعی بیشتر در قلمه است. نهال های 8 ساله با منشأ بذر، ارتفاعی در حدود 12 سانتی متر دارند و این در حالی است که قلمه های یک ساله سرخدار 20 سانتی متر ارتفاع پیدا می کنند و سرعت رشد بعدی آنها هم بیشتر است. زادآوری سرخدار در هنگامی موفق است که تعداد 100 هزار نهال یک ساله سرخدار در یک هکتار موجود باشد تا این که بعد از 200 سال 25 پایه به دست آید. بذر سرخدار دست کم چهار ساله سبز می شود. بهاره کردن (vernalization) برای سبز شدن آن لازم است. بذر در بهار گل می دهد و آبان ماه می رسد و باید به آن سرما داد. اگر بذر سرخدار را خیس کنند و با وَردَنه روی آن بکشند یک ساله سبز می شود و البته سبز شدن آن طی یک سال با اسید سولفوریک 10 درصد نیز میسر است. یکی دیگر از موانع زادآوری طبیعی سرخدار آن است که در فصل زمسان نهال های آن را حیوانات به ویژه شوکا می خورند. 6- ذخیره گاه جنگلی زربین زرّین گل این ذخیره گاه 115 هکتاری در 17 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان علی آباد کتول و در 3 کیلومتری شمال غربی روستای چینو و 5 کیلومتری روستای زرین گل و در شرقِ کوه 1780 متری هارون قرار دارد و در سال 1370 برای محافظت از گونه زربین(Mill.) Gord) (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis احداث شد. ارتفاع آن از سطح دریا 450 تا 700 متر و میانگین دمای ماهیانه آن در طول سال بین 6 تا 4/27 درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانه آن 6/535 میلیمتر است. خاک این ذخیره گاه از دو نوع راندزین در حال تکامل و آبرفتی (alluvial) است. در این ذخیره گاه، پایه ای از زربین به قطر 130 سانتی متر وجود دارد که از نوک خشک شده است و اگر از قطر 120 سانتی متر خشک شده باشد و میانگین رشد قطری آن را یک میلی متر در نظر بگیریم عمر آن 1200 سال برآورد می شود. این ذخیره گاه به دلیل داشتن بارندگی مناسب برای زربین و تبخیر کم و محصور شدن و گماردن قرقبان، زادآوری مطلوبی دارد. 7- ذخیره گاه جنگلی سرخدار پُونِ آرام به مساحت 200 هکتار در داخل پارک جنگلی دَلَند برای حفظ گونه سرخدار (Taxus baccata L.) ایجاد شده است . 8- ذخیره گاه جنگلی آزاد دَلند به مساحت 200 هکتار در آزادشهر برای حمایت از گونه آزاد (Pallas) C. Koch) (Zelkova carpinifolia در نظر گرفته شده و گونه های دیگر آن ممرز و بلندمازو و انجیلی است. 9- ذخیره گاه جنگلی عناب مینو دشت به مساحت 20 هکتار برای محافظت از گونه عنّاب (Ziziphus vulgaris Law.). 10- ذخیره گاه جنگلی راش قوزلُق به دلیل کمیابی درخت راش (Fagus orientalis Lipsky) در این منطقه، ذخیره گاهی 200 هکتاری بدین منظور در نظر گرفته شده است. 11- ذخیره گاه جنگلی داغداغان باغو این ذخیره گاه 30 هکتاری برای حفظ گونه داغداغان (Celtis australis L.) در داخل پارک جنگلی باغو در بندرگز در نظر گرفته شده است.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)