رنگ كردن قطعات فلزي سلاح به طريقه گرم
قبل از هر گونه اقدام موارد احتياطي را كاملا رعايت نمائيد.
عينك و لباس ضد اسيد و دستكش پلاستيكي و ماسك تنفسي به هنگام انجام كار حتما استفاده نمائيد و در مرحله تمرين از سلاح خود استفاده نكنيد.
امروزه براي سياه كردن از محلول جوش سود آور با يك يا دو اكسيدان مثل نيترات سديم استفاده مي شود كه اين روش نسبت به ديگر روشها بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد .
اين روش با وجود اينكه بسيار ساده مي باشد اما در عين حال نياز به دقت و هوشياري فراوان دارد زيرا ممكن است عواقب ناگواري مخصوصا براي چشم داشته باشد .
نقطه جوش سود سوزآور به غلظت نمك موجود در محلول بستگي دارد .
جدول زير يك محلول قليايي را نسبت به قسمت وزني سود سوز آور در 100 قسمت آب به همراه نقطه جوش نشان ميدهد .
مناسبترين غلظت محلول سود سوز آور 600 گرم در ليتر ميباشد كه نقطه جوش آن همراه با 20 تا 30 گرم در ليتر نيترات سديم به 125 درجه سانتيگراد مي رسد . هر اندازه محلول غلظت بيشتري داشته باشد به همان اندازه عمل اكسيداسيون ضعيف تر خواهد بود. زمان اكسيداسيون به غلظت و دما بستگي دارد كه تا 180 درجه سانتيگراد رنگي سياه يا آبي را براي قطعه ممكن مي سازد و دماي بيش از اين حد قطعه را قهوه اي مي كند . ضمنا بايد اين را بدانيم كه تمام نمكهاي اكسيد كننده براي سياه كردن قطعه آهني در محلول سود سوز آور مناسب نمي باشند و معمولا از نمكهاي نيترات و نيتريت سديم به عنوان اكسيد كننده در محلول استفاده مي شود زيرا ساير اكسيد كنندها در دماي بالا كم و بيش تجزيه مي شوند گاهي هم ميتوان از اكسيد كننده هائي نظير پرمنگنات پتاسيم – كلرات يا بيكربنات پتاسيم و سديم هم استفاده كرد كه فرمول آن به شرح زير مي باشد :
· سودسوزآور 1200 تا 1500 گرم در ليتر NaOH
· نيترات سديم يا پتاسيم 30 گرم در ليتر
· دما 100 تا 140 درجه سانتيگراد
· زمان غوطه وري 5 تا 30 دقيقه
لايحه تشكيل شده از محلولهاي فوق يك قشر اكسيد مغناطيسي آهن Fe 304 (پيوندFeo،Feo203) است كه به ضخامت حدود 7/0 تا 5/2 ميكرون مي باشد .
قطعات آهني كرم دار همراه اكسيد كرم آن به ميزان 3 درصد وارد كريستال آهن مي شود كه بسيار چسبنده و در برابر خوردگي قطعات محافظ بسيار خوبي است . جهت افزايش سرعت رنگ پذيري آهن مقدار 20 گرم اوره در ليتر به محلول اضافه نمائيد . حمامهاي آهني محلول سودسوزآور بايستي پس از اتمام كار بسته شوند تا از ورود 2co به آن جلوگيري شود و كربناتها را هم توسط آب آهك از محلول سود سوز آور جدا مي كنند . در اين زمينه از محلول زير هم مي توان استفاده كرد :
· سود سوز آور 1000 گرم در ليتر
· سود سوز آور 600 گرم در ليتر
· سود سوز آور 750 گرم در ليتر
ü نيتريت سديم 12 گرم در ليتر NaNo۲
ü نيتريت سديم 10 گرم در ليتر NaNo۲
ü نيتريت سديم 25 گرم در ليتر NaNo۲
v بيكرمات سديم 12 گرم در ليتر 207 Na۲ Cr
دما 136 تا 145 درجه سانتيگراد
§ نيترات سديم 10 گرم در ليتر NaNo۳
دما 125 درجه سانتيگراد
پس از آنكه قطعه از محلول هاي در حال جوش خارج گرديد آنرا در آب گرم خوب مي شويند. زيرا باقي ماندن محلولها در سطح قطعه ممكن است باعث لكه دار شدن قطعه گردد .
PH آب شستشو نبايد از 10 بيشتر باشد . قطعات قهوه اي شده را مي توان با اسيد سولفوريك رنگ برداري كرد و مجددا وارد حمام سودسوزآور نمود . براي يكنواخت شدن رنگ بهتر است قطعات را پيش از سياه كردن در محلول 5 تا 10 درصد اسيد فلوئوريك غوطه ور كرد و از آب ذخيره براي رقيق كردن محلول در هنگام خنك بودن استفاده مي شود . براي خشك كردن قطعات بايستي از هواي گرم استفاده كرد و همچنين براي شفاف ساختن آنها از گازوئيل مخلوط با پارافين و نفت استفاده كنيم .
توجه مهم :
1. از فروبردن قطعات خيس و يا افزودن آب در حالتي كه محلول گرم مي باشد خودداري نمائيد .
2. عينك و لباس ضد اسيد و دستكش پلاستيكي و ماسك تنفسي به هنگام انجام كار حتما استفاده فرمائيد .