نمایش پست تنها
قدیمی 21-05-2011, 04:23 PM   #1
kodiak
(کاربر طلایی)
 
kodiak آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Feb 2011
نوشته ها: 501
Drought Leaf Icon چگونگي پيشروي كوير


چگونگي پيشروي كوير

عامل گسترش كوير را بايد در فاكتورهايي كه شوري منابع آب و خاك را سبب مي شوند بررسي كرد. بايد توجه داشت در فلات خشك ايران آنجايي كه شوري منابع آب و خاك از حد بحراني خود تجاوز كند بمعني ظهور شرايط كويري است و بالاخره با پيشرفت بدون برگشت درجه شوري به غالب شدن مطلق كوير خواهد انجاميد. گسترش شوري در فلات ايران تنها به پهنه هاي پوشيده از نمك تحت عنوان كفه ها و باتلاق‌هاي نمك و سفره هاي آب شور زير زميني محدود نيست، بزرگترين مشكل وجود تشكيلات زمين شناسي محتوي رسوبات تبخيري چون گچ و نمك مي باشد كه تقريباً در اكثر نقاط ايران وجود دارد. بطور كلي كويرهاي نمكي به صورت مركز اصلي پخش نمك عمل مي كنند كه در بخش سطحي توسط آب و احياناً باد و در قسمت عمقي بوسيله نفوذ جريان آب شور اثرات مخرب خود را در زمين هاي اطراف برجای مي‌گذارد. راههاي پيشروي كوير را مي توان به صورت زير بر شمرد.



1ـ برداشت بي رويه از آبهاي زيرزميني حاشيه كوير: در اثر اين كار علاوه بر افت شديد سطح سفره هاي زيرزميني بحران ديگري به صورت شور شدن ذخائر آبي را بايد يادآور شد كه به علت بر هم خوردن تعادل بين آب شور و شيرين سبب پيشروي جبهه هاي آب شور در بستر آب شيرين سفره هاي زيرزميني مي شوند. افزايش تدريجي درجه شوري آب زيرزميني در دست بهره برداري آغازي جدي براي نمكزايي و نهايتاً تخريب منابع اراضي در جهت كويري شدن مي‌باشد.

خطر شور شدن اراضي در سواحل دريا به علت برداشت بي رويه از آب‌هاي زير زميني نيز وجود دارد البته در سواحل درياي مازندران به علت شرایط آب و هوايي مرطوب امكان تجمع املاح محلول در دشت هاي ساحلي بسيار محدود است ولي تجمع نمك در سواحل خليج فارس و درياي عمان در جنوب كشور با توجه به شرايط آب و هوايي بشدت گرم، تبخير بالا و نزولات جوي اندك از طرف دريا بطرف ساحل رو به افزايش است.

2ـ آب هاي جاري و سطحي و باران: باران هاي سيل آسا و كمياب در مناطق خشك مي توانند با ايجاد سيلاب، رسوبات نمكدار و گچي را از ارتفاعات تا انتهاي مسيل حمل نمايند . همچنين آب هاي جاري سطحي با وجود ناچيز و ضعيف بودن قادرند با شستشوي تدريجي گنبدهاي نمك واقع در سطح زمين يا معادن نمك در حال استخراج مناطق وسيع تحت نفوذ خود را آلوده به شوري سازند. این شستشوي تدريجي در دراز مدت منتهي به كويري شدن منطقه مي شود.


3ـ باتلاق ها: باتلاق هاي نمك كه در انتهاي حوضه هاي آبريز آبهاي شور قرار دارند و به صورت كوير نمك در آمده اند مي توانند از طريق پذيرش آب هاي شور و توسعه سطح خود و تبخير مجدد آب بر دامنه كوير بيفزايند.

4ـ باد و طوفان:
در بعضي مناطق كه قشر سطحي و شور كفه كويرها به صورت پودر نمك مي باشند ( كويرهاي سديمي) باد مي تواند به عنوان يك عامل حمل نمك در كوير به حسآب آيد زيرا باد قادر است اين ذرات را به نقاط اطراف و حتي دوردست حمل نمايد.


مسلماً در اين نقل و انتقالات اراضي مناسب و مساعد كشت و كار مسير خود را آلوده به شوري خواهد كرد باد و طوفان در اقيانوسها و درياها نيز اين كار را بوسيله قطرات بسيار ريز آب حاصل از امواج مي تواند انجام دهند. بر اساس اندازه گيري هايي كه در جنوب فرانسه انجام شده است سالانه در هر متر مربع زمين 25 تا 40 گرم كلرورسديم از پديده قطرات آب دريا آلوده به شوري مي شود كه در طي ساليان دراز و تكرار اين عمل اراضي شور و كويري بوجود مي آيد.

عوامل ديگري نيز همچون گرمي و خشكي هوا و بالا آمدن آب شور، ‌گنبدهاي نمكي، آبياري اراضي با آب شور و . . . در پيشروي كوير دخالت دارند كه براي جلوگيري از اطاله كلام فرصت تشريح يكايك آنها نمي باشد.

kodiak آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول