راههاي دسترسي به تالاب گاوخونی
تالاب گاوخوني يكي از بكرترين چشماندازهاي طبيعي استان اصفهان محسوب ميشود كه به علت موقعيت جغرافيايي و مشكلات دسترسي به آن- به ويژه در گذشته- چهره طبيعياش كمتر با اقدامات سودجويانه بشر دستخوش تغيير شده است، از اين رو جلوههاي بينظير و چشماندازهاي زيبايي را براي اهل ذوق و دوستداران طبيعت در دامان خود به وجود آورده است. اين تالاب در آستانه ورود به كوير (مرز ميان اكوسيستم آبي با خشكي) واقع شده و انعكاسي از شرايط حاكم بر اين دو بومسازگان است.
براي بازديد از تالاب گاوخوني يكي از فصول زير پيشنهاد ميشود:
الف) اوايل بهار: در اين ايام وضعيت آب و هوايي منطقه مطلوب و درجه دماي محيط مناسب است. از طرف ديگر چنانچه در زمستان گذشته ميزان بارندگي قابل ملاحظه باشد، در ارتفاعات و دامنههاي شمالي مشرف به تالاب از جمله كوه سياه، رويش انبوه گياهان علفي و يكساله با رنگهاي مختلف مناظر بسيار زيبايي را به وجود ميآورد كه از بالاي ارتفاعات مذكور ميتوان علاوه بر مشاهدهي اين جلوههاي زيبا، از تماشاي چشماندازهاي طبيعي و بكر تالاب نظير بخش چمنزار (جنگل)، درياچه، تپههاي شني، بنجيا و . . . لذت برد (تصوير 11-2). اما از آنجا كه پرندگان مهاجر تالاب جهت جوجهآوري و توليد مثل در آن باقي نميمانند با گرم شدن هوا مهاجرت خود را به نقاط شمالي آغاز ميكنند، در اين ايام سال كمتر پرندهاي در تالاب ديده ميشود.
ب) فصل پاييز و اوايل زمستان: در اين زمان با سرد شدن هوا در نقاط شمالي، مهاجرت هزاران پرنده به تالاب آغاز ميشود و با حضور انواع پرنده آبزي از جمله فلامينگو، اردك، كاكاييها، حواصيل و . . . شكوه وصفناپذيري در طبيعت زيباي تالاب حاكم ميشود كه چشم هر بينندهاي را مجذوب ميكند. اگرچه گاهگاهي با شليك گلولهاي آرامش حاكم بر تالاب بههم ميخورد و يا پرندهاي خونين بال از آواز خواندن باز ميماند. لازم به ذكر است كه در اين فصول به خاطر امكان وجود بارندگي و خاكي بودن بخشي از مسير- ورزنه تا گاوخوني- مسافرت ميبايست با رعايت مسايل ايمني همراه باشد و اتومبيل از جاده اصلي خارج نشود، در غير اين صورت امكان گير افتادن در خاكهاي پف كردهي حواشي قسمتهايي از جاده وجود دارد.
جهت بازديد از تالاب گاوخوني راههاي مختلفي وجود دارد كه اغلب از شهر ورزنه ميگذرد. اين راهها تا ورزنه آسفالته و از آن پس تا تالاب خاكي است. دسترسي به تالاب اغلب از طريق ورزنه صورت ميگيرد، زيرا در اين مسير مسافت كمتري پيموده ميشود. همچنين اين راه به بخشهاي شمالي تالاب- محل الحاق زايندهرود- منتهي ميشود كه داراي جلوههاي زيباتر و طبيعت متنوع ملايمتري نسبت به نخشهاي ديگر تالاب است. دسترسي به بخشهاي جنوبي تالاب از طريق روستاي خارا امكانپذير است. مهمترين راههاي دسترسي به تالاب عبارتاند از:
اصفهان- جوزدان- برسيان- اژيه- تالاب گاوخوني
اصفهان- كوهپايه- هرند- اژيه- ورزنه- تالاب گاوخوني
اصفهان- زيار- برسيان- اژيه- ورزنه- تالاب گاوخوني
اصفهان- كوهپايه- هرند- قورتان- ورزنه- تالاب گاوخوني
راههاي فوق راههاي معمول در مسافرت به تالاب است كه از بقيه راهها سهلتر ميباشند. علاوه بر اين راهها، راههاي ديگري هم وجود دارند:
شهرضا- نيك آباد- اژيه- ورزنه- تالاب گاوخوني
جاده اصفهان- نايين (كيلومتر 98)- ورزنه- تالاب گاوخوني
اصفهان- زيار- حسن آباد جرقويه- خارا- تالاب گاوخوني
اصفهان- ورزنه- حسن آباد جرقويه- خارا- تالاب گاوخوني.
با توجه به اين كه راههاي مذكور حداقل در بخشي از مسير خاكي و كم رفت و آمد ميباشند، رعايت نكات ايمني مربوط به مسافرت به چنين نقاطي ضرورت دارد.