خطر انقراض دركمين مهره داران
يك پـــنجم گونـــه‌های مهــره‌داران در معرض خــطر انقراض هستند.
يك تحقيق كه به تازگي منتشر شده نشان مي‌دهد بدون انجام تلاش‌هايي كه تاكنون براي حفاظت از گونه‌ها صورت گرفته، ميزان كاهش تنوع زيستي مي‌توانست خيلي بيشتر از اينها باشد.
نتايج اين مطالعه كه در نشريه ساينس به چاپ رسيده بطور خلاصه وضعيت بيش از 25 هزار پستاندار، پرنده و دوزيست را بيان مي‌كند. ميشل‌هافمن استاد دانشگاه كمبريج و كسي كه رهبري مطالعه درباره وضعيت مهره‌داران را به عهده داشته مي‌گويد كه ما در هدف‌هاي نشست سال 2010 كنوانسيون سازمان ملل درباره تنوع زيستي شكست خورده‌ايم.
براساس اين اهداف قرار بود تا امسال بتوانيم به ميزان قابل توجهي جلوي نابودي گونه‌ها را بگيريم. هافمن مي‌افزايد:«هدف ما از انجام اين مطالعه اين بوده كه شرح دهيم حفاظت واقعاً تفاوتي ايجاد مي‌كند.» مطالعه ديگري كه در همين شماره مجله ساينس به چاپ رسيده نيز نشان مي‌دهد مدل‌هاي رايانه‌اي موجود كه براي برآورد ميزان كاهش تنوع زيستي در آينده وجود دارند غيرقابل اعتماد و متناقض هستند. همين امر هم مي‌تواند در نشان دادن نتيجه كوشش‌ها و در نتيجه تصميم‌گيري درباره جانوران مانعي ايجاد كند.
هنريك پريرا استاد دانشگاه ليسبون پرتغال و كسي كه هدايت اين تحقيق را به عهده داشته مي‌گويد: «ما در اين لحظه نمي‌دانيم آيا تا سال 2050 يك درصد تنوع زيستي را از دست مي‌دهيم يا 40 تا 50 درصد آن را.»
هافمن براي انجام مطالعه‌اش از يك شاخص خطر انقراض استفاده كرده؛ اين شاخص بر مقوله تغيير مكان‌ها در فهرست پستانداران، خزندگان، پرندگان، دوزيستان و ماهي‌هاي در معرض خطر انقراض استوار شده. تاريخچه بعضي از فهرست‌بندي‌ها به دهه 1980 برمي‌گردد. گروه هافمن براين اساس نشان داد كه هرسال بطور متوسط 52 گونه از مهره‌داران در اين فهرست جابه‌جا شده‌اند و به وضعيت در خطر انقراض نزديك‌تر شده‌اند. دوزيستان بيشتر از ديگر جانوران احتمال دارد به سمت انقراض رفته باشند. هم اينك 42 درصد دوزيستان به عنوان جانوران در تهديد طبقه‌بندي شده‌اند.
عمده‌ترين دليل اين وضعيت هم اين است كه درك اندكي از بيماري مسري چيتريديوميكوسيس chytridiomycosis كه در سراسر جهان به جمعيت‌هاي دوزيستان تلفات زيادي وارد مي‌كند، وجود دارد. افزايش ميزان دوزيستان در خطر انقراض بيشتر درباره جنوب شرق آسيا مطرح بوده هرچند كه كشورهاي ثروتمندتر نظير امريكا و استراليا هم با كاهش گونه‌هايشان مواجهند. اين مطالعه نشان مي‌دهد اگر هيچ تلاشي براي مراقبت از زيستگاه‌ها، جلوگيري از شكار و مقابله با گونه‌هاي مهاجم صورت نگيرد از تنوع زيستي يك پنجم كاسته مي‌شود. هافمن مي‌گويد: «مردم هنوز به اين باور نرسيده‌اند كه واقعاً مي‌توانيم هركاري را براي تغيير اين وضعيت انجام دهيم و تلاش زيادي براي محافظت انجام نداده‌ايم.»