طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

زنبور عسل

زنبور عسل یکی از حشرات مفید و سازنده برای انسان است که خیلی پیش از انسان (حدود 150 میلیون سال قبل) وجود داشته است. زنبورها مثل انسان از درک زیبایی گلها بی بهره نیستند و شاهکاری در عالم طبیعت به شمار می روند. زنبورهای عسل ماده غذایی بسیار مفید عسل را تهیه می کنند که اگر انسان آن را به طور مصنوعی درست کند قدرت رقابت با آن را ندارد. و هرگز به عطر و طعم و خصوصیات خوب آن نمی رسد.

در مطالعات اخیر روشن شده که زنبور عسل مغز بسیار کوچکی کمتر از 01/0گرم دارد اما با همین با همین مغز کوچک می تواند تشخیص دهد کدام گل بهترین شهد را دارد یا رنگ آمیزی کدام گل بهتر است یا بهترین زمان سر زدن به گل ها چه وقت است و به علاوه می تواند اطلاعاتی را که فراگرفته به سایر زنبورها منتقل کند. زنبورها در اجتماع بزرگی که گاه شامل بیش از 80000زنبور می شود زندگی می کنند. هرکلونی شامل یک یک ملکه،10هزار زنبور کارگر و تعدادی زنبور نر است.

http://nature.harferooz.com/photos/i...honeybee_2.jpg

زنبورهای کارگر مسئول تهیه عسل هستند. بعلاوه ماده ژله مانندی برای تغذیه ملکه تولید می کنند. زبان آن ها متناسب با جمع آوری شهد گرده هاست. بعلاوه زنبیل مخصوص حمل گرده در پاها دارند. طول بدن زنبورهای کارگرکه ماده هستند حدود 9میلیمتر است و تمام وظایف کندو را انجام می دهند. سه هفته اول زندگی هر زنبور کارگر صرف انجام وظایفی در داخل و اطراف کندو می شود به این ترتیب بعد از گذراندن دوران بچگی و خروج از حجره چند روزی را صرف لیسیدن و تمیز کردن حجره ها می کنند تا برای تخمگذاری ملکه آماده شود. بعد از ان حدود 8روز لاروها را تغذیه کرده و مشغول انبار کردن گرده در شانه ها می شوند و موم جدید تهیه می کنند.

محققین شناختن رایحه ها و به خاطر سپردن آن ها را مربوط به شاخکهای موجود در دوطرف سر این حشرات می دانند و به نظر می رسد نقش شاخک راست در حافظه کوتاه مدت و شاخک چپ در مورد تحکیم حافظه بلند مدت اهمیت دارد و از اینجا می توان به شگفتی این موجودات کوچک پی برد که نه تنها مغز بلکه قدرت یادآوری هم دارند وحتی وقتی مشغول تهیه شانه ها و حجره های داخل کندو هستند در حدود یک پنجم حجره ها را برای پرورش زنبورهای بزرگتر می سازند.

در دوره زمستان این حجره ها برای ذخیره غذایی از عسل پر می شوند ولی در بهار تمام آن ها خالی و تمیز شده و به تدریج ملکه از این حجره های بزرگتر خالی برای گذاردن تخم زنبورهای نر آینده استفاده می کند. زنبورها نیز مانند انسان وقتی مشغول کارند راضی و خوشحالند. در روزهای گرم که شهد گرده گل ها فراوان است از همیشه آرام تر اند.

چنین مواقعی صبح زود شروع می کنند و عصر دیرتر دست از کار می کشند و مرتباً مشغول و سرگرم کار بوده حتی الامکان از آزار و نیش زدن و خلاصه ایجاد اختلال احتراز می نمایند و به محض آنکه در اثر تغییردرجه حرارت هوا، شهد گرده گلها متوقف شود زنبورها نشاط خود را از دست داده و مثل آدم های بیمار غیرفعال می شوند.مثلاً باران شدید و طوفان چنین اثری روی زنبورها می گذارد.

سنجاقک، آخوندک، رتیل، قورباغه و سایرپرندگان از دشمنان زنبور عسل هستند و به علاوه موریانه ها و مورچه ها به کندوها خسارت می زنند و از همه مهمتر خطر انسان هایی است که مانند شکار حیوانات برای یافتن کندوهای وحشی و برداشتن عسل آن ها به کوه و دشت و جنگل می روند. ناگفته نماند که خرس هم علاقه عجیبی به عسل دارد و هر کجای کندوی عسلی ببیند بی معطلی به سراغ آن می رود.