طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

منطقه حفاظت شده «گنو»بى نظير،جذاب،فراموش شده

منطقه حفاظت شده «گنو» در فاصله ۵۰ كيلومترى شمال بندرعباس به علت شرايط خاص آب و هوايى مطلوب، جاده دسترسى و چشم انداز طبيعى زيبا از جاذبه هاى تفرجگاهى زيادى برخوردار است. اين منطقه با وسعت ۲۷ هزار و ۵۰۰ هكتار به علت داشتن تنوع زيستگاهى از جمله مناطق دشتى و تپه اى، مناطق خشك و استپى، زيستگاه نمونه هاى خاص به نام «جبير» است.

اين منطقه همچنين با دارا بودن گونه هاى بومى «اندهيك» ، در سطح جهان منحصر به فرد است كه از جمله آن مى توان به گونه هاى جانورى چون مارمولك «آگاما» و ماهى آب معدنى و گونه هاى گياهى بادام «وندل بوم» و پامچال صخره اى اشاره كرد. منطقه حفاظت شده گنو، نام خود را از كوه گنو كه در داخل منطقه واقع شده، برگرفته است. اين كوه يكى از ۳ كوه مرتفع و شناخته شده بندرعباس است و بعد از كوه فارغان (هماك)، دومين كوه بلند اين شهرستان محسوب مى شود كه بلندى آن از سطح دريا ۲ هزار و ۳۴ متر است.

http://nature.harferooz.com/photos/i...8geno_1big.jpg

مرزهاى قانونى منطقه حفاظت شده گنو، از شمال به رودخانه تنگ باغ، بندر آگاه، چى منگان، رودخانه گردگنو، اراضى سلطان شاه و رودخانه سد گز، از شرق به جاده اصلى بندرعباس - سيرجان، از جنوب به جاده بندرعباس - بندرلنگه از محل پمپ بنزين تا پل رودخانه كل و از غرب به رودخانه كل محدود مى شود.

كوهستان گنو با ابعادى معادل ۳۴ كيلومتر طول و ۵ تا ۱۵ كيلومتر عرض، مساحتى بالغ بر ۳۵۰ كيلومتر مربع را دربرمى گيرد و منطقه حفاظت شده، بخش اعظم اين كوه را در خود جاى داده است. يكى از مهمترين منابع آبى منطقه حفاظت شده گنو چشمه هاى آب گرم گنو است. اين چشمه ها از نظر خواص دارويى كانون هاى شناخته شده اى هستند و از ديرباز مورد استفاده اهالى محلى و يا مسافران قرار گرفته اند. استفاده از اين چشمه ها، با وجود سابقه و شهرت خود تحت مديريت مناسبى قرار ندارند و مى توان گفت، به عنوان يك كانون تفرجگاهى كم نظير، فاقد هرگونه عرضه مناسب در برخورد با ارزش هاى خود هستند.

اين چشمه ها كه در شمال غربى منطقه واقع شده اند، گرچه براى ساخت تفرجگاه (تفرج متمركز) داراى پتانسيل طبيعى بالايى نظير فضاى سبز، نخلستان، آب، پستى و بلندى مناسب، اراضى باز و مسطح، چشم اندازهاى طبيعى زيبا اعم از تپه ماهور، صخره و درختزار هستند و مى توانند از طريق توسعه فيزيكى، ايجاد امكانات ، تسهيلات و زيباسازى، خدمات تفرجگاهى پرتقاضايى را عرضه كنند ولى همچنان بدون هرگونه برنامه ريزى به نامناسب ترين شكل، مورد استفاده قرار گرفته و روز به روز از كيفيت مطلوب خود دور مى شوند. چشمه هاى آبگرم، امروز يكى از مهمترين كانون هاى جذب توريست به شمار مى روند؛ اين چشمه ها شايد يكى از كانون هاى گردشگرى نادرى باشند كه در سطح فرامرزى از تقاضاى بالايى برخوردارند.

نمونه استفاده هوشمندانه از اين نوع چشمه ها را مى توان در دهكده «روستاق» در نزديكى شهر «صحار» در عمان نام برد. در اين دهكده يكنواخت و كويرى كه از نظر زيبايى شناختى به طور چشمگيرى از گنو در سطح پائين تر قرار دارد و فاقد كمترين قابليت طبيعى است، با اعمال مديريتى مناسب، با زيباسازى محيط و هدايت بهداشتى آب چشمه ها، همراه با معمارى موزون و قابل تحسين، به يكى از مراكز پرطرفدار گردشگران تبديل شده است.

با توجه به چشم اندازهاى طبيعى و زيباى محيط چشمه هاى آبگرم گنو، مى توان از اين قابليت ويژه استفاده كرده و كانونى پرتقاضا و زيبايى را براى جهانگردان و ايرانگردان به وجود آورد. همچنين گروهى از گياهان كوه گنو به عنوان گياهان دارويى و معطره مورد استفاده ساكنان روستاها و بوميان منطقه قرار مى گيرند.

كلپوره، پونه مظفريان، زيره، كاسيا، بومادران و مهرخوش از جمله گياهان دارويى شناخته شده اين منطقه هستند. تنوع جانوران مهره دار در منطقه حفاظت شده گنو شامل: ماهيان، دوزيستان، خزندگان، پرندگان و پستانداران است. ماهى «آفاينوس گينوئيس» تنها ماهى آب هاى داخل اين منطقه محسوب مى شود و در جهان منحصر به آب گرم گنو است.

دوزيستان منطقه حفاظت شده گنو را حدود ۵ گونه از وزغ ها و قورباغه ها تشكيل مى دهند كه به طور عمده در آب هاى راكد اطراف رودخانه ها و چشمه هاى منطقه يافت مى شوند. خزندگان منطقه نيز نسبت به دوزيستان از تنوع بيشترى برخوردار و به دو گروه مارمولك ها و مارها تعلق دارند. پرندگان منطقه حفاظت شده گنو اغلب از پرندگان درخت زى و بوته زى تشكيل شده اند كه جزو سبك بالان محسوب مى شوند.

دال سياه، دليجه، هما، كبك، تيهو، چكاوك سنگلاخ، پى پت نوك دراز، چلچه دمگاه سفيد، بلبل خرما و... از جمله پرندگان زيباى منطقه هستند. همچنين پستانداران منطقه حفاظت شده گنو، گرچه از گونه هاى استثنايى محسوب نمى شوند، اما از تنوع قابل توجهى برخوردارند. قوچ، ميش، كفتار، گرگ، روباه و شغال از جمله گونه هاى جانورى منطقه به شمار مى روند كه كم و بيش ديده مى شوند.

نكته بسيار جالب و گفتنى درباره چشمه هاى آب گرم گنو اين است كه اين چشمه ها به علت دارا بودن مقادير فراوان كلروسديم موجب ازدياد ترشحات بزاق، اسيد معده و تشديد حركات معده و اثر ملين مى شوند و حمام در آب هاى كلردار منطقه موجب اتساع عروق و گوگرد موجود در آب آن سبب درمان بيمارى هاى مجارى تنفسى، جلدى و رماتيسمى مى شود.