|
جنگل های ارسباران
جنگل های ارسباران این منطقه از شمال به رود مرزی ارس ، از جنوب به ارتفاعات شهرستان های تبریز و سراب و از شرق به مرز استان های اردبیل و آذربایجان شرقی و از غرب به شهرستانهای جلفا و مرند و... محدود می شود . منطقه جنگلی ارسباران در گذشته نه چندان دور دارای وسعت چشم گیری بوده که به علت قطع یکسره جنگل برای تامین ذغال وسعت زیادی از این جنگل از بین رفته ، در حال حاضر وسعت جنگل ارسباران 164000 هکتار بوده که از این وسعت 148000 هکتار ار آن به عنوان جنگل حمایتی و حفاظتی گزارش شده است . گونه های گیاهی ارسباران : بلوط اوری ، بلوط سفید ، ممرز ، کرب ، کرکو ، کیکم ، سرخدار ، بارانک ، گیلاس وحشی ، آردوج ، بنه ، تیس ، ملچ ، اوجا ، ذغال اخته ، قره غات ، ال ، پر ، ... از جمله گونه های مهم و اندمیک ارسباران می توان : پر ، آردوج ، قره غات ، بلوط سفید ، ذغال اخته ، هفت کول را نام برد . بارش : میانگین بارندگی در جنگل های ارسباران حدود 300 تا 450 میلی متر گزارش شده است . شاید با این بارندگی بسیار کم بگویید که چطور چنین جنگلی به وجود آمده است؟ این نکته بسیار مهمی است که در هیچ یک از این 5 ناحیه رویشی این اتفاق نمی اتد و این همان باران های مخفی ( مه بارش ) می باشد ، که روی میزان بارنگی جنگل های ارسباران تاثیر دارد که این عامل میزان بارندگی 450 میلی متر را به 750 میلی متر رسانده است ، شاید دلیل اصلی تنوع و گستردگی گونه های ارسباران همین موضوع باشد . منطقه ارسباران را می توان از نظر تنوع گونه های درختی و درختچه ای و علفی و خشبی و همچنین از نظر تنوع جانوری به عنوان یک ذخیره گاه بی نظیر اعلام کرد . ارسباران به دلیل شرایط اقلیمی خاص آب و هوایی ، دارای 1072 گونه گیاهی و 97 گونه چوبی گزارش شده است که این منطقه حفاظت شده با 78560 هکتار که حدود 56 درصد این ناحیه را شامل می شود و جزء یکی از 9 ذخیره گاه بیوسفر ایران و تحت برنامه انسان و کره مسکون (M&B)یا اندوختگاه های زیست سپهر یونسکو قرار داده است . ارسباران از نظر تنوع زیستی بسیار متنوع بوده و یگانه زیستگاه یکی از نادرترین پرندگان دنیا به نام سیاه خروس است . و علاوه بر این می توان خرس قهوه ای ، پلنگ ، سیاه گوش ، گراز ، شوکا، کل و بز ، کبک دری ، کبک چیل ، قرقاول و... را می توان نام برد . |
جنگل های اَرَسباران
جنگل های اَرَسباران در استان آذربایجان شرقی و در منطقه ای به مرکزیت شهرستان اهر، یکی از نواحی رویشی پنج گانه ایران به نام «اَرَسباران» وجود دارد. جنگل های این ناحیه با وجود برخی شباهت ها با جنگل های خزری، به دلیل تفاوت های آب و هوایی و گیاهی، ویژگی خاصی دارند و به همین دلیل برنامه «انسان و زیست کره» یونسکو، این منطقه را در سال ۱۳۵۵ ذخیره گاه زیست کره معرفی کرد. تا آن زمان، حتی بسیاری از کارشناسان نیز به اهمیت این جنگل ها واقف نبودند. رئیس گروه پارک ها و ذخیره گاه های جنگلی دفتر جنگل کاری وپارک های جنگلی سازمان جنگل ها، مراتع وآبخیزداری کشور در این باره می گوید: با توجه به تخریب گسترده جنگل در دنیا، برنامه ای زیر نظر یونسکو با نام «انسان و زیست کره» (MAB) اجرا شد. محمود قناد کار سرابی می افزاید: گروه «مَب» در ایران هشت منطقه را مناسب ذخیره گاه زیست کره تشخیص داد که یکی از آنها جنگل های ارسباران بود. از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۷۷ در این جنگل ها «طرح مدیریت منابع جنگلی» اجرا شد ولی به طور کلی می توان گفت که کار خاصی در آن انجام نشده است. برنامه مدیریت چنین مناطقی را باید عالی ترین مجمع محیط زیست هر کشور تصویب کند که در ایران این کار را شورای عالی محیط زیست انجام داد. هر ذخیره گاه زیست کره از سه قسمتِ «هسته مرکزی» و «ضربه گیر اول» و «ضربه گیر دوم» تشکیل شده است. هسته مرکزی در حدود ۲۰ ـ ۳۰ درصد مساحت ذخیره گاه زیست کره را تشکیل می دهد و هیچ مداخله ای در آن صورت نمی گیرد. در ضربه گیر اول، طرح های جنگلداریِ همگام با طبیعت انجام می شود ولی به اندازه ۶۰ ـ ۷۰ درصد رویش درختان، چوب به صورت تک گزینی برداشت می شود. در ضربه گیر دوم، طبیعت گردی انجام می شود و در این منطقه، ممکن است روستاها و جوامع محلی و حتی شهرهای کوچک هم باشند و به طور کلی، مردم حذف نمی شوند. یکی از اهداف ایجاد ذخیره گاه زیست کره، نظارت پیوسته در منطقه است و می توان آن را با مناطق دیگر مقایسه کرد و نظارت دائم وجود دارد. در ذخیره گاه های زیست کره، می توان روند تغییر و تحول بوم شناختی را مشاهده کرد و ارزش پژوهشی بالایی دارند. بهبود مدیریت منابع طبیعی و مشارکت مردم در حل مسائل منابع طبیعی از دیگر اهداف ایجاد ذخیره گاه زیست کره است و باید به تعامل مردم و محیط طبیعی منجر شود. قنادکار سرابی پیشنهاد می دهد: بهتر است سیمای جنگل های ارسباران به تدریج از «شاخه زاد» به «شاخه و دانه زاد» و سپس «دانه زاد» تغییر یابد. وحید شقاقی افضلی، کارشناس ارشد سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، می گوید: در جنگل های ارسباران ۱۲۶ گونه درختی و درختچه ای وجود دارد. در جنگلهای ارسباران، گونه های درختی و درختچه ای کمابیش اختصاصی همچون بلوط ارسبارانی، زغال اخته، درختِ پَر، مَحلَب، اِسپیره سفید، قَره قات، فندق، سرخدار، بُداغ، هَفت کُول دیده می شود. بعضی از درختان جنگل های شمال در جنگل های ارسباران وجود ندارد مانند: راش، توسکا، اَنجیلی، لیلکی[Lilaki] لَرگ، بُلَندمازُو، سفید پَلَت، شب خُسب. درختان این منطقه به دلیل نوع رویشگاه یا تخریب های صورت گرفته، جوان و کم قطر هستند و به ندرت درخت قطور در آن دیده می شود. ریختِ درختانِ مشترک جنگل های ارسباران و جنگل های شمال با هم فرق دارند و در جنگل های ارسباران رویشگاه های غنی فندق و گردو وجود دارد. تاج پوشش جنگلهای ارسباران، زیاد و در بعضی از مناطق، توده ها خیلی فشرده اند. تیپ های غالب این جنگل ها ممرز، بلوط ـ ممرز، تیپ های آمیخته، و فراوان ترین گونه های آن، ممرز و بلوط است. زادآوری درختان در جنگل های ارسباران، خوب است و اغلب به صورت جَست دیده می شود ولی مشکل حضور دام در جنگل و تبدیل زمین های جنگلی به کشتزار، جدی است. در این جنگل ها جانورانی همچون خرس قهوه ای، کَل، بز، پلنگ، شُوکا زیست می کنند و درختچه های دارای میوه خوراکی به وفور در آن دیده می شود. |
| اکنون ساعت 01:30 AM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3 می باشد. |
Powered by vBulletin Version 3.8.12 by vBS
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Free Persian Language By
Harfe rooz Ver
3.0