طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

جايگاه گياهان در پلاياهاي مرطوب

پلايا يك ناحيه صاف در بخش انتهايي يك حوضه آبخيز نواحی بیابانی با زهكشي داخلي است كه گاهي اوقات داراي آب نيز مي باشد (در ایران گاهی به آن کویر نیز گفته می شود).

به بياني ديگر پلايا ها لندفرمهايي از يك حوضه آبخيزند كه منحصرا آب را از طريق تبخير از دست مي دهند و در طول زمان در معرض نوسانات طبيعي تراز سطح آب هستند .

اين نوسانات سطوح وسيعي از عرصه هاي پلايا را عاري از پوشش گياهي كرده و آنها را براي توالي اوليه آماده مي كند. در برخي از نواحي مجاور ساحل پلايا پوسته نمكي موجود بوضوح خاكهاي قليايي را براي گياهان غير قابل تحمل كرده است.هرچند مناطقي از پلاياها فاقد اين قشر نمكي اند و خاكهاي موجود مي توانند به رشد گياهان كمك كنند . به دليل شرايط سخت فيزيكي داخل پلايا، مانند خاك متراكم، شوري بالا و چرخه غير قابل پيش بيني غرقاب شدن يا خشك شدن، رويش بسياري از گياهان به نواحي ساحلي يا كناري پلايا محدود مي شود. شکل زیر نمایی تصوری از یک پلایا را نشان می دهد.

http://nature.harferooz.com/photos/i...508photo_1.jpg

يكي ديگر از دلايل عدم وجود گياه در حواشي پلايا را بايد در وجود سطوح صاف و هموار پلايا و بادهاي نسبتا شديد اين محيط جستجو كرد چه سطح صاف پلايا نمي تواند مانعي براي بدام انداختن بذور گياهان موجود در اين نواحي فراهم كند. بطور مثال در تحقيقي كه در سواحل صاف و هموار پلاياي مونو-كاليفرنيا براي ميزان پراكندگي بذور چند گونه گياهي انجام شد حداقل فاصله براي گونه Chrysothamnus spp.

حدود 1300 متر و براي گونه Sarcobatus vermiculatus حدود 700 متر بود(كوين و همكاران، 1998). از اين رو چنانچه مانعي براي بدام انداختن بذور گياهي در اين عرصه ها ايجاد شود امكان استقرار و رشد گونه هاي مقاوم بشوري وجود خواهد داشت .

اگر مركز پلايا بدليل تجمع بيش از حد آبهاي شور و وجود پوسته هاي نمكي در اطراف آن شرايط حادي براي استقرار گياه فراهم كرده اند اما زهكشي نواحي شور اطراف ساحل پلايا در اين مناطق و رطوبت كافي موجود در خاك مي تواند امكان رشد برخي گونه هاي گياهي مقاوم را فراهم آورد.