چكاوك هاي آوازخوان در معرض انقراض
چكاوك (قـبـره) ازجمله پرندگان خوش آواز با پر و بال رگه‌رگه و قهوه‌اي رنگ هستند كه اغلب در حال پرواز آواز مي‌‌خوانند، روي زمين بيشتر راه مي‌‌روند يا مي‌دوند و اغلب به‌طور دسته‌جمعي ديده مي‌شوند و جز در موارد استثنايي نر و ماده آنها هم‌شكل هستند. اين پرنده خوش‌آواز روي زمين آشيانه ميسازد و از دانه‌ها، حشرات و نرم‌تنان تغذيه ميكند.
اين پرنده كمياب انواع متعددي از قبيل سهره‌‌اي، سنگلاخ، سردم سياه، هدهد (ام سالم)، پنجه كوتاه، هيوم، طوقي، هندي، گندمزار، بال سفيد، سياه، شاخدار، كاكلي، درختي و چكاوك آسماني دارد.
خانواده چكاوك اغلب در نيمكره شرقي زيست ميكنند. شايد معروف‌ترين چكاوك، چكاوك آسماني است كه در سراسر اروپا و نواحي معتدل آسيا زندگي ميكند. طول اين پرنده به ۱۸ سانتي‌متر مي‌‌رسد، پوشش پشتي رنگ پرهايش قهوه‌اي تيره است. چكاوك آسماني معمولا لانه‌اش را روي زمين ميان كشتزارهاي باز ميسازد.
اين پرنده ممكن است در ساختن لانه از علف، مو و تكه‌هاي پارچه‌اي استفاده كند، چكاوك آسماني به آوازه خواندن هنگام پرواز شهرت دارد و مردم اغلب آواز آنها را هنگام پرواز مي‌شنوند.
رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان آستارا در اين باره گفت: چكاوك از پرندگان كمياب و مهاجر است كه نسل آن به علت شكار در خطر انقراض هستند. ساسان اكبري‌پور افزود: براي حفظ اين گونه كمياب 125 نفر از نوجوانان و جوانان آستارايي با همكاري محيط زيست اين شهرستان از شكار چكاوك جلوگيري ميكنند.
وي ادامه داد: براي اين افراد كارت‌شناسايي صادر شده است و آنان مي‌توانند ادوات شكارچيان را جمع‌آوري كنند.
به هر حال در ايران از 517 گونه پرنده، 340 گونه يعني حدود 70 درصدشان مهاجر هستند، از اين تعداد كه متعلق به 80 خانواده و 10راسته هستند، حدود 320 گونه در ايران زادآوري ميكنند، 90 گونه مهاجر زمستانه و 24 گونه مهاجر عبوري هستند بقيه نيز جزو پرندگان كمياب، اتفاقي و رها شده از قفس محسوب مي‌شوند.
زهره غفاري در پاسخ به سوالي مبني‌بر اينكه چه عواملي پرندگان را در ايران در معرض خطر قرار داده است، افزود: در حال حاضر مهم‌ترين علت انقراض و در خطر بودن پرندگان، تخريب زيستگاه‌هاي اين گونه‌ها در ايران و جهان است، تالاب‌ها و جنگل‌هاي كه در حال نابودي هستند و درختاني كه بي‌رويه قطع مي‌شوند و با نابودي هر يك آشيانه و آشيانه‌هاي نيز نابود شده و به فراموشي سپرده مي‌شوند.
وي در پاسخ به سوالي مبني‌بر اينكه براي حمايت و حفاظت از پرندگان چه بايد كرد، يادآور شد: متاسفانه در ايران خيلي اوقات شناخت گونه فقط در حد متخصصان است، يعني اين فقط متخصصان هستند كه مثلا يك سسك را از يك سهره تمييز مي‌دهند، اما در كشورهاي ديگر دو مبحث در پرنده‌شناسي وجود دارد؛ يكي پرنده‌نگري و ديگري اوميتولوژي يا علم پرنده‌شناسي است.
با اين وجود انسان به‌عنوان يكي از موجودات زنده ساكن كره زمين، همواره و از ابتداي حضور روي كره خاكي از طبيعت اطراف خود بهره‌برداري كرده است. يكي از بهره‌برداري‌هاي انسان از منابع زنده طبيعت، شكار است، منظور از شكار، كشته شدن يك موجود زنده به دست انسان به دليل منافع انساني است.
نبرد ميان انسان و حيوان در شكار، نبردي نابرابر است، چرا كه انسان‌ها از ابزارهاي استفاده ميكنند كه كمتر حيواني در برابر آن مي‌تواند مقاومت داشته باشد، پس شكارچي مي‌تواند قوي‌ترين فرد در اجتماع جانوران را شكار كند. اما شكار نيز در انقراض گونه‌هاي جانوري اثر دارد.
به‌طور كلي، درباره انقراض گونه‌ها مي‌توان پنج دليل همچون مخاطره‌هاي جمعيتي گونه‌ها يا تغييرات در تعداد جفت‌گيري‌ها و زاد و ولد‌ها، مخاطره‌هاي طبيعي (مانند خشكسالي)، فاجعه‌هاي طبيعي (مانند آتشفشان، زلزله و...)، مخاطره‌هاي ژنتيكي (مانند كاهش تنوع ژنتيكي يك گونه) و اقدامات انساني را ذكر كرد.
مديركل محيط زيست استان گيلان نيز گفت: در حال حاضر 14 گونه از پرندگان تالاب انزلي از قبيل عقاب تالابي، عقاب دريايي پالاس، عقاب شاهي، عروس غاز، اردك سرسفيد و اردك بلوطي در معرض خطر انقراض قرار دارند.
كامران زلفي‌نژاد همچنين تعداد گونه‌هاي حمايت شده را 54 گونه عنوان كرد كه پليكان سفيد، اردك تاجدار، اردك چشم طلايي، مرگوس كاكلي، بوتيمار كوچك، حواصيل خاكستري و حواصيل ارغواني از آن جمله هستند.