موضوع: هالوفيت ها
نمایش پست تنها
قدیمی 26-06-2011, 08:57 AM   #1
neda
(کاربر طلایی)
 
neda آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Mar 2011
نوشته ها: 648
Ok 24px هالوفيت ها



هالوفيت ها (گیاهان مقاوم به شوری)

در زبان يوناني "Halo " بمعني نمك و "phyte " بمعني گياه است از اين نظر هالوفيت ها را گياهان نمك دوست يا بعبارت بهتر گياهان مقاوم به نمك مي گويند. واژه هالوفيت از سالها پيش در علوم گياهي براي گياهان بردبار به نمك مورد استفاده قرار گرفته شده است. بويكو (1966) جزو اولين كساني بود كه پيشنهاد گياهان هالوفيت(شورپسند) را براي نمكزدايي آب و خاك مطرح كرد. اگرچه فرضيه انتخابي بويكو تفاوت بين سديم و ساير نمكها را متمايز نمي كند ولي آن به اين دليل انتخاب شده است كه اين گياهان قادرند نمكهاي سديم را انباشته كرده و از زيرلايه هاي خاكي كه در آن رشد مي كنند دور كنند


مكانيسم هاي مقاومت به خشكي

هالوفيت ها مكانيسمهاي مختلفي را براي زدودن سديم و ساير نمكهاي اضافي موجود در محيط زندگي از خود مي دهند كه در زير به شرح تعدادي از آنها پرداخته مي شود.


- انباشتگرهاي يون:

تعدادي از هالوفيت هاي آوندي سطح بالايي از سديم و ساير نمكها را در بافت هاي اندامهاي هوايي جمع مي كنند و سپس آنها را دور مي ريزند (گرهام و همكاران، 1987).

دو دسته از هالوفيت هاي مورد نظر شامل انباشتگرهاي يوني و دوركننده هاي يوني هستند. هولمز(2001) بررسيهاي وسيع ازمايشگاهي و صحرايي اكولوژي گياهان را در محيط هاي حدي در يك تلاشي به منظور انتخاب گياهاني كه براي اصلاح گياهي خاك در محيط هاي نمكي مناسب هستند انجام داده است. وي بطور موفقيت آميزي گياهان هالوفيت بومي را براي احياء خاكهاي آلوده به نمك بكار گرفته است.

به استناد تحقيق وي مقدار سديم خاك دو سال پس از كاشت با گياهان انباشت كننده خاك تا 65درصد كاهش يافته است. از سال 1964 گونه هاي انباشتگر يون براي اصلاح خاك در محيط هاي نمكي بكار گرفته شده است.

Chaudhri و همكاران (1964) بررسيهاي تست توانايي گياهي به نام Suaeda fruticosa را براي انباشت سديم و ساير نمكها گزارش كرده اند. بر اساس اين آزمايش مقدار 9.06 درصدوزن تر برگها و 4.29درصد وزن تر ساقه را نمكهاي جذب شده تشكيل مي داد. بطور متوسط يك بوته گياه به تنهايي قادر است 935 گرم نمك را در برگها و 232 گرم را در بافت ساقه تازه انباشته كند. با استناد به مقادير فوق و با توجه به باينكه يك بوته گياه Suaeda fruticosa سطحي معادل 0.36 متر مربع از زمين را پوشش مي دهد مي توان گفت اين بوته گياه به تنهايي توانايي انباشت 95 گرم نمك را در بيوماس بالاي سطح زمين(اندام هوايي) دارد.

از اين رو در طول سال تقريبا 2353 كيلوگرم نمك در هكتار از زمين برداشت مي شود. به نظر محققين اگر اين گياهان بطور مؤثرتري كشت مي شدند تا سه براير اين مقدار نمك از زمين جمع آوري مي شد ( Chaudhriو همكاران، 1964 ؛ Rengamasay وSumner ، 1998).


دفع كننده هاي يون


هالوفيت هاي دفعي بعنوان دومين مولفه اصلاح كننده هاي گياهي بشمار مي روند. فرايند سيستم كنار زني نمك در هالوفيت هاي دفعي، سلولهاي غده اي يا كركهاي كيسه اي(تارهاي برگ) است كه قادرند سديم و ساير نمكها را از طريق بافتهاي برگ دور بريزند. در فرايند كنار زني نمك مكانيسم ورود نمك به گياه از طريق سيستم ريشه اي محدود شده و يا از رسيدن نمك به اندامهاي هوايي جلوگيري مي شود علاوه بر آن گياهان با مكانيسم كنار زني، يون هاي نمك را از سيستم انتقال برداشت و در بافت هاي خاصي مجزا مي كند. گونه هاي گز و آتريپلكس نمونه هايي از اين گياهان هستند كه فرايند نمك زدايي به ترتيب از طريق سلولها و مويرگها صورت مي گيرد.

آتريپلكس از خانواده كنوپودياسه است كه حدود 20درصد از تمام گونه هاي هالوفيت را به خود اختصاص مي دهد(گلن و همكاران،2001) و بدليل تمركز بالاي يون سديم در بافتهاي داخلي خود شهرت دارد. پتانسيل استفاده آتريپلكس بعنوان يك گونه علوفه اي يا خوراك دامي و يك گونه مفيد كه مقدار سديم و نمك خاك را نيز كاهش مي دهد مورد نظر بسياري از محققين بوده است. يك هكتار آتريپلكس در طول يكسال قادر است تا 16000 كيلو گرم علوفه خشك قابل استفاده توليد كند(گودين و مك كل، 1970).


-برون ريزي نمك:

برخي از گياهان نمك را از طريق ريشه ها و بخش هاي هوايي بيرون مي ريزند. تعداد ديگري از گياهان نمك را به نواحي ذخيره اي انتقال داده و در آنجا انباشته مي كنند و در فرصت هاي مناسب آنها را دور مي ريزند در اپيدرم بعضي از گونه هاي گياهي محل هاي خاصي براي بيرون ريزي نمك وجود دارد اين محل ها شامل غده هاي نمكي انتقال يون به خارج از گياه بصورت مستقيم و از طريق ريشه و برگ مي باشد.

بطور مثال سطح برگ، شاخه و ساقه برخي از گونه هاي آتريپلكس توسط كرك پوشيده شده است. اين كرك ها كه از تقسيم يك سلول از بشره حاصل مي شود، اغلب درهم ريخته و يك لايه پودري سفيد و شور تشكيل مي دهند اين وضعيت در عملكرد دفع نمك و تعادل انرژي برگ و انعكاس نور به برگ نقش مهمي دارند.


-آبدار و گوشتي شدن:


رقيق كردن غلظت يونها يكي از مكانيسم هاي دفاعي در برابر شوري در بافتهاي گياهي مي باشد. گياهان اين عمل را بوسيله افزايش حجم ذخيره اي خود بوسيله توسعه ساختمان هاي گوشتي، آبدار و ضخيم انجام مي دهند.


تعديل اسمزي :

تنظيم اسمزي به عنوان يك واكنش سازگاري در گياهان آوندي و غير آوندي و حتي در جلبك ها، باكتري ها و قارچ ها در پاسخ به تنش هاي محيطي بويژه تعييرات اسمزي محيط بروز ميكند

جدول زير تعدادي از گونه هاي مورد بحث را نشان مي دهد



neda آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول