قدیمی 20-04-2011, 11:54 AM   #1
kodiak
(کاربر طلایی)
 
kodiak آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Feb 2011
نوشته ها: 501
Add 24px توریسم شکار از منظر توسعه ی پایدار


توریسم شکار از منظر توسعه ی پایدار
بخش ۱

رونق‌بخشی به توریسمِ شکار و تعامل آن با توسعه‌ی پایدار"توسعه‌ی پایدار" به نتایج حاصل از آندسته فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که در راستای توسعه‌های اجتماعی و اقتصادی، ملزومات اجرایی برای حفظ طبیعت نیز در نظر گرفته‌ شود. به عبارت دیگر می‌توان آن را توسعه‌ای تعریف کرد كه نيازهای كنونی جهان را تأمين می‌‌كند، بدون آنكه توانایی نسل‌‌های آتی را در بر آ‎وردن نيازهای خود از طبیعت به مخاطره بيفكند.

بر ‌پایه‌ی چنین تعاریفی در سال 1372 اساسنامه‌ی "کمیته ملی توسعه‌ی پایدار کشور" به تصویب رسید و این نهاد با عضویت نمایندگان تام الاختيارِ وزارتخانه‌های مسكن و شهرسازی، صنايع و معادن، جهادكشاورزی، نيرو، امورخارجه، فرهنگ و آموزش عالی، نفت، سازمان مديريت و برنامه ريزی و سازمان حفاظت محيط زيست و يكی از 4 نفر مقامات عضو زير نظر شورايعالی حفاظت محيط زيست تشكيل شد.

با توجه به اینکه یکی از راهبردهای مهم برنامه‌ی چهارم برای توسعه‌ی پایدار کشور “توسعه‌ی گردشگری طبیعی(طبیعت‌گردی)” می‌باشد اینطور به‌نظر می‌آید که جای نماینده‌ای از طرف یکی از سازمان‌های دولتی و یا تشکّل‌های غیر‌انتفاعی متوّلیِ امر گردشگری در لیست اعضای تشکیل‌دهنده‌ی این کمیته‌ خالی است.

آنچه امروزه دغدغه‌ی اصلی مسوولین امر می‌باشد دریافت این حقیقت است که حفظ و حراست از محیط زیست و حمایت از گونه های جانوری در هیچ کشوری بدون مشارکت و همیاری مردمان آن سرزمین امکان‌پذیر نیست.



جلب حمایت‌های مردمی برای پرداختن به این مهم مگر از طریق آگاه ساختن شهروندان به صدمات جبران‌ناپذیرِ ناشی از استفاده‌ی نادرستِ منابع طبیعی و برقراری رابطه‌ی دوستی بین آن‌ها و محیط ‌زیست‌شان میسّر نمی‌شود. یکی از بهترین راهکارها برای برقراری رابطه‌ی دوستانه و دلسوزانه نسبت به محیط‌ زیست، دعوت از مردم برای حضور در طبیعت و ملموس ساختن زیبایی‌های طبیعی بوسیله‌ی رویارویی تنگاتنگ با جاذبه‌های زیست محیطی می‌باشد.

مسلم است که حضور مستقیم در دامان طبیعت بیش از هر ابزار دیگری زمینه‌های شناخت لازم از گنجینه‌های طبیعی و فرهنگ درست استفاده از طبیعت را در اختیار انسان قرار می‌دهد.

این شناخت برای حفاظت و احیای میراث طبیعی ملی هر سرزمینی لازم است. چنین تفکری که برای حفظِ محیطِ طبیعیِ وحشی تنها کافی است انسان‌ها را از آن مکان دور نگاه بداریم نظریه‌ی باطلی‌ست که در دنیای امروز و میان متخصصین و آگاهان به مسایل زیست‌محیطی جایگاهی ندارد و نتیجه‌ی معکوس می‌دهد. هيچ زیستگاهی به خودیِ خود پايدار نيست.

حفاظت از هر محیطی به برنامه‌ریزی‌های صحیح، نیروی انسانی و حمایت‌های مالی نیازمند است. بوسیله‌ی رونق صنعت گردشگری در یک منطقه‌ی خاص علاوه بر آشنا ساختن گردشگران به ارزش و جایگاه سرمایه‌های طبیعی منطقه، می‌توان منبع درآمدی بوجود آورد که بخشی از بازدهی اقتصادی حاصل از آن‌، به بازسازی و حافظت از محيط زيست آن منطقه اختصاص یابد.

وسعت و گوناگونی جغرافیایی، طبیعت چهارفصل و بالطبع تنوع زیستی و اقلیمی کشور عزیز ما ایران سبب گشته‌است که این مرز‌و بومِ کهن همچون مجموعه‌ای وسیع از جاذبه‌های خاص و منحصر به فرد زیست محیطی موقعیتی ممتاز را برای خود در سطح جهان رقم زند.

سوار شدن بر شتر، تماشای بی کرانگی ِ افق های کویر و غرقه شدن در سکوتی فراگیر میان عشایر بلوچ ِ سرزمین های شرقی و جنوب شرقی لذتی متفاوت از طبیعت سبز، پوشش رنگارنگ روستایی و حال‌و‌هوای جشن های طرب انگیز ِ خطّه ی شمالی کشور را نصیب جهانگردان خواهد کرد.

غنای منابع طبیعی و تنوع و گستردگی گونه‌های زیستی ایران بخوبی قابلیت آن را دارد که همچون زمینه‌ای مساعد برای بهره‌برداری در صنعت گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. با معرّفیِ جاذبه های متفاوت و بی نظیر زیست محیطی کشورمان می‌توانیم توجه طیفِ وسیعی از طبیعت‌گردان با علایق گوناگونِ ورزشی، فرهنگی، تحقیقات اجتماعی و زیستی را به سرزمین خود جلب نماییم.

صنعت گردشگری طبیعی(طبیعت‌گردی) و یا اِکوتوریسم، صنعت نوپایی‌ست که در مدت زمانی نه‌چندان طولانی‌ توانسته‌است بوسیله‌ی برنامه‌ریزی‌های بسیار دقیق و سرمایه‌گزاری‌های اصولی بازدهی‌های اقتصادی قابل توجهی را برای بسیاری از کشور‌های جهان به ارمغان بیآورد.

طبیعت‌گردی زیر شاخه‌های متنوعی از جمله دامنه‌نوردی و دیدار از حیات‌وحش، شکار و صید، توریسم مردمشناسی، طبیعت‌درمانی، ورزش‌های ساحلی و آبی، بیابانگردی، ورزش‌های زمستانی و همچنین کوه‌نوردی و غارگردی را شامل می‌شود که متاسفانه ایرانِ ما با وجود زمینه‌های بسیار مساعد و قابلیت‌های جذب گردشگر در سطح جهانی از بازار داغ این صنعت درآمدزا و بازخورد‌های مثبت آن جهت معرفی فرهنگ و طبیعت زیبای ایرانی به جهانیان بی‌نصیب مانده‌است.

نظر به مزیت‌های مسلّمی که سرمایه‌گزاری در بخش طبیعت‌گردی از بسیاری جهات نسبت به دیگر شاخه‌های صنعت گردشگری دارا می‌باشد، جای آن دارد که مسوولین عنایت بیشتری نشان دهند و زمینه‌های مشارکت‌ و جذب سرمایه‌های خصوصی را برای رونق این شاخه نیز همچون دیگر زمینه‌های جلب گردشگر هموارتر گردانند. با یک نظر کارشناسانه می‌توان به راحتی دریافت که صنعت طبیعت‌گردی به منابع انسانی نیازمندتر از تأسیسات رفاهی و اقامتی است.

طبیعت‌گردان اغلب مسافرانی هستند که با وجود عشق و علاقه‌ی وافر‌شان به دیدار از طبیعت و دریافت شناخت از گونه‌های متفاوت زیستی جهان، سرسختانه به هنجارهای اجتماعی و مذهبی کشور میزبان مقیّد هستند. آن‌ها به مراکز گرانقیمت رفاهی علاقه‌ای نشان نمی‌دهند و در بسیاری موارد ترجیح می‌دهند شب خود را بجای یک هتل پنج‌ستاره‌ی مجهز، در پناهگاهی کوهستانی بگذرانند.

بعلاوه ابزار جابجایی طبیعت‌گردان معمولا وسایل نقلیه‌ی اسپرت است. در برخی از برنامه‌های مهیّجِ طبیعت‌گردی استفاده از حیواناتی چون اسب، شتر و قاطر برای جابجایی مسافران منظور می‌شود و به این ترتیب جهت رونق‌بخشی این صنعت، صرفِ سرمایه‌های هنگفت برای ایجاد امکانات زیر‌بنایی همچون جاده‌کشی و هتل‌سازی از ملزومات لازم‌الاجرای کار نیست. درمقابل این مطلب، صنعت طبیعت‌گردی به شکل غیرقابل انکاری وابسته به نیروهای انسانی مختلف از دانشمندان و محققین زیست محیطی گرفته تا بَلَدانِ محلی و راهنمایان می‌باشد.

این صنعت قابلیت آن را دارد که با ایجاد فرصت‌های شغلی متنوع، جویندگان کار از اقشار مختلف جامعه را در حرفه‌های مورد نیاز خود مشغول گرداند. یکی از زیر‌شاخه‌های اصلی طبیعت‌گردی که همواره مخالفان و موافقان زیادی را در کشاکش با خود داشته‌ و به‌طور مدام توسط کارشناسان مورد بحث قرار گرفته‌است، پدیده‌ی "شکار" می‌باشد.

حتی اگر شما جزو آندسته از افرادی باشید که با پرداختن به امر شکار به هر صورتی، ضدّیتی آشکار از خود نشان می‌دهید، آیا می‌توانید منکر این واقعیت گردید که شکار به شکل پرجاذبه‌ای مورد علاقه‌ی برخی از انسان‌ها می‌باشد و حتی برای عده‌ای حرفه‌ی اصلی و منبع درآمد زندگی‌شان محسوب می‌شود؟ با توجه به این مطلب واضح است که نفی عمل شکار به طور کلی، نه تنها کمکی به بقای محیط‌ زیست ما نمی‌کند، بلکه با بوجود آوردن مشکلات جدی برای این افراد باعث تشویق آن‌ها به پرداختِ شکار غیر مجاز می‌‌باشد.

شکار غیر مجاز یعنی شکاری غیرقانونی که هیچ ضوابط و مقرراتی بر آن حاکم نیست و به شکل غیر قابل کنترلی باعث به خطر انداختن تداوم و بقای نسل بسیاری از گونه‌های جانوریِ آسیب‌پذیر می‌گردد. شکار غیر مجاز و کنترل‌نشده نتایج هولناکی را سبب می‌شود که طبیعت هرگز قادر به جبران آن نخواهد بود چرا که موجود زنده‌ای که نسل‌اش منقرض گردد برای همیشه از بین رفته است و محیط زندگی ما تاوان فقرِ آن را برای اَبد پس خواهد داد. آیا به نظر شما منطقی می‌آید که دولتی تصمیم بگیرد با سد کردن راه شکارچیان متعهد و طرفدار محیط زیست دشت‌ها و بیابان‌ها و جنگل‌های بی‌کران سرزمینش را به جولانگاهی آزاد برای پرداختن به شکارهای غیر مجاز و ستم و تعدّی علیه حیوانات بی‌پناه تبدیل نماید و نیروی انسانی و سرمایه‌ی سنگینی را به‌طور سالانه در راه مبارزه با اشرار تلف کند؟

نه تنها موضِع گیری افراطیِ ستیزه‌جویانه نسبت به مسأله‌ی شکار، سبب بقای هیچ محیط زیستی نمی‌گردد بلکه دخالت به موقع و سنجیده‌ی انسان‌ها در بوجود آوردن تعادل زیستیِ چرخه‌ی حیاتِ منطقه‌ای خاص در بسیاری از موارد امری ضروری می‌باشد. به عنوان مثال باید گفت گاهی اوقات ازدیاد ناگهانی جمعیت برخی از جانوران همچون گرازها و یا پرنده‌ی کوچکی همچون گنجشک با ظاهر معصوم و بی‌تقصیرش تهدیدی اساسی برای حیات گونه‌های گیاهیِ حساس و در معرض خطر انقراض محسوب می‌شود.

kodiak آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول
قدیمی 20-04-2011, 11:57 AM   #2
kodiak
(کاربر طلایی)
 
kodiak آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Feb 2011
نوشته ها: 501
75 توریسم شکار از منظر توسعه ی پایدار


توریسم شکار از منظر توسعه ی پایدار
بخش ( ۲ )

در بعضی موارد نیز ممکن است‌ بنابر مقتضيات‌ حفظ‌ نسل‌ و حمايت‌ جانوران‌ وحشی‌ قطع‌ اشجار و رستنی‌‌های منطقه‌ای ضرورت‌ داشته‌ باشد که در آنصورت سازمان‌ حفاظت‌ محيط‌ زيست‌ با موافقت‌ سازمان‌ جنگل‌ها و مراتع‌ كشور اقدام‌ خواهد نمود. انسان‌ها تنها موجودات صاحبان تفکر در دنیا هستند که می‌توانند با برنامه‌ریزی حساب‌شده در حفظ و حراسات کره‌ی خاکی بکوشند و با اقدامات کارساز و سنجیده در برقراری غنای زیستی جهانی که خداوند بر آن‌ها ارزانی داشته موثر باشند. انسان‌ها می‌توانند با شناسایی و سرشماری گونه‌های گیاهی و جانوری مختلف سلامت زیستی آن‌ها را زیر نظر بگیرند و در صورت بروز هر مشکلی به یاری آن‌ها بشتابند.

بر اساس چنین دور‌اندیشی‌ها و مصلحت‌بینی‌های بجا و سازنده‌ای‌ست که سازمان حفاظت محیط زیست ایران مقررات خاصی را برای پرداختن به امر شکار تهیه و تنظیم نموده‌ و در قوانین جزایی کشور نیز محاکمات کیفری از جمله جریمه‌ی نقدی و حبس برای متخلفین در نظر گرفته ‌شده‌است.

قوانین سازمان حفاظت محیط زیست برای پرداختن به امر شکار شامل مواردی چون محدوديت‌ها و ممنوعيت‌های‌ زمانی‌ و مكانی برای‌ شكار و صيد، تعيين‌ انواع‌ اسلحه‌ و وسايل‌ ممنوع، تعيين‌ انواع‌ حيوانات‌ حمايت‌ شده‌‌ و در معرض‌ خطر انقراض، مشخص کردنِ جانوران‌ زيانكار و تعيين‌ بهايی جانوران‌ وحشی‌ از لحاظ‌ مطالبه‌ ضرر و زيان‌ و همچنین شرایط و ضوابط و تعرفه‌های صدور مجوز‌های سالیانه‌ی شکار می‌باشد. مشروح این قوانین و کلیه توضیحاتی که برای شکارچیان ضروری است در دفترچه‌ای تهیه گردیده و در اختیار علاقمندان قرار می‌گیرد؛



علاوه بر این می‌توان با مراجعه به آدرس اینترنتی سازمان حفاظت محیط زیست اطلاعات لازم را دریافت کرد. با وجود اینکه تاریخ تأسیس این سازمان در واقع به تشکیل "کانون شکار ایران" در اواسط دهه‌ی 1330 بر‌می‌گردد و کشور ایران از سال 1346 با تصویب قوانین شکار و صید و تشکیل "سازمان شکاربانی و نظارت بر صید" که بعدها در سال 1350 به "سازمان حفاظت محیط زیست" تغییر نام داد تمهیدات سازنده و پژوهش‌های ارزنده‌ای را برای حفاظت از حیات وحش و حمایت از نسل جانوران در معرض خطر صورت داده‌است ولی توریسم شکار در ایران تنها تا یک دهه‌ی پیش عملاً متوقف بود؛ جمعیت شکارچیان را عموماً افراد نا‌متعهدی که به‌ شکل غیر قانونی اقدام به شکار می‌کردند تشکیل می‌دادند و در تمام طول سال هیچ‌یک از دفاتر گردشگری حتی یک برنامه‌ی شکار نیز برگزار نمی‌کرد.

در حال حاضر نیز برگزاری تور شکار برای هموطنان ایرانی توسط شرکت‌های فعال در این زمینه ممنوع است و خدمات گردشگری آن‌ها تنها به برپایی برنامه‌های سفر برای شکارچیان خارجیِ علاقمند محدود می‌شود. ولی متقاضیان ایرانی نیز می‌توانند پس از کسب اجازه‌ی حمل سلاح از سوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی برای دریافت پروانه‌ی شکار و دفترچه‌ی شناسایی شکارچی شخصاً به سازمان حفاظت محیط زیست مراجعه نمایند. تعداد دفاتر مسافرتی که در این زمینه با سازمان همکاری دارند انگشت‌شمار و بسیار محدود است ولی می‌تواند زمینه‌ای بر دریافت درک صحیح از شکار قانونی نزد عامه‌ی مردم باشد و روزنه‌ی روشن کوچکی نیز بر سهم این شاخه از صنعت گردشگری در رونق اقتصاد کشور ما محسوب ‌گردد.

امروزه در ایران متخصصان امر گردشگری در پی تعاملاتی سازنده با دانشمندان زیست محیطی به دنبال راه‌های ممکنی هستند تا بتوانند با گسترش توریسم شکار گونه‌های جانوری در معرض خطرِ کشور را که متأسفانه با وجود مراقبت‌های شدید و پرهزینه سیر نزولی شدیدی را در آمار جمعیتی‌شان طی می‌کنند، نه تنها حفظ بلکه احیا کنند. حال باید دید که چگونه چنین امری ممکن است؟

سازمان حفاظت محیط زیست هر ساله پس از برآورد تعداد وحوشِ هر منطقه‌ و مشخص نمودن جمعیت جانوری مازاد و سر‌ریز با در نظر گرفتن آن تعداد از حیواناتی که ممکن است به علت عوامل طبیعی مانند خشکسالی و یا بیماری تلف شوند و همچنین احتساب آن‌ها که طعمه‌ی جانوران دیگر می‌گردند تعدادی پروانه‌ی شكار و صيد، در حد معقول و به ميزانی كه لطمه‌ای به طبيعت وارد نياورد صادر نموده و سهمیه‌ی شکار هر منطقه را برای یک سال آینده مشخص می‌کند.

به این شکل فرصتی بوجود می‌آید تا علاقه‌مندان بتوانند در قالب يك طرح مطالعه شده و در محدوده قوانين به شکار پرداخته و در عين حال محیط زیست طبیعی کشور خود را برای نسل‌های آينده حفظ نمايند. شكارچیان در پایان هر سال فرم گزارش شكار خود را به سازمان ارایه می‌دهند تا برآوردی از جمعيت وحوش شكار شده و جمعيت فعلی آن‌ها صورت گیرد.

به این ترتیب تبادل سازنده و مناسبی همواره میان جمعیت شکارچی و سازمان حفاظت محیط زیست برقرار است. فروش مجوزهای شکار می‌تواند منبع درآمدی باشد تا مسوولان را در حمایت، حفظ و پرورش گونه‌های وحشیِ منطقه یاری دهد و علاوه ‌بر آن بهانه‌ای نیز برای متخلفینی که به شکار غیر مجاز دست می‌آلایند، باقی نمی‌‌ماند. هم‌اکنون تعداد مجوزهای شکاری که در ایران صادر می‌شود چه برای اتباع خارجی و چه برای شکارچیان ایرانی بسیار محدود است و به‌هیچ‌ وجه پاسخگوی نیازِ بازار تقاضا نمی‌باشد.

این در حالی است که در برخی از کشور‌های جهان از جمله فرانسه که هم از لحاظ وسعت قلمرو و هم از نظر گوناگونی تیپ‌های اقلیمی و تنوع زیستی هرگز با طبیعت غنی و ثروتمند کشور پهناوری همچون ایران قابل قیاس نیست سالانه بیش از یک میلیون پروانه‌ی شکار و صید فروخته می‌شود. پاسخ مسأله این است که در این کشورها سازمان‌های دولتی و یا سرمایه‌گزاران خصوصی با اقدام به پرورش گونه‌های جانوری وحشی و رها سازی آن‌ها در شکارگاه‌های حفاظت شده هم به ظرفیت زیستی سرزمین خود کمک می‌نمایند و هم محیط امنی برای شکارچیان علاقمند و منبع اقتصادی سودآوری برای سرمایه‌ی خود بوجود می‌آورند.

در ایران تعیین مقررات منع و یا محدودیت خرید و فروش و همچینین عرضه و نگهداری جانوران وحشی از وظایف مهم و اساسی سازمان محیط زیست می‌باشد. علاقمندان به سرمایه‌گزاری در بخش تکثیر و پرورش حیوانات وحشی در نهایت باید از این سازمان برای فعالیت خود در این زمینه کسب تکلیف نمایند.

بوسیله‌ی جذب سرمایه‌گزاران حقیقی و حقوقی و توسعه‌ی فعالیت‌های اقتصادی پر دامنه در این رشته بازار کار شایسته‌ای برای بسیاری از متخصصانِ متقاضی بوجود می‌آید، سرمایه‌های سرگردان صرف گسترش خدمات تولیدی سودمند می‌گردد و از مالیات حاصل از این فعالیت‌ها دولت می‌تواند در تامین بخش عمده‌ای از اعتبارات مالی مورد نیاز برای طرح‌های عمرانی و تحقیقاتی سازمان حفاظت محیط زیست استفاده کند.

با توجه به اینکه فراهم‌ آوردن‌ موجبات‌ و محيط‌ مساعد جهت‌ تكثير و پرورش‌ جانوران‌ وحشی‌ و تشويق‌ سرمایه‌گزاران‌ به‌ تأسيس‌ باغات‌ وحش‌ و آبگيرها و حوضچه‌ها جهت‌ پرورش‌ ماهی‌ و پرندگان‌ شكاری‌ از طريق‌ راهنمائی‌‌های‌ فنی صریحاً‌ در دستور کار سازمان محیط زیست قرار گرفته‌است جای آن دارد که سازمان به عنوان متوّلی قانونیِ نظارت و اِعمال حاکمیت بر بهره‌برداری پایدار از تنوع زیستی راه‌های مشارکت‌ مردمی را در این بخش هموارتر گرداند و با جذب سرمایه‌ بر اقتدار مسلم خود در حوزه‌ی مدیریت حیات وحش و محیط زیست ایران‌ بیفزاید. شرایط و ضوابط حاکم بر این فعالیت‌ها باید به گونه‌ای باشد که در دراز مدت برای سرمایه‌گزاران بازدهی اقتصادی داشته‌باشد و آن‌ها را به ادامه‌ی کار در این زمینه ترغیب گرداند.

صدور پروانه‌های انتفاعی جهت پرورش و رها سازی جانوران وحشی قابل شکار در مناطق حفاظت شده معامله‌ی شیرین دوجانبه‌ای قلمداد می‌گردد که علاوه بر افزایش ظرفیت زیستی کشور، فرصت طلاییِ ارزشمندی نیز برای رونق بازار طبیعت‌گردی و صنایع مرتبط دیگری همچون منسوجات چرمی و تولیدات هنری از فرآورده‌های حیوانی و دیگر محصولات شکار فراهم می‌آورد. با گسترش گونه‌های جانوری در مناطق حفاظت شده سازمان محیط زیست امکان صدور مجوز‌های شکار بیشتری را هماهنگ با ظرفیت‌های بازار بدست می‌آورد.

در نتیجه روز به روز بر تعداد شکارچیان متعهدی که در حرفه‌ی خود مرام‌های انسانی والایی را دنبال می‌کنند افزوده خواهد شد و امید آن می‌رود تا با ایجاد چنین رویکردی از مشکل اساسی سازمان در زمینه‌ی کمبود نیروی انسانی برای پاسداری از محیط زیست و خطرات همیشگی که جان قشر زحمت‌کش محیط‌بانان را در تعقیب و گریز‌های همیشگی‌شان در مقابله با متخلفان تهدید می‌کند؛ به میزان قابل توجهی کاسته شود. از مردم صمیمانه تقاضا می‌شود سازمان حفاظت محیط زیست را در انجام اهداف آرمانی خود در حفظ و حراست از جهان خاکی برای نسل‌های آینده یاری دهند و در صورت مواجهه با افرادی که بوسیله‌ی تخریب محیط زیست و یا شکار و صید غیر مجاز سرمایه‌‌های ملی کشور را از بین می‌برند، جریان را به مقامات مربوطه گزارش دهند و بدین ترتیب سهم خود را در حفظ سرزمین‌شان ادا نمایند.

kodiak آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول
پاسخ

برچسب ها
گردش, گردشگری, توریسم شکار, درباره شکار, شکار, طبیعت, طبیعت و توریسم, طبیعت گردی


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 
ابزارهای موضوع
نحوه نمایش

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code هست فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
کد HTML غیر فعال است

انتخاب سریع یک انجمن

War Dreams    Super Perfect Body    Scary Nature    Lovers School    Winner Trick    Hi Psychology    Lose Addiction    Survival Acts    The East Travel    Near Future Tech    How Cook Food    Wonderful Search    Discommend

Book Forever    Electronic 1    Science Doors    The Perfect Offers    Trip Roads    Travel Trip Time    Best Games Of    Shop Instrument    Allowedly


All times are GMT. The time now is 12:55 PM.


کپی رایت © 1388 . کلیه حقوق برای وبگاه حرف روز محفوظ است