قدیمی 27-06-2011, 04:37 PM   #1
emily
(کاربر طلایی)
 
emily آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Feb 2011
نوشته ها: 956
Ok 24px تفاوت بين كوير و بيابان


تفاوت بين كوير و بيابان

البته قابل ذكر است كه تفاوت بسيار ظريفي بين مناطق كويري و بياباني وجود دارد كه متاسفانه باعث ميشود كه اين دو منطقه به كرات با هم اشتباه گرفته شوند بسياري از مناطق ذكر شده به عنوان كوير در دل بيابان ها واقه شده كه تميز دادن آنها از يك ديگر هر از چندگاهي براي افراد عادي بسيار مشكل است اميد ميرود با مطالعه بند هاي زير اين اشتباهات كمتر شوند



بيابان : تعریف بیابان از دیدگاههای مختلف فرق می کند به عنوان مثال از نظر جغرافیا و اقلیم شناسی بیابان های واقعی به سرزمینی گفته می شود که متوسط بارش سالانه آن کمتر از mm50 است.

در گیاه شناسی، کشاورزی و منابع طبیعی مناطقی را بیابان گویند که از لحاظ پوشش گیاهی بسیار فقیر باشد. و یا سطح وسیعی از آن به کلی فاقد گیاه باشد. از دیدگاه اکولوژی یا سازمان ملل متحد بیابانی شدن یا پیشروی بیابان (Desertifi cation) عبارت است از « کاهش فعالیتهای بیولوژیکی » (کاهش فعالیتهای انسان، حیوان و گیاه).

بیابانها عمدتا ً در قلمرو بین المدارین و یا برخی از مناطق بری ، آنجا که زمستانهای سرد و تابستانهای گرم دارد گسترش یافته است و حدود یک سوم از خشکیها را اشتغال کرده و یونسکو وسعت آن را 50 میلیون کیلومتر برآورده کرده است . با توجه ساده به نقشه پرا كندگي بيابانها مي توان دريافت كه تقريباً بين مدارات ۲۰ تا ۴۰ درجه در نيمكره شمالي بيابانهاي : صحراي آفريقا – عربستان – ايران – آسياي مركزي – و آمريكاي شمالي و در نيمكره جنوبي بيابانهاي : شيلي – پرو – آرژانتين – آفريقاي جنوب غربي و استراليا گسترده شده اند.

در تقسیم بندی پوشش گیاهی ( فلور ) مخصوص نواحی بیابانی با توجه به شرایط خاک می توان به گیاهان ماسه دوست – نمک دوست ( شوری پسند ) – گیاهان خشکی پسند – گیاهان صخره دوست – گیاهان گچ دوست – گیاهان شن دوست ( مقاوم به شن ) اشاره کرد آویشن- صبر زرد- نخودک- اسکنبیل- ریش بز- انجیر صحرایی- دم گاوي- گون- سیاه شور- مریم گلي- هندوانه ابوجهل- جغجغه- اسپندتیغ شیر-کاروان کش-انواع كاكتوس ها - قیچ- نی بیابان- گز- تاغ و ... از اين قبيل گياهانند.

از جانوران مناطق بیابانی می توان به ( موش صحرایی – موش خاردار – سیاه گوش – روباه شنی روباه ترکمنی – گوزن زرد ایرانی – کارکال – کفتار – خفاش – خرگوش – خارپشت – کانگورو – يوزپلنگ – بز وحشی – جبیر – گربه وحشی ... )


• ویژگیهای بیابان

مواد رسوبی آن بیشتر ماسه ،شن ،ریگ ...و خاک آن دارای بافت درشت تری نسبت به کویر است .
مقدار شوری و نمک آن کمتر از کویر است.
پوشش گیاهی در بیابان بسیار بسیار کم و نادر است.
بیابان معمولا فاقد آب است ،مگر در واحه ها.
بیابان برعکس کویر سطحی نسبتا ناهموار دارد و خیلی مسطح نیست .
بخاطر نبودن رطوبت با اندک بادی ذرات شن و ماسه حرکت کرده و از جایی به جای دیگر منتقل می شوند.ولی در کویر بخاطر وجود رطوبت و پوشش گیاهی جابجایی مواد به مراتب کمتر است.


اقلیمهای بیابانی :


اقلیمهای بیابانی که دارای بارندگی نامنظم و احتمالا گاهی بدون باران سالیانه هستند، شامل تقسیمات زیر است:
اقلیم بیابانی استوایی: بطور کلی گرم و فاقد فصول حرارتی متمایز که در آن روزها و شبها در تمام ایام منظم و به توالی یکدیگر هستند.
• اقلیم بیابانی حاره: عموما گرم و دارای فصول حرارتی مشخص ، دارای فتوپریودیسم نامنظم تر از اقلیم بیابانی استوایی می‌باشد.
• اقلیم بیابانی معتدل: دارای فصول حرارتی متمایز و فتوپریودیسم روزانه نامساوی و کاملا متمایز است.


علل ایجاد بیابانها :


بطور کلی عوامل مختلفی موجب پیدایش مناطق خشک و بیابانی می‌شود 6 عامل مهم در ایجاد بیابانها عبارتند از:

- گرم شدن زیاد منطقه بر اثر تابش خورشید

در منطقه بین المدارین (مدار راس السرطان و راس الجدی) به علت تابش عمود آفتاب بیشترین گرما دریافت می‌شود و بیشتر بیابانها نیز در این عرضهای جغرافیایی قرار دارند. نقاط مختلف كره زمين يكسان از نور خورشيد گرم نمي شوند زيرا اولاً جنس زمين و جهت ناهمواري ها در مقدار انعكاس انرژي گرمايي خورشيد موثر است .

ثانياً علت اصلي نامساوي گرم شدن زمين اختلاف در زاويه تابش خورشيد در نقاط مختلف به دليل كروي بودن زمين و میل محور چرخش آن است . در نوسانات دمای فصلی آنچه که مهم و تعیین کننده است زاویه تابش خورشید است ، زاويه اشعه هاي خورشيد در مناطق استوايي عمودي وبه عبارت ديگر۹۰ درجه است .

در منطقه بين المدارين يعني بين مدار راس السرطان و راس الجدي به علت اينكه سالي دو بار خورشيد عمود مي تابد بيشترين گرما را دريافت مي كنند واين از مهمترين دلايل واقع شدن بيابانهاي بزرگ كره زمين در منطقه بين المدارين است.مانند صحراي آفريقا ، بيابان عربستان،دشت لوت ، بیبان کالاهاری (کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 صص 30 ، 32).


- فشار زیاد جنب حاره‌ای

علت اصلي پيدايش بيابان ها استقرار سلول هاي فشار زیاد حاره ای بین عرض هاي ۴۰-۲۰درجه شمالی و جنوبی ، سلولهای مزبور بخصوص در قسمت باختری اقیانوسها در ارتفاعات پایین و بر فراز قاره ها که در سطح خاک بر اثر کسب حرارت از زمین جریانی صعودی یافته اند بطور دایمی وجود دارند. اما حرکت تودۀ هوای مزبور در ارتفاع بالاتر متوقف می شود . نشست هوا ، خشکی بیابانهای بزرگ حاره ای را توجیه می کند . وسیع ترین ای بیابانها در نیمکره شمالی شامل صحرا ، عربستان، ایران تهار و استرالیا و کالاهاری ، .. هستند (جفرافیای نواحی خشکی ، ژان ، درس ، مترجم شهریار خالدی 1373 ، ص 43 ).


- جریانهای آب سرد ساحلی اقیانوسها


چنانچه جريانهاي سرد اقيانوسي به موازات ساحل در حركت باشد امكان داردكه سواحل نيز در نتيجه تاثير آن ،داراي شرايط آب و هوايي خشك باشد . اين وضعيت ، از ویژگیهای سواحل حاره ای ومجاور حاره اي غربی است . در اين مناطق ، حرکت جریانهای بزرگ اقیانوسها به سمت خشکیها است .

هواي گرمي كه از وسط اقيانوس به سمت ساحل جريان دارد مجبور است از روي این آب هاي سرد عبور كند ، ضمن عبور سرد شده و مه غليظي را به وجود مي آورد .

اين هوا ،كه رطوبت خود را از دست داده در حين عبور از روي خشكي ها گرماي سطح زمين را مي گيرد وگرم مي شود و رطوبت نسبي آن هم كاهش يافته وديگر نمي تواند مقدار زيادي رطوبت جذب كند از اين رو اين مناطق كه جريانهاي سرد مذكور از كنار آنها مي گذرد یا به عبارت دیگر تحت تاثیر این جریانها قرار دارد (حتي آنها كه در منطقه حاره قرار گرفته ) خشك وبيابان هستند و اغلب به هنگام صبح ، مه های ناپایداری در سواحل آنها دیده می شود .

مثل بيابانهاي آتاكاما و اريكا در سواحل غربي آمريكاي جنوبي و صحراي ناميب در سواحل غربي افريقاي جنوبي، بعلت جریانهای سرد اقیانوسی که از قطب جنوب به سمت استوا حرکت می‌کنند. در برخی نقاط ساحلی به علت ایجاد هوای سرد و نشست هوا ، مانع ایجاد بارش در این نواحی می‌شوند، می توان نام برد (کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 صص 50 ، 51).


- اثر كوههاي مرتفع در ايجاد بارندگي در يك جبهه وخشكي (بيابان ) در جبهه ديگر

بعضي بيابانها در پشت سلسله كوههاي ويا روي فلات هاي مرتفعي كه ابرهاي باراني نمي تواند به آنجا برسد به وجود مي آيند زيرا ابرهاي باراني ضمن بالا رفتن از ارتفاعات سرد مي شوند و رطوبت خود را به صورت بارش در سمت خارجي كوهستان يا فلات مرتفع از دست مي دهند و هواي مرطوب بر اثر جریان باد ، از ارتفاعات بالا رفته و به دليل ارتفاع زیاد و سرما ، رطوبت خود را به شكل بارندگي از دست داده و هوا در همین جبهه کوهستان خشك مي شود و صعود می کند و از آن سوي (جبهه) كوهستان كه باران پناه گفته مي شود پائين مي آيد ، پایین آمدن هوا در آن سمت که خشک است ، درجه حرارت آن بالا مي رود بنابراين رطوبت نسبي آن كاهش می يابد و امکان بارندگی در پشت کوهستان خیلی کم می شود.

وزش باد گرم وخشك دراين جبهه كو هستان سبب پيدايش بيابان مي شود كه از وسيع ترين اين گونه بيابانها به عامل ارتفاعات مركزي آسيا مي توان به بيابانهاي تكله مکان در چين غربي و گبي در مغولستان و ... نام برد (کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 صص 54 ، 55).


- دور بودن از تاثير درياها واقيانوسها

فاصله زياد برخي مناطق از منابع رطوبتي دريا ها و اقيانوسها ، هوای مملو از آشوب و تلاطم باعث می شود که رطوبت با همان سرعتی که با برجستگیهای عرضی بر خورد کند ، از دست برود . به عبارت دیگر هواي مرطوب هر قدر مسافت بيشتري را در روي خشكي ها ي زمين طي كند و يا ارتفاعات بيشتري بر سر راه آن قرار داشته باشد به همان اندازه رطوبت خود را از دست مي دهد ، به این ترتیب ، مناطقی که خیلی دور از اقیانوسها و دریاها قرار دارد ، به عبارت دیگر در قلب خشکیهای وسیع کره زمین واقع شده ، مثل بيابانهاي آسيا ي مركزي(بيابان گبي مغولستان) فاصله آنها تا اقيانوس به ۳۰۰۰ كيلومتر مي رسد ، مناطق خشک قاره ای یا بری گویند ، سب ایجاد بیابان می گردد(کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 ص 60).


- عدم صعود هواي وآشوب هاي هوايي


عدم صعود هوا حتي در هواي مرطوب ، يا آشوب هاي هوايي نيز مي تواند از علل خشكي هوا باشد اين موضوع در مورد دشتهاي وسيع ايالات متحده آمريكا ويا در تابستان در نواحي درياي محيط كه دور از جبهه قطبي واقع شده صدق می کند (جفرافیای نواحی خشک ، ژان ، درس ، مترجم شهریار خالدی
كوير : به مناطقي اتلاق مشود لم یزرع، در دل بیابان و انتهای حوزه آبخیز که به علت فشار آب در سطوح پایین زمین ، نمک به سطح زمین نزدیک و موجب خشکی شدید می شود.


کویرها دو نوعند :

1-کویر گیاهدار (گیاهان غیرزراعی مقاوم به شوری مثل نی، گز، خارشتر و اشنی‌‌یان در آنها ميروید. در این صورت گفته می‌شود کویرهای گیاه‌دار زمین‌هایی است که قابل کشاورزی نیست ولی گیاه دارد )

2-کویر فاقد گیاه ( حتی پسته و خرما و جو که به شوری مقاومند نمی‌توانند در این زمین برویند منتها اگر مقدار نمک خاک از یک حدی تجاوز بکند تقریباً‌ از 3 درصد دیگر هیچ گیاهی در آن به‌عمل نخواهد آمد در این صورت کویرهای فاقد گیاه ولی دارای قشر نمکی به‌وجود می‌آیند مثل کویر مرکزی ایران )

گرمسار، سمنان، دامغان و شاهرود در شمال كوير مركزي واقع شده و خور و بیابانک و جندق در جنوب آن قرار گرفته است. این کویر است یعنی نمک‌زار است ولي دورتادور آن در وسط کویر دیگر هیچ گیاهی وجود ندارد. برای مثال، دشت کویر، کویر مرکزی ایران هیچ شباهتی با بیابان لوت ندارد یا به عنوان مثال یزد یک منطقه بیابانی است اما ده تا کویر دارد یعنی ده تا نمک‌زار دارد. مثلاً‌ کویر ساغند با اطرافش هیچ شباهتی ندارد.

در کشور ما در حدود 50 قطعه کویر وجود دارد که بزرگترین آن همین کویر مرکزی ایران است که مساحت آن صدهزار کیلومتر مربع است. این کویر بزرگترین کویر یا نمک‌زار دنیاست. در هیچ کجای دنیا با این وسعت نمک‌زار وجود ندارد.


• ويژگي هاي كوير

دارای خاک ریز بافت مثل رس و ...است.
پوشش گیاهی از نوع شوری پسند (هالوفیت )است.
فاقد گياه يا گياهدارند كه کویرهاي گیاهدار به فراواني يافت ميشوند
کویرها اغلب دارای آب هستند و سطح آب هم معمولا بالا است.
سطحی نسبتا صاف دارند و معمولا آب ناهمواري هاي اطراف وارد آن می شود.و بهمین دلیل گاهی بصورت دریاچه های کوچک فصلی ظاهر می شوند.
کویر معمولا عارضه ای است در داخل بیابان .
درجه شوری آن فوق العاده زیاد است


برای تشکیل کویر چهار شرط لازم است:

1. زمین‏های پست؛
2. خاک‏نرم و ریزدانه؛
3. سطح ایستادگی بالا و نوسان شدید فصلی آن؛
4. وجود املاح و سازنده‏های تبخیری شور و غیرشور.


فوايد كوير

1- انواع مختلف املاح به عنوان منابع اقتصادي: اگر كوير نباشد امكان استخراج نفت ميسر نيستبه عنوان مثال كلر سديم گرفته شده از كوير را در چاه نفت ميريزند تا نفت از آب جدا شود و در رو بايستد
2- كوير هيچ وقت خشك نمي شود جاذب الرطوبه است و در صنعت مفيد است
3- كوير سولفات سديم دارد تمام مواد شوينده شيشه سازي كاغذ سازي هم از سولفات سديم ساخته مي شود احتمالا سولفات سديم را احياء مي كنند و سولفيت سديم بوجود مي آيد كه اگر سولفيت نباشد فلز تهيه نمي شود سنگ آهن با استفاده از تركيبات سولفيت آهن از سنگ جدا مي شود از طرفي نيز براي ساخت باروت استفاده مي شود.

emily آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول
پاسخ

برچسب ها
گردش, گردشگري, تفاوت بين كوير و بيابان, درباره طبيعت, طبيعت, طبيعت و توريسم, طبيعت گردي


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 
ابزارهای موضوع
نحوه نمایش

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code هست فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
کد HTML غیر فعال است

انتخاب سریع یک انجمن

War Dreams    Super Perfect Body    Scary Nature    Lovers School    Winner Trick    Hi Psychology    Lose Addiction    Survival Acts    The East Travel    Near Future Tech    How Cook Food    Wonderful Search    Discommend

Book Forever    Electronic 1    Science Doors    The Perfect Offers    Trip Roads    Travel Trip Time    Best Games Of    Shop Instrument    Allowedly


All times are GMT. The time now is 12:55 PM.


کپی رایت © 1388 . کلیه حقوق برای وبگاه حرف روز محفوظ است