رصد در کویر - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

neda · 18-05-2011, 06:51 PM

کویر ایران سرمایه ای منحصر به فرد برای جذب منجمان است

كویرهای پهناور ایران می‌توانند یكی از مهمترین انگیزه‌های سفر به ایران برای منجمانی باشند كه در جست‌وجوی آسمانی صاف، تاریك و بدون غبار برای رصد اجرام آسمانی هستند.

اين در حالى است كه ما نه تنها در زمينه جذب توريست‌هايى كه با انگيزه رصد ستارگان به ايران سفر مى‌كنند موفق نبوده‌ايم، بلكه تورهاى داخلى نيز كه در اين خصوص برگزار مى‌شود رونق چندانى ندارند. بابك امين تفرشي، عضو هيات موسس شاخه آماتور انجمن نجوم ايران در اين زمينه مى‌گويد: <با وجود اينكه شرايط بسيار مناسب كويرهاى ايران در كنار جاذبه‌هاى فرهنگي، تاريخى و طبيعى ايران، موقعيت منحصر به فردى را در زمينه جذب منجمان و علاقمندان به رصد اجرام آسمانى براى ايران فراهم مى‌كند، حضور گردشگرانى كه با انگيزه نجوم به ايران سفر مى‌كنند بسيار كم و محدود به پديده‌هاى خاصى همچون خورشيدگرفتگى يا گذر زهره است.>تفرشى ضعف تبليغات را علت اصلى اين موضوع مى‌داند و مى‌گويد:< تجربه نشان مى‌دهد كه در صورت تبليغات گسترده در سطح بين‌المللى مى‌توانيم بسيارى از علاقه‌مندان به رصد اجرام آسمانى را به سمت ايران سوق دهيم.

چنانچه در چند سال اخير با تبليغاتى كه در خصوص تورهاى رصدى در سطح داخلى انجام شده است، تعداد علاقمندان به شركت در اين تورها به طور مرتب در حال افزايش است.>با وجود افزايش تعداد تورهاى رصدى داخلي، شركت كنندگان در اين تورها محدود به پژوهشگرانى است كه به طور تخصصى در زمينه نجوم فعاليت مى‌كنند و به ندرت شاهد حضور گسترده علاقه‌مندان آماتور نجوم در تورهاى رصدى هستيم.

اين در حالى است كه به عنوان مثال هر ساله در آمريكا مردم به صورت خانوادگى و با وسائل شخصى خود در تورهاى چند هزار نفره به رصد پديده‌هاى خاص نجومى‌مى‌پردازند و گاه اين آمار به ده هزار نفر براى رصد يك پديده نجومى‌مى‌رسد. اما در ايران با وجود كويرهاى منحصر به فرد، موقعيت مناسب براى رصد و سابقه طولانى ايرانيان در زمينه ستاره شناسى و نجوم، نه تنها در زمينه جلب توجه عامه مردم به جاذبه گردشگرى كه در اين خصوص وجود دارد موفق نبوده‌ايم، بلكه منجمان و پژوهشگران حرفه‌اى نيز براى رصد پديده‌هاى نجومى‌در شب‌هاى تاريك كوير با مشكلات بسيارى مواجه هستند. محمد مهدى مطيعى مدير انجمن آماتورى آسمان طوس با بيان اينكه تقريبا هيچ امكانات رفاهى براى منجمانى كه براى رصد سفر مى‌كنند وجود ندارد، مى‌گويد: <ما در تورهايى كه براى رصد ستارگان برگزار مى‌كنيم، اغلب مكان‌هايى را كه نزديك به روستاها باشند انتخاب مى‌كنيم تا بتوانيم حداقل از امكانات مردم بومى‌يا مدارس روستاها استفاده كنيم.

اين در حالى است كه در رصد پديده‌هايى كه به تاريكى مطلق احتياج دارند، منجمان مجبور به رفتن به اعماق كوير و دورى از مناطق مسكونى هستند و به ناچار بدون هيچ سرپناه و اقامتگاهى شب را به صبح مى‌رسانند. به گفته امين تفرشى در بيشتر تورهاى رصدي، كمپ‌هاى موقت و چادرهاى شخصى افراد به عنوان سرپناه مورد استفاده قرار مى‌گيرد و شركت كنندگان در اين تورها با كمترين امكانات رفاهى به رصد پديده‌هاى نجومى‌مى‌پردازند. هرچند همان طور كه موسى زمانى مدير موسسه مرزهاى بيكران ستاره شناسى مى‌گويد:

بيشتر افراد شركت كننده در تورهاى رصدى به خاطر عشق و علاقه‌اى كه به نجوم دارند، شب‌ها را در دل كوير مى‌گذرانند و امكانات رفاهى اهميت چندانى در عزم راسخ آنها براى رصد آسمان در شب‌هاى كوير ندارد، اما وجود سرپناهى كه حداقل امكانات را در اختيار گردشگران نجومى‌بگذارد و امنيت آنها را تامين كند، مى‌تواند تاثير بسيارى در جذب افراد آماتور به اين گونه سفرهاى علمى‌داشته باشد. گردشگرانى كه به منظور رصد ستارگان به كوير سفر مى‌كنند، استفاده از كاروانسراها و بناهاى تاريخى كه در كوير و محل‌هاى مناسب براى رصد وجود دارد را بهترين مكان براى اقامت منجمان در طول تورهاى رصدى مى‌دانند.در ايران آثار تاريخى فراوانى وجود دارد كه حائز شرايط مناسب براى اقامت شركت كنندگان در تورهاى رصدى است. اما تعداد محدودى از اين بناها در اين خصوص تجهيز شده اند و برخى از اين بناها به كلى متروك و رها شده اند، دربرخى ديگر فقط ديده بانان حفاظت محيط زيست سكونت دارند و گهگاه نيز پذيراى كارشناسان است و تنها تعداد محدودى از اين بناها براى اقامت‌هاى كوتاه مدت منجمان مورد استفاده قرار مى‌گيرد.

ما در استان‌هاى تهران، قم، سمنان، اصفهان، قزوين و مركزى و ... كه از نظر موقعيت رصد در وضعيت مطلوبى قرار دارند، بناهاى تاريخى مناسبى داريم كه در صورت مرمت مى‌توانند به عنوان يك اقامتگاه موقت و امن براى رصدهاى شبانه استفاده شوند. به گفته تفرشى در حال حاضر تقريبا 4 الى 5كاروانسراى قديمى‌به منظور استفاده گردشگرانى كه براى رصد ستارگان به كوير سفر مى‌كنند، مناسب سازى شده است و البته كوه نوردان و ساير گردشگران نيز از آن استفاده مى‌كنند كه كاروانسراى قصر بهرام در پارك ملى كوير معروف‌ترين آنها است. با وجود اين امكانات حداقل علاقه‌مندان به نجوم از تمامى ‌راهكارهاى موجود براى برگزارى اين تورها استفاده مى‌كنند و به عنوان مثال در برخى سفرهايى كه براى رصد كنندگان آماتور ترتيب داده مى‌شود و رفتن به عمق كوير ضرورت چندانى ندارد از ارودگاه‌هايى كه در نزديكى شهرها واقع شده اند نيز استفاده مى‌شود.

چنانكه موسسه مرزهاى بيكران ستاره شناسى كه از سال 1381 تا كنون 13گشت نجومى‌براى علاقه‌مندان به رصد اجرام آسمانى در استان فارس ترتيب داده است، برخى از تورهاى خود را در چنين اردوگاه‌هايى برگزار مى‌كند.

هرچند به دليل محدوديت‌هاى موجود در استفاده از اين گونه اقامتگاه‌ها، چنين امكانى به ندرت فراهم مى‌شود و به گفته زمانى مدير اين موسسه بيشتر گشت‌هاى شبانه نجومى‌در اماكن طبيعى و باز نزديك به شهر يا روستاهاى استان فارس برگزار شده است و به دليل همين محدوديت‌ها بوده كه اين موسسه تا كنون موفق به برگزارى يك تور رصدى در خارج از استان و در اعماق كوير نشده است.در هر حال گسترش تورهاى رصدى نشانگر آن است كه با همه مشكلاتى كه در زمينه گسترش و توسعه تورهاى رصدى وجود دارد، علاقمندان به رصد اجرامآسمانى با استفاده از تمامى‌امكانات موجود سعى در گسترش هر چه بيشتر اين سفرهاى علميپژوهشى دارند و موفق شده اند توجه جوانان آماتور در زمينه نجوم را به جاذبه‌هاى رصد آسمان در دل تاريك شب‌هاى كوير جذب كنند، به گونه اى كه در چند سال اخير هنگام وقوع پديده‌هاى خاص نجومى‌شاهد رونق چشمگير تورهاى رصدى در نقاط مختلف كشور هستيم و حتى در پديده‌هاى خاصى همچون ماراتن مسيه كه هر سال در فاصله بين 15اسفند تا 15فروردين برگزار مى‌شود، صدها منجم آماتور و حرفه اى در گوشه گوشه كويرهاى ايران براى رصد اجرامى‌كه هر ساله در اين وقت سال قابل رويت هستند با هم رقابت مى‌كنند.

18-05-2011, 06:51 PM	#1
neda (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Mar 2011 نوشته ها: 648	رصد در کویر کویر ایران سرمایه ای منحصر به فرد برای جذب منجمان است كویرهای پهناور ایران می‌توانند یكی از مهمترین انگیزه‌های سفر به ایران برای منجمانی باشند كه در جست‌وجوی آسمانی صاف، تاریك و بدون غبار برای رصد اجرام آسمانی هستند. اين در حالى است كه ما نه تنها در زمينه جذب توريست‌هايى كه با انگيزه رصد ستارگان به ايران سفر مى‌كنند موفق نبوده‌ايم، بلكه تورهاى داخلى نيز كه در اين خصوص برگزار مى‌شود رونق چندانى ندارند. بابك امين تفرشي، عضو هيات موسس شاخه آماتور انجمن نجوم ايران در اين زمينه مى‌گويد: <با وجود اينكه شرايط بسيار مناسب كويرهاى ايران در كنار جاذبه‌هاى فرهنگي، تاريخى و طبيعى ايران، موقعيت منحصر به فردى را در زمينه جذب منجمان و علاقمندان به رصد اجرام آسمانى براى ايران فراهم مى‌كند، حضور گردشگرانى كه با انگيزه نجوم به ايران سفر مى‌كنند بسيار كم و محدود به پديده‌هاى خاصى همچون خورشيدگرفتگى يا گذر زهره است.>تفرشى ضعف تبليغات را علت اصلى اين موضوع مى‌داند و مى‌گويد:< تجربه نشان مى‌دهد كه در صورت تبليغات گسترده در سطح بين‌المللى مى‌توانيم بسيارى از علاقه‌مندان به رصد اجرام آسمانى را به سمت ايران سوق دهيم. چنانچه در چند سال اخير با تبليغاتى كه در خصوص تورهاى رصدى در سطح داخلى انجام شده است، تعداد علاقمندان به شركت در اين تورها به طور مرتب در حال افزايش است.>با وجود افزايش تعداد تورهاى رصدى داخلي، شركت كنندگان در اين تورها محدود به پژوهشگرانى است كه به طور تخصصى در زمينه نجوم فعاليت مى‌كنند و به ندرت شاهد حضور گسترده علاقه‌مندان آماتور نجوم در تورهاى رصدى هستيم. اين در حالى است كه به عنوان مثال هر ساله در آمريكا مردم به صورت خانوادگى و با وسائل شخصى خود در تورهاى چند هزار نفره به رصد پديده‌هاى خاص نجومى‌مى‌پردازند و گاه اين آمار به ده هزار نفر براى رصد يك پديده نجومى‌مى‌رسد. اما در ايران با وجود كويرهاى منحصر به فرد، موقعيت مناسب براى رصد و سابقه طولانى ايرانيان در زمينه ستاره شناسى و نجوم، نه تنها در زمينه جلب توجه عامه مردم به جاذبه گردشگرى كه در اين خصوص وجود دارد موفق نبوده‌ايم، بلكه منجمان و پژوهشگران حرفه‌اى نيز براى رصد پديده‌هاى نجومى‌در شب‌هاى تاريك كوير با مشكلات بسيارى مواجه هستند. محمد مهدى مطيعى مدير انجمن آماتورى آسمان طوس با بيان اينكه تقريبا هيچ امكانات رفاهى براى منجمانى كه براى رصد سفر مى‌كنند وجود ندارد، مى‌گويد: <ما در تورهايى كه براى رصد ستارگان برگزار مى‌كنيم، اغلب مكان‌هايى را كه نزديك به روستاها باشند انتخاب مى‌كنيم تا بتوانيم حداقل از امكانات مردم بومى‌يا مدارس روستاها استفاده كنيم. اين در حالى است كه در رصد پديده‌هايى كه به تاريكى مطلق احتياج دارند، منجمان مجبور به رفتن به اعماق كوير و دورى از مناطق مسكونى هستند و به ناچار بدون هيچ سرپناه و اقامتگاهى شب را به صبح مى‌رسانند. به گفته امين تفرشى در بيشتر تورهاى رصدي، كمپ‌هاى موقت و چادرهاى شخصى افراد به عنوان سرپناه مورد استفاده قرار مى‌گيرد و شركت كنندگان در اين تورها با كمترين امكانات رفاهى به رصد پديده‌هاى نجومى‌مى‌پردازند. هرچند همان طور كه موسى زمانى مدير موسسه مرزهاى بيكران ستاره شناسى مى‌گويد: بيشتر افراد شركت كننده در تورهاى رصدى به خاطر عشق و علاقه‌اى كه به نجوم دارند، شب‌ها را در دل كوير مى‌گذرانند و امكانات رفاهى اهميت چندانى در عزم راسخ آنها براى رصد آسمان در شب‌هاى كوير ندارد، اما وجود سرپناهى كه حداقل امكانات را در اختيار گردشگران نجومى‌بگذارد و امنيت آنها را تامين كند، مى‌تواند تاثير بسيارى در جذب افراد آماتور به اين گونه سفرهاى علمى‌داشته باشد. گردشگرانى كه به منظور رصد ستارگان به كوير سفر مى‌كنند، استفاده از كاروانسراها و بناهاى تاريخى كه در كوير و محل‌هاى مناسب براى رصد وجود دارد را بهترين مكان براى اقامت منجمان در طول تورهاى رصدى مى‌دانند.در ايران آثار تاريخى فراوانى وجود دارد كه حائز شرايط مناسب براى اقامت شركت كنندگان در تورهاى رصدى است. اما تعداد محدودى از اين بناها در اين خصوص تجهيز شده اند و برخى از اين بناها به كلى متروك و رها شده اند، دربرخى ديگر فقط ديده بانان حفاظت محيط زيست سكونت دارند و گهگاه نيز پذيراى كارشناسان است و تنها تعداد محدودى از اين بناها براى اقامت‌هاى كوتاه مدت منجمان مورد استفاده قرار مى‌گيرد. ما در استان‌هاى تهران، قم، سمنان، اصفهان، قزوين و مركزى و ... كه از نظر موقعيت رصد در وضعيت مطلوبى قرار دارند، بناهاى تاريخى مناسبى داريم كه در صورت مرمت مى‌توانند به عنوان يك اقامتگاه موقت و امن براى رصدهاى شبانه استفاده شوند. به گفته تفرشى در حال حاضر تقريبا 4 الى 5كاروانسراى قديمى‌به منظور استفاده گردشگرانى كه براى رصد ستارگان به كوير سفر مى‌كنند، مناسب سازى شده است و البته كوه نوردان و ساير گردشگران نيز از آن استفاده مى‌كنند كه كاروانسراى قصر بهرام در پارك ملى كوير معروف‌ترين آنها است. با وجود اين امكانات حداقل علاقه‌مندان به نجوم از تمامى ‌راهكارهاى موجود براى برگزارى اين تورها استفاده مى‌كنند و به عنوان مثال در برخى سفرهايى كه براى رصد كنندگان آماتور ترتيب داده مى‌شود و رفتن به عمق كوير ضرورت چندانى ندارد از ارودگاه‌هايى كه در نزديكى شهرها واقع شده اند نيز استفاده مى‌شود. چنانكه موسسه مرزهاى بيكران ستاره شناسى كه از سال 1381 تا كنون 13گشت نجومى‌براى علاقه‌مندان به رصد اجرام آسمانى در استان فارس ترتيب داده است، برخى از تورهاى خود را در چنين اردوگاه‌هايى برگزار مى‌كند. هرچند به دليل محدوديت‌هاى موجود در استفاده از اين گونه اقامتگاه‌ها، چنين امكانى به ندرت فراهم مى‌شود و به گفته زمانى مدير اين موسسه بيشتر گشت‌هاى شبانه نجومى‌در اماكن طبيعى و باز نزديك به شهر يا روستاهاى استان فارس برگزار شده است و به دليل همين محدوديت‌ها بوده كه اين موسسه تا كنون موفق به برگزارى يك تور رصدى در خارج از استان و در اعماق كوير نشده است.در هر حال گسترش تورهاى رصدى نشانگر آن است كه با همه مشكلاتى كه در زمينه گسترش و توسعه تورهاى رصدى وجود دارد، علاقمندان به رصد اجرامآسمانى با استفاده از تمامى‌امكانات موجود سعى در گسترش هر چه بيشتر اين سفرهاى علميپژوهشى دارند و موفق شده اند توجه جوانان آماتور در زمينه نجوم را به جاذبه‌هاى رصد آسمان در دل تاريك شب‌هاى كوير جذب كنند، به گونه اى كه در چند سال اخير هنگام وقوع پديده‌هاى خاص نجومى‌شاهد رونق چشمگير تورهاى رصدى در نقاط مختلف كشور هستيم و حتى در پديده‌هاى خاصى همچون ماراتن مسيه كه هر سال در فاصله بين 15اسفند تا 15فروردين برگزار مى‌شود، صدها منجم آماتور و حرفه اى در گوشه گوشه كويرهاى ايران براى رصد اجرامى‌كه هر ساله در اين وقت سال قابل رويت هستند با هم رقابت مى‌كنند.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)