روباه تركمني

[kodiak]

روباه تركمني

روباه تركمني يا روباه «سر دُم سياه» نژادي است كه در ايران فقط در استان گلستان و در دشت تركمن‌صحرا زيست مي‌كند.

جثه اين روباه، كوچك‌تر و دست و پاي آن، بلندتر از روباه معمولي است و مشخصه اصلي آن دم نسبتا كوتاهي به شمار مي‌رود كه برخلاف ساير گونه‌ها، انتهاي آن به زمين نمي‌رسد.

در روباه تركمني، رنگ موهاي انتهايي دم برخلاف روباه معمولي و روباه سني، قهوه‌اي تيره يا سياه است.

روباه تركمني در فصل زمستان، موهايي بسيار بلند و به رنگ خاكستري متمايل به سفيد دارد كه اين رنگ در تابستان، به رنگ نخودي مايل به قرمز و موها تغيير پيدا كرده و موهاي آن نيز كوتاه مي‌شود.

روباه تركمني شبگرد است و در روز، كمتر ديده مي‌شود. اين روباه نسبت به روباه‌هاي ديگر اجتماعي‌تر است به طوري كه برخي از آنها به صورت گروهي در يك لانه هم زندگي مي‌كنند و در مناطق خاصي نيز لانه‌هاي آنها به يكديگر ارتباط دارد.

اين روباه‌هاي كوچك‌تر معمولا در حفره‌هايي كه توسط حيوانات ديگر مانند گوركن يا سنجاب كنده شده است، زندگي مي‌كنند و در فصل زمستان، براي تهيه غذا، گروه‌هاي كوچك شكار تشكيل مي‌دهند تا موفقيت شكار را افزايش دهند.

روباه تركمني مي‌تواند در حالي كه با حداكثر سرعت مي‌دود، مسير خود را تا 180درجه تغيير دهد و تعقيب‌كنندگان خود را به هر طرف بكشاند. روباه تركمني و روباه خاكستري آمريكايي، تنها گونه‌هايي هستند كه قادرند در هنگام خطر، از درخت بالا بروند.

روباه تركمني در ايران فقط در نواحي تركمن‌صحرا زندگي مي‌كند و تاكنون وجود آن در گميشان گزارش شده است. پراكندگي جهاني اين روباه از آسياي مركزي تا تبت يعني در جنوب شرقي شوروي سابق، تركمنستان، مغولستان، شمال منچوري، تركمنستان چين، افغانستان و شمال شرقي ايران است.

زيستگاه اين حيوان اغلب در زمين‌هاي باز، استپي، خشك بياباني و نيمه بياباني يا داراي درختچه بوده و از زندگي در سرزمين‌هاي جنگلي، مخصوصا جنگل‌هاي انبوه اجتناب مي‌كند.

تغذيه روباه تركمني را معمولا جوندگان كوچك مانند خرگوش، موش، پرندگان و تخم آنها، خزندگان، قورباغه و حشرات تشكيل مي‌دهد.

عجيب آنكه اين روباه، شكارچي ماهري است كه خارپشت‌ها را شكار مي‌كند و معمولا در نزديكي لانه‌اش مي‌توان لاشه و پوست خارپشت‌ها را پيدا كرد.

زمان جفت‌گيري روباه تركمني در فصل زمستان (ماه‌هاي دي و اسفند) است. طول بارداري روباه ماده 49 تا 51 روز است كه فاصله زماني تولد نوزادان توسط حيوان ماده، صرف آماده‌كردن لانه مي‌شود. در هر زايمان، روباه تركمني بين 2 تا 7 نوزاد با وزن 50 تا 80 گرم به دنيا مي‌آورد.

نوزادان كوچك روباه تركمني تا پاييز و بهار سال بعد از تولد، نزد پدر و مادر خود مي‌مانند و اواخر پاييز و با نزديك‌شدن به فصل زمستان، از آنها جدا مي‌شوند. آنها در يك‌سالگي بالغ و قادر به توليدمثل هستند.