تالاب پريشان (فامور)

[kodiak]

تالاب پريشان (فامور)

نام انگلیسی: parishan famour) wetland

نام فارسی : تالاب پريشان (فامور)

موقعیت جغرافیایی

این تالاب بین ۵۱ درجه و ۴۴ دقیقه و ۵۱ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی واقع شده‌است. ارتفاع آن از سطح آب‌های آزاد ۸۲۰ متر است.

حوزه آبریز آن ۵/۲۶۶ کیلومتر مربع است و بیشترین مساحت را در اردیبهشت ماه دارد. این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین المللی ثبت گردیده‌است و در تقسیم بندی مناطق جزء منطقه حفاظت شده محسوب می‌گردد.

[neda]

دور تا دور این دریاچه را کوهها احاطه کرده اند. فاصله دریاچه نسبت به کوه از طرف شمال حدودا 4 الی 5 کیلومتر می باشد و از طرف جنوب حدودا 500 متر می باشد. فاصله دریا تا کوه (از طرف شمال ) روستای مالکی(قلات نیلو دهپاگاه،هلک،پریشان)،روستا� � عرب فامور،روستای سیسخت و در قسمت شرق قلعه نارنجی ، جروق و در جنوب قلعه نرگس زار و در غرب دریاچه روستای پل آبگینه قرار دارند.فاصله شهرستان کازرون تا این دریاچه حدودا 12 کیلومتر میباشد.

درياچة پريشان يا فامور، در 15 کيلومترى جنوب خاورى شهرستان کازرون قرار داد و نام درياچه از کوه فامور، در شمال خاورى آن گرفته شده است. آب درياچه شيرين است و بخش بيشتر آن، از آبراهه‎هايى است که از کوه فامور سرچشمه مي‎گيرند و بخشى نيز از منابع زيرزمينى تأمين مي‎شود. ژرفاى کم درياچه سبب مي‎شود که در فصول خشک بخشى از آن زير پوشش نهشته‎هاى تبخيرى قرار گيرد. درياچة پريشان با حدود 43 کيلومترمربع وسعت، در فرونشست کم ژرفايى تشکيل شده که از سطح دريا حدود 820 متر بلندتر است و در پيرامون آن رخنمون‎هاى مرتفع از واحدهاى سنگ‎چينه‎اى زاگرس ديده مي‎شود که به سن کرتاسة پسين تا کواترنر است.

از ديدگاه ساختارى و زمين‎شناسى، درياچة فامور در پهنة زاگرس چين خورده قرار گرفته. شهرابى (1373) بر اين باور است که حرکت‎هاى جوان گسل فعال کازرون و گسل‎هاى وابسته که در فاصلة کمى از درياچه قرار دارند، در شکل‎گيرى فرونشست کازرون و لغزش سازند نامقاوم گچساران نقش داشته‎اند. نامبرده وجود چندين زمين‎لغز از سازند گچساران را تأييدى بر نظر خود مي‎داند.

گونه‌هاي جانوري منطقه عبارتند از روباه معمولي، شغال، گراز، خرگوش، پليكان پا خاكستري، اردك مرمري، عقاب شاهي، مار چليبر، قورباغه مردابي معمولي كه با حضور خود باعث بالا رفتن ارزش اين زيستگاه به لحاظ تنوع گونه ها مي‌شوند.

اين گزارش بااشاره به ارزش‌هاي اقتصادي-اجتماعي درياچه‌پريشان مي‌افزايد، تالاب‌هاي طبيعي از جمله پرمحصول‌ترين اكوسيستم‌هاي موجود بوده و گاهي برتر از نظام‌هاي پيچيده كشاورزي نيز محسوب مي‌شوند. ارزش اقتصادي تالاب‌ها حدود ‪ ۱۰برابر جنگل‌ها و ‪ ۲۰۰برابر زمين‌هاي زراعي است. تالاب پريشان نيز از اين قاعده‌مستثني نيست.ماهيگيري، كشاورزي و آبزي‌پروري ازجمله ارزش‌هاي اقتصادي- اجتماعي منطقه به شمار مي‌روند. در اطراف درياچه پريشان ‪ ۱۸روستاي مختلف وجود دارد كه سه‌معيشت عمده آنها كشاورزي، دامداري و ماهيگيري است

از ميان پرندگان مهاجر درياچه پريشان، تاكنون 150 گونه پرنده شناسايي شده است كه چند گونه آن از جمله اردك مرمري، اردك سر سفيد و پليكان پاخاكستري بسيار كماب و نادر هستند.

از ديگر گونه‌هاي مهم مهاجر مي‌توان به چنگر، آبچيليك، درنا، غاز، انواع اردك، اگرت، حواصيل، بوتيمار و گاوچرانك اشاره نمود كه از نيمه دوم آبان تا اسفند در منطقه پريشان زمستان گذراني مي‌كنند و در بهار به منطقه سيبري در روسيه باز مي‌گردند.

پوشش گياهى تالاب پريشان شامل: پوشش حاشيه اى و آبزى نظير نى، لوئى، جگن و غيره مى باشد تنها گياه آبزى كه به صورت گسترده در بستر تالاب ها ديده مى شود وى جيس مرينا مى باشد كه اسم محلى آن خار ماهى است و غذاى اصلى ماهى زردك (گونه بومى) مى باشد. ديگر گونه هاى گياهى درياچه پيرز، سريش، پشم لاخى، گوشاب و... است.

با توجه به اينكه تالاب پريشان از جمله اكوسيستم هاى پايدار مى باشد كه در اثر عوامل تكتونيك به وجود آمده ميليون ها سال است كه شرايط خود را حفظ نموده است و داراى ۴ گونه ماهى بومى شامل: ماهى زردك، ماهى سرخه، ماهى پرك و مار ماهى آب شيرين و همچنين چند گونه ماهى وارداتى نظير ماهى كپور، ماهى فيتوفالك و آمورمى باشد كه در سال ۱۳۶۸ به درياچه وارده شده است. تنها كپور معمولى با شرايط تالاب سازش پيدا كرده و دوگونه ديگر مشكلات عديده اى را در تالاب به وجود آورده اند. به گزارش ايسنا، درياچه پريشان به لحاظ شرايط خاص خود همه ساله در طول فصل زمستان پذيراى جمعيت زيادى از پرندگان مى باشد.

از ۵۰۲گونه پرنده اى كه در ايران شناسايى شده است چيزى بيش از ۱۰۰ گونه آن در منطقه ارژن و پريشان مشاهده و شناسايى گرديده است كه شامل ۱۸ گونه مختلف اردك، پليكان، غاز، درنا، آنقوت، انواع پرندگان حاشيه آبچر مانند: انواع حواصيلها، اگرتها، غاز، چنگر و طاووسك مى باشد كه در بين پرندگان يادشده حدوداً ۴۰ گونه مختلف از آنها در سطح تالاب هاى جوجه آورى مى كنند گونه هاى بسيار نادر و كمياب نيز گاهى در سطح درياچه ديده شده كه شامل عروس غاز، اردك مرمرى، اردك سرسفيد، مى باشد و پليكان پا خاكسترى در درياچه پريشان زادآورى مى نمايد.