سفر به لوت - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

Magnum · 01-05-2011, 04:17 PM

سفر به لوت

گنجينه‌اي که مجموعه‌اي از شگفتيها را در دل خود نهفته است.کلوت پايتخت لوت است، شهداد شهد آتش.

کلوت شاهکار معماري باد است و شهداد يک تنه براي آب کردن يخهاي زمين کافي است.شگفتيهاي کوير کرمان به اين دو خلاصه نمي‌شود. لوت سراسر شگفتي است.

کلوت شهري است در 43 کيلومتري شهداد کرمان که کم کم دارد با خاطر شگفتي‌هايش شهرت جهاني پيدا مي‌کند. شگفتي‌هاي کلوت را زلزله ويران نکرده است.

شهري است ساخته شده به دست باد و باران. شهر خيال است. شهر سوخته نيست، شهر سوزان است. در شهر كلوتها كسي زندگي نمي‌كرده. نمي‌توانسته زندگي كند. آنجا هيچ گياهي نمي‌رويد و اساسا هيچ موجود زنده‌اي وجود ندارد. در شهر كلوتها حتي باكتري حق حيات ندارد.

بازمانده‌هاي شكيلي كه از سازه‌هايي كهن به چشم بيننده مي‌آيد، تصويرهايي طبيعي است كه سازه رقص باد در دل خاك است.
كلوت ساختاري است از حركت باد در دل نرم خاك كوير كه در طول ساليان سال شكل گرفته. نم باران اگر بر تن خشك كوير باريده، خاكهاي تل شده بر گرد سنگي را بر هم استوار كرده و سازه‌اي را به وجود آورده كه گويي بنايي خشتي از تمدن ماقبل تاريخ است.

مي‌گويند هر باراني كه بر كوير لوت مي‌بارد، صورتي تازه براي هر كلوت مي‌سازد و شايد گردشگري كه در سفر نخستين كلوتي را چون ستاره‌اي به نام خود زده، در سفر بعدي نشناسد. باد و باران، دو معمار قسم خورده کلوت‌اند که دست از سرش بر نمي‌دارند.

در معماري زيباي کلوت‌ها عامل ديگري هم دست داشته است. رودي به نام «شور». رودي که در اعماق خشکترين مناطق ايران جاري است. شايد که رود نيست، اشک دل نرم کوهستان‌هاست که تن شور لوت را مي‌شويد و پيش مي‌رود. براي سيراب کردن لوت کافي نيست، تنها آبي به لب خشک و ترک خورده‌اش مي‌زند و مي‌گذرد و به جايي مي‌رسد که يک پارچه نمک مي‌شود. همين رود است که بر مرطوب کردن ديواره کلوت‌ها اثر کافي گذاشته و فرسايش آنها را تسهيل کرده است.

رود شور، تنها رود دايمي است كه در اعماق كوير لوت جريان دارد و در طول سال پرآب است. اين رود از كوه‌هاي شمال غرب بيرجند سرچشمه مي‌گيرد و 200 كيلومتر مسير پرپيچ و خم را در كوير لوت مي‌پيمايد و سرانجام به كوه نمك سريا و معدن نمك شهداد ختم مي‌شود. آب اين رودخانه بسيار شور است و هر چه به چاله مركزي لوت نزديك‌تر مي‌شود بر اثر گذشتن از بسترهاي شور و نيز تبخير شدن آب غلظت املاح در آن به حدي زياد مي‌شود كه در كناره‌هاي قسمت پاييني آن كيلومترها اثري از گياه ديده نمي‌شود و قبل از رسيدن به معدن نمك به علت بالا رفتن غلظت نمك مثل ماست مي‌شود، عليرغم خشكسالي‌هاي اخير جريان آب در رود شور متوقف نشده است.

جاده ادويه از دل کلوتها عبور مي کند. جاده ادويه از هند مي‌آمده و با گذر از اين منطقه به شمال خراسان مي‌رفته است.

حالا در کنار کلوتها سايتي ساخته‌اند به نام کوتوها. کوتو در زبان محلي به معني آلاچيق است. سايت کوتوها متشکل از کوتوهايي است که به شکل سنتي ساخته شده‌اند تا به گردشگران نشان دهند در کوير چگونه بايد از گرما فرار کرد.

سفر بدون راهنما در كلوتها خطرناك است، چرا كه هر آن امكان گم شدن در اين شهر خيالي با وسعت 110كيلومتر طول و 50 كيلومتر عرض وجود دارد.
کلا سفر به لوت بدون راهنما روي خوشي ندارد. دشت لوت محدوده‌اي است بين استان‌هاي خراسان جنوبي، سيستان و بلوچستان و کرمان و بين دو گسل نهبندان در شرق و نايبند در غرب قرار دارد.

وسعت حوضه آبگير دشت لوت، حدود 175 هزار کيلومتر مربع (يک دهم مساحت کشور) است. طول آن از شمال به جنوب حدود 900 کيلومتر و غرب به شرق حدود 300 کيلومتر است. پست‌ترين نقطه دشت لوت 190 متر از سطح دريا فاصله دارد. بزرگترين ناحيه جمعيتي دشت لوت «شهداد» است. دره سيرچ و ناحيه مسکوني آن به همين نام يکي از زيباترين چشم‌اندازهاي سر سبز حاشيه اين دشت طلايي رنگ است.

شهداد هم شگفتيهاي خودش را دارد. در حدود 20 کيلومتري شهداد، درختان و درختچه‌هاي گز در گلدانهاي بياباني لوت جاي گرفته‌اند که به آن نبکا يا تله‌اي گياهي گفته مي‌شود.

نبكا‌ها در نزديكي گرم‌ترين نقطه جهان در شهداد مي‌رويند و گاه طول آنها به 10 متر مي‌رسد. در حالي که بلندترين نبکاهاى صحراهاى افريقا سه متر طول دارند. زمينهاي بين نبکاها پوشيده از ماسه است.

نبکاها عموما در سطح همواري مي‌رويند که ميزان ماسه آن متوسط و سطح آب زير زميني آن بالا و يا رطوبت كافي براي رشد گياه در آن فراهم باشد. عناصر تشکيل دهنده نبکا شامل ماسه لاي، رس و سلت است.

شکل نبکا تابعي است از اندازه، تراکم و ميزان رشد گياه ميزبان. گونه‌هايي نظير دسته‌اي از گرامينه‌ها، درختچه‌هاي تاغ، گز. در کوير لوت گونه گياه گز (Tamarix) از گونه‌هاي ميزبان نبکاها است. ارتفاع نبکاها از چند دسيمتر تا چندمتر است و گاه طول آن به 10 متر مي‌رسد.

گياهان منفرد بايد ارتفاعي بيش از 10 الي 15 سانتي متر داشته باشند تا بتوانند ماسه‌ها را کنترل كنند. اگر دانه‌هاي ماسه چسبندگي نداشه باشند به عبارتي عناصر رس و لاي نداشته باشند، حجم آنها با تغيير سرعت باد تغيير مي‌يابد. با افزايش ميزان رسوب، گياه براي جلوگيري از مدفون شدن به رشد خود در جهت بالا ادامه مي‌دهد. اين رشد تا آنجا است که ريشه گياه با سطح آب زير زميني ارتباط داشته باشد. جايي که آب زير زميني افت مي‌کند، اين ارتباط قطع و تخريب نبکا آغاز مي‌شود و سرانجام به مرگ نبکا مي‌انجامد.
نبکاهاي چندين ساله و دايمي در تغيير سطح سفره آب زير زميني، هرزآبها، تبخير و تعرق و کنترل رسوبات بادي در منطقه نقش اساسي دارند.

ربدوها (Rebdou) ابعاد بزرگتري از نبکاها هستند. طول آنها به دو تا هفت متر و عرضشان به يك تا پنج متر مي‌رسد. تفاوت ديگر ربدوها با نبكاها شكل ظاهري آنها است. شکل ربدوها پيچيده‌تر از نبکاها است. ربدو گاهي چند مخروط را نشان مي‌دهد که کنار هم قرار گرفته‌اند. مرتفع‌ترين ربدوها در لوت غربي ديده مي‌شود که گاه ارتفاع آنها به 12 متر مي‌رسد، يعني به بلندي يک ساختمان چهار طبقه.

گرمترين نقطه زمين در دل شهداد است. آنجا ديگر هيچ چيز زنده نيست. پيدا شدن لاشه سالم يک گاو مرده پس از چند سال اين ادعا را اثبات مي‌کند. گرماي قسمتي از شهداد را تا 100 درجه سانتي گراد تخمين مي‌زنند.
هواي ديدن لوت و شهداد و کلوتها اگر به سرتان زد يا با تورهاي طبيعتگردي همراه شويد، يا سراغ سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کرمان برويد و راهنمايي بگيريد.

روابط عمومي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كرمان با يك تماس تلفني (7-2816504-0341) نقشه و اطلاعات مربوط به كوير‌هاي كرمان را در اختيار شما قرار مي‌دهد. شرکت در يک تور چهار روزه براي ديدن همه اين شگفتيها 100 هزار توماني خرج خواهد داشت.

01-05-2011, 04:17 PM	#1
Magnum (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Mar 2011 نوشته ها: 512	سفر به لوت سفر به لوت گنجينه‌اي که مجموعه‌اي از شگفتيها را در دل خود نهفته است.کلوت پايتخت لوت است، شهداد شهد آتش. کلوت شاهکار معماري باد است و شهداد يک تنه براي آب کردن يخهاي زمين کافي است.شگفتيهاي کوير کرمان به اين دو خلاصه نمي‌شود. لوت سراسر شگفتي است. کلوت شهري است در 43 کيلومتري شهداد کرمان که کم کم دارد با خاطر شگفتي‌هايش شهرت جهاني پيدا مي‌کند. شگفتي‌هاي کلوت را زلزله ويران نکرده است. شهري است ساخته شده به دست باد و باران. شهر خيال است. شهر سوخته نيست، شهر سوزان است. در شهر كلوتها كسي زندگي نمي‌كرده. نمي‌توانسته زندگي كند. آنجا هيچ گياهي نمي‌رويد و اساسا هيچ موجود زنده‌اي وجود ندارد. در شهر كلوتها حتي باكتري حق حيات ندارد. بازمانده‌هاي شكيلي كه از سازه‌هايي كهن به چشم بيننده مي‌آيد، تصويرهايي طبيعي است كه سازه رقص باد در دل خاك است. كلوت ساختاري است از حركت باد در دل نرم خاك كوير كه در طول ساليان سال شكل گرفته. نم باران اگر بر تن خشك كوير باريده، خاكهاي تل شده بر گرد سنگي را بر هم استوار كرده و سازه‌اي را به وجود آورده كه گويي بنايي خشتي از تمدن ماقبل تاريخ است. مي‌گويند هر باراني كه بر كوير لوت مي‌بارد، صورتي تازه براي هر كلوت مي‌سازد و شايد گردشگري كه در سفر نخستين كلوتي را چون ستاره‌اي به نام خود زده، در سفر بعدي نشناسد. باد و باران، دو معمار قسم خورده کلوت‌اند که دست از سرش بر نمي‌دارند. در معماري زيباي کلوت‌ها عامل ديگري هم دست داشته است. رودي به نام «شور». رودي که در اعماق خشکترين مناطق ايران جاري است. شايد که رود نيست، اشک دل نرم کوهستان‌هاست که تن شور لوت را مي‌شويد و پيش مي‌رود. براي سيراب کردن لوت کافي نيست، تنها آبي به لب خشک و ترک خورده‌اش مي‌زند و مي‌گذرد و به جايي مي‌رسد که يک پارچه نمک مي‌شود. همين رود است که بر مرطوب کردن ديواره کلوت‌ها اثر کافي گذاشته و فرسايش آنها را تسهيل کرده است. رود شور، تنها رود دايمي است كه در اعماق كوير لوت جريان دارد و در طول سال پرآب است. اين رود از كوه‌هاي شمال غرب بيرجند سرچشمه مي‌گيرد و 200 كيلومتر مسير پرپيچ و خم را در كوير لوت مي‌پيمايد و سرانجام به كوه نمك سريا و معدن نمك شهداد ختم مي‌شود. آب اين رودخانه بسيار شور است و هر چه به چاله مركزي لوت نزديك‌تر مي‌شود بر اثر گذشتن از بسترهاي شور و نيز تبخير شدن آب غلظت املاح در آن به حدي زياد مي‌شود كه در كناره‌هاي قسمت پاييني آن كيلومترها اثري از گياه ديده نمي‌شود و قبل از رسيدن به معدن نمك به علت بالا رفتن غلظت نمك مثل ماست مي‌شود، عليرغم خشكسالي‌هاي اخير جريان آب در رود شور متوقف نشده است. جاده ادويه از دل کلوتها عبور مي کند. جاده ادويه از هند مي‌آمده و با گذر از اين منطقه به شمال خراسان مي‌رفته است. حالا در کنار کلوتها سايتي ساخته‌اند به نام کوتوها. کوتو در زبان محلي به معني آلاچيق است. سايت کوتوها متشکل از کوتوهايي است که به شکل سنتي ساخته شده‌اند تا به گردشگران نشان دهند در کوير چگونه بايد از گرما فرار کرد. سفر بدون راهنما در كلوتها خطرناك است، چرا كه هر آن امكان گم شدن در اين شهر خيالي با وسعت 110كيلومتر طول و 50 كيلومتر عرض وجود دارد. کلا سفر به لوت بدون راهنما روي خوشي ندارد. دشت لوت محدوده‌اي است بين استان‌هاي خراسان جنوبي، سيستان و بلوچستان و کرمان و بين دو گسل نهبندان در شرق و نايبند در غرب قرار دارد. وسعت حوضه آبگير دشت لوت، حدود 175 هزار کيلومتر مربع (يک دهم مساحت کشور) است. طول آن از شمال به جنوب حدود 900 کيلومتر و غرب به شرق حدود 300 کيلومتر است. پست‌ترين نقطه دشت لوت 190 متر از سطح دريا فاصله دارد. بزرگترين ناحيه جمعيتي دشت لوت «شهداد» است. دره سيرچ و ناحيه مسکوني آن به همين نام يکي از زيباترين چشم‌اندازهاي سر سبز حاشيه اين دشت طلايي رنگ است. شهداد هم شگفتيهاي خودش را دارد. در حدود 20 کيلومتري شهداد، درختان و درختچه‌هاي گز در گلدانهاي بياباني لوت جاي گرفته‌اند که به آن نبکا يا تله‌اي گياهي گفته مي‌شود. نبكا‌ها در نزديكي گرم‌ترين نقطه جهان در شهداد مي‌رويند و گاه طول آنها به 10 متر مي‌رسد. در حالي که بلندترين نبکاهاى صحراهاى افريقا سه متر طول دارند. زمينهاي بين نبکاها پوشيده از ماسه است. نبکاها عموما در سطح همواري مي‌رويند که ميزان ماسه آن متوسط و سطح آب زير زميني آن بالا و يا رطوبت كافي براي رشد گياه در آن فراهم باشد. عناصر تشکيل دهنده نبکا شامل ماسه لاي، رس و سلت است. شکل نبکا تابعي است از اندازه، تراکم و ميزان رشد گياه ميزبان. گونه‌هايي نظير دسته‌اي از گرامينه‌ها، درختچه‌هاي تاغ، گز. در کوير لوت گونه گياه گز (Tamarix) از گونه‌هاي ميزبان نبکاها است. ارتفاع نبکاها از چند دسيمتر تا چندمتر است و گاه طول آن به 10 متر مي‌رسد. گياهان منفرد بايد ارتفاعي بيش از 10 الي 15 سانتي متر داشته باشند تا بتوانند ماسه‌ها را کنترل كنند. اگر دانه‌هاي ماسه چسبندگي نداشه باشند به عبارتي عناصر رس و لاي نداشته باشند، حجم آنها با تغيير سرعت باد تغيير مي‌يابد. با افزايش ميزان رسوب، گياه براي جلوگيري از مدفون شدن به رشد خود در جهت بالا ادامه مي‌دهد. اين رشد تا آنجا است که ريشه گياه با سطح آب زير زميني ارتباط داشته باشد. جايي که آب زير زميني افت مي‌کند، اين ارتباط قطع و تخريب نبکا آغاز مي‌شود و سرانجام به مرگ نبکا مي‌انجامد. نبکاهاي چندين ساله و دايمي در تغيير سطح سفره آب زير زميني، هرزآبها، تبخير و تعرق و کنترل رسوبات بادي در منطقه نقش اساسي دارند. ربدوها (Rebdou) ابعاد بزرگتري از نبکاها هستند. طول آنها به دو تا هفت متر و عرضشان به يك تا پنج متر مي‌رسد. تفاوت ديگر ربدوها با نبكاها شكل ظاهري آنها است. شکل ربدوها پيچيده‌تر از نبکاها است. ربدو گاهي چند مخروط را نشان مي‌دهد که کنار هم قرار گرفته‌اند. مرتفع‌ترين ربدوها در لوت غربي ديده مي‌شود که گاه ارتفاع آنها به 12 متر مي‌رسد، يعني به بلندي يک ساختمان چهار طبقه. گرمترين نقطه زمين در دل شهداد است. آنجا ديگر هيچ چيز زنده نيست. پيدا شدن لاشه سالم يک گاو مرده پس از چند سال اين ادعا را اثبات مي‌کند. گرماي قسمتي از شهداد را تا 100 درجه سانتي گراد تخمين مي‌زنند. هواي ديدن لوت و شهداد و کلوتها اگر به سرتان زد يا با تورهاي طبيعتگردي همراه شويد، يا سراغ سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کرمان برويد و راهنمايي بگيريد. روابط عمومي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كرمان با يك تماس تلفني (7-2816504-0341) نقشه و اطلاعات مربوط به كوير‌هاي كرمان را در اختيار شما قرار مي‌دهد. شرکت در يک تور چهار روزه براي ديدن همه اين شگفتيها 100 هزار توماني خرج خواهد داشت.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)