قدیمی 18-05-2011, 04:23 PM   #1
Magnum
(کاربر طلایی)
 
Magnum آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Mar 2011
نوشته ها: 512
Book دانستنی هایی از کویر


دانستنی هایی از کویر

هر جا که آب و آبداني نباشد بيابان است و «کوير» نام ديگري است براي بيابانهاي عظيم ايران.

وقتي به نقشه نگاه کنيم مي بينيم که بخش بسيار بزرگي از خاک وطن مان را کوير پوشانده است. بخش شمالي اين پهنه بياباني را «کويري مرکزي» يا «دشت کوير» مي خوانيم و بخش جنوبي و در واغقع جنوب شرقي را «کوير لوت» . در اين کتاب ما سرو کارمان با کوير مرکزي ايران است که طول آن از شرق به غرب ، از طبس به کاشان ، در حدود 600 کيلومتر است، و عرض آن، از جنوب به کوه هاي البرز به پايين از 150 کيلومتر تا 300 کيلومتر.

دانشمندان مي گويند در روزگارهاي ديرين کويرهاي ايران را دريايي مي پوشانده است . بعد به سبب کم باراني و گرماي هوا آب دريا به تدريج تبخير شد و سطح آن کوچک و کوچک تر گرديد تا اين که بستر دريا سرانجام به شکل شوره زارهاي وسيع و خشک امروز در آمد. از آن دريا در دشت کوير تنها دو درياچه باقي است : درياچه نمک در شمال شرقي کاشان و درياچه بسيار کوچک تر حوض سلطان در نزديکي جاده تهران – قم. اين دو درياچه هم مديون سرازير بودن سيلاب هاي بهاري از دامنه هاي البرز به سوي کوير است.
انسان و جانداران ديگر به آب زنده اند و جايي که در آن آب کم باشد يا اصلا" نباشد براي انسان خطرناک است . ولي نياکان ما به مرور آموختند چگونه به سلامت از کوير بگذرند و در حاشيه هاي آن زندگي کنند. مگر امکان داشت که چنين پهنه وسيعي را ناديده گرفت و از آن پرهيز کرد.فرهنگ کنار آمدن با شرايط کويري در حقيقت فرهنگي کهن سال است و به قدري متفاوت از فرهنگ مصرفي امروز که ارزش کشف کردن دارد و به همين سبب است که ما ، و ديگر جويندگان را به سوي خود مي خواند.



گرماي شديد روز، خنکاي شب ، خشکي زمين، کمي آب ، وزش تندبادهاي مداوم، توفان شن و ريگ روان ، اين ها مهم ترين عواملي است که مسافران صحرا و ساکنان آبادي هاي پراکنده کوير با آن روبرو هستند. امکانات امروز را فراموش کنيد : سفر با وسايط نقليه مجهز به موتورهاي قوي و تهويه مطبوع و ذخيره مکفي آب و بنزين و راندن روي جاده هاي آسفالته نوساز. سعي کنيد به ياد بياوريد تا يک قرن پيش کاروانيان چگونه از کوير عبور مي کرده اند . راه اصفهان به ري درست از وسط کوير مي گذشته است . مردم يزد از راه کوير به زيارت امام رضا (ع) در مشهد مي رفته اند. بيشتر جاده ابريشم از ميان کويرها و صحراهاي بي پايان مي گذشته است.

اولين درس طبيعت به انسان کوير نشين «قناعت» است ، واژه اي که امروز دارد فراموش مي شود. اگر آب کم است ياد مي گيريم با همان آب کم بسازيم و به کودکان مان مي آموزيم در مصرف آن زياده روي نکنند. در امتداد راه آب انبار مي سازيم ، به شکلي که هر قطره باراني که از آسمان ببارد ماه ها درآن بماند. گنبد آب ا نبار را بلند مي گيريم تا از دور پيدا باشد و مسافران را راهنمايي کند. و هر کجا ا مکانش بود منارهاي بلند آجري ، به ارتفاع 30 تا 40 ذرع برپا مي کنيم و برفراز آن شب ها چراغي مي گذاريم يا آتش مي افروزيم تا کاروان از چند فرسنگي نور راهنما را ببيند و دلگرم شود. شتر، چهارپاي صبور و قانع ، حيوان آرماني براي سفر در کوير است. سوار شتر مي شويم و بارمان را بر کوهان شتر مي بنديم . اگر روز هوا بيش از حد گرم بود در کاروانسراي منزل گاه استراحت مي کنيم و شب ها راه مي پيماييم. ياد مي گيريم به آسمان پرستاره کوير چشم بدوزيم و به مدد جهت يابي با ستارگان پيش برانيم.

هر جا بتوانيم چاه مي زنيم و قنات مي کنيم تا به آب دسترسي پيدا کنيم . ديوارهاي خانه مان را از خشت و گل مي سازيم و سقف هاي آن را با طاق مي پوشاينم تا هواي گرم بالا برود و از سوراخي در سقف خارج شود. قانون هاي تهويه طبيعي را آموخته ايم و رعايت مي کنيم. بر بام ها برج هاي بادگير داريم و تنها نسيم هاي خنک صبحگاهي را به درون مي آوريم. زير خانه ها سرداب مي سازيم و در نيمه روز به آن پناه مي بريم. حتي اصل خنک ساختن هوا را به کمک تبخير آب آموخته ايم . نه تنها کوزه ها و خمره هاي مان به لطف بيرون تراويدن آب خنک مي شوند، در «خيشخانه» هاي مان آبي که بر ديواره هاي حصيري آن مي پاشيم هواي درون آن را خنک و مطبوع مي کند.

واگر در باغچه هايمان گل و سبزه به اندازه کافي نداريم روي گچ بري ها و کاشي کاري سقف و ديوارها تا دل مان بخواهد نقش گل و بوته مي اندازيم.
بازارها و مساجد و زيارتگاه ها، در شهرهاي حاشيه کوير ، بهترين جلوه گاه هنر معماران و بنايان و سنگ تراشان و نازک بران و نجاران و کاشي پزها و نقاشان و آينه کاران ما هستند. با وجود استادي ، هيچ کدام درس هاي استادان خود را فراموش نکرده اند و با رعايت سنت هاي حرفه خود ، نه به خاطر پول که براي ارائه اثري ماندني که شايسته جايگاه رفيع آن باشد کار مي کنند. در جستجوي کمال هستند ولي در هر مرحله تنها يک گام جلوتر از جا پاي استاد خود پيش مي نهند. اگر غير از اين مي کردند که سنت حفظ نمي شد.

Magnum آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول
پاسخ

برچسب ها
کویر, گردش, گردشگري, بیابان, درباره طبيعت, طبيعت, طبيعت و توريسم, طبيعت گردي


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 
ابزارهای موضوع
نحوه نمایش

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code هست فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
کد HTML غیر فعال است

انتخاب سریع یک انجمن

War Dreams    Super Perfect Body    Scary Nature    Lovers School    Winner Trick    Hi Psychology    Lose Addiction    Survival Acts    The East Travel    Near Future Tech    How Cook Food    Wonderful Search    Discommend

Book Forever    Electronic 1    Science Doors    The Perfect Offers    Trip Roads    Travel Trip Time    Best Games Of    Shop Instrument    Allowedly


All times are GMT. The time now is 12:55 PM.


کپی رایت © 1388 . کلیه حقوق برای وبگاه حرف روز محفوظ است