گیاهان تالاب پریشان - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

neda · 30-05-2011, 09:13 AM

گیاهان تالاب پریشان

گیاهان پست:

از گیاهان پست اکوسیستم تالاب پریشان بطور عمده می توان به جلبک های درشت پیکر و جلبک های ریز پیکر و غوطه ور (Phytoplankton) اشاره کرد که عمده رنگ سبز آب تالاب به دلیل وجود این موجودات در آب می باشد.از مهمترین این جلبک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- خانواده Characeae

این گیاهان آبزی جزء جلبک ها بوده که دارای دو جنس NITELLA و CHARA می باشد. شکل ظاهری آن شبیه چنگال آبی (CERATOPHYLLUA ) می باشد.این گیاه غوطه ور بوده و به گل و لای می چسبد مقادیر این جلبک درشت پیکر در تالاب پریشان،حوضه فامور زیاد است.

Spirogyra:رشته های چسبناک بدون شاخه که قطر آن بین 10 تا 100 میکرون می رسد.سلول های دارای یک یا چند کلروپلاست نواری مارپیچ می باشد.به طور معمول در آب های راکد مخصوصاً در اوایل بهار می روید.
Zygnema:بصورت رشته های چسبیده غیر منشعب با قطر بین 10 تا 50 میکرون هر سلول دارای دو کلروپلاست ستاره ای شکل بوده که در مرکز آن پیرانوئید وجود دارد.بطور معمول در آبهای راکد می روید.

Nit zschia:دارای گونه های زیادی است که از 5 تا بیش از 100 میکرون طول دارد.و بهترین وسیله تشخیص آن باناویکولا و گونه های نزدیک به آن وسیله دو کلروپلاست است که دو انتهای سلول وجود دارد نه در کناره ها.

Lemanea:یکی دیگر از فرم های خیلی منظم که طول آن بین 10 تا 15 سانتیمتر می باشد، گیاهانی هستند به صورت رشته های ضخیم گره دار و انشعابات پراکنده برنگ سبز زیتونی تیره، قهوه ای یا خاکستری،معمولاً به صورت دسته های بزرگ روی سنگ های رودخانه های کم عمق در فصل تابستان بهار می روید.

Gamphosphaeria : سلول های کوچک که قطر آن تا 50 میکرون می رسد و مجموعاً یک کلنی توخالی تقریباً کروی شناور را تشکیل می دهد.گاهی اوقات به رنگ سیاه که غالباً بوسیله یک لایه موسیلاژی احاطه شده است.کلنی ها به عرض 100 میکرون بوده و پلانکتون مخصوص دریاچه ها را تشکیل می دهد.

Microcystis: سلول های کوچک که قطر آن ها به 5 میکرون می رسد به صورت فشرده به وسیله یک لایه موسیلاژی احاطه و کلنی نامنظم را تشکیل می دهد غالباً دارای حفره هایی بوده و در حوضه ها،دریاچه ها به صورت پلانکتون می باشد.

Gymnodinium:از گروه جلبک های دوتاژه ای ( Dinphyceae) می باشد که معمولاً در آبهای راکد حوض ها و دریاچه ها دیده می شود.

5-1-2- گیاهان عالی:

گیاهان قادرند مواد آلی مورد نیاز خود را طی فتوسنتز از مواد معدنی بسازند در صورتی که جانوران قادر به انجام چنین کاری نیستند و این مهم صرفاً وابسته به گیاهان می باشند.گیاهان آلی دارای گل و میوه و دانه هستند.این گیاهان را براساس موقعیتی که نسبت به اکوسیستم آبی دارند به صورت زیر تقسیم بندی می کنند:

الف) - گیاهان حاشیه ای:

در حاشیه آب فقط گیاهانی که نیاز به خاک های نمناک و قابلیت های جذب آب فراوان دارند، رشد می کنند.درختان بید ریشه های خود را در اعماق کم گسترش داده اند زیرا اعماق بیشتر خاک،فاقد اکسیژن کافی است.در اطراف تالاب پریشان درختان بید،اکالیپتوس و گز با گیاهان خانواده جگن نواری سبز را به وجود آورده اند.

ب) – گیاهان بن در آب:

گیاهان بن در آب در ناحیه ساحلی تا عمق معینی از آب گسترش یافته اند.معمولاً ریشه و بخش های تحتانی این گیاهان در آب و گل و لای بستر استقرار یافته و شاخ و برگ و گل های آنها در بالای سطح آب قرار می گیرند.این گیاهان آب و مواد غذایی را از خاک جذب نموده و تبادل گازی را در هوا انجام می دهند.

بخش عمده ای از پیکر این گیاهان از سلولز تشکیل یافته و معمولاً نقش چندانی در چرخه غذایی دریاچه ایفا نمی نمایند.بخش هوایی این گیاهان چنان چه در چرخه غذایی در پایان فصل رویش خشک شود،لایه ای از لاشه و برگ را در کف دریاچه به صورت رسوبات سلولزی برجای می گذارند.ناحیه رویش این گیاهان محل زیست تعداد زیادی از جلبک ها و جانوران اپی فیت است و از این جهت برای نوزادان ماهی مکان (زیستگاه) امنی جهت اقامت و لانه سازی پرندگانی مثل فلامینگو می باشد.گیاهان بن در آب تالاب پریشان عبارتند از:

1- خانواده + Poaceae:

بزرگترین خانواده گیاهان در مناطق معتدله می باشد.از این خانواده چند گیاه به صورت نیمه آبزی رشد می کند که مهمترین آنها جنس Phragmites (نی) می باشد.این گیاه دارای ریزوم ضخیم و متعدد است که ساقه های غالب و بدون انشعاب از آن خارج می شوند.تکثیر غیر جنسی آن خیلی شدید است و بیشتر به صورت توده هایی در بسترهای سخت دیده می شود.بنابراین مبارزه با آنها از طریق علف کش ها و دستگاه های غیر مکانیکی مشکل است.از این جنس،گونه Phyamitos Comunistrim در اطراف تالاب و جزایر و تپه های وسط آن به وفور رشد می کد.

2- خانواده Typhaceae (لوئی)

گیاهان آبزی بوده با ریزوم ضخیم افقی که برگ های تسمه ای از انتهای ریزوم خارج می شود. انتشار جغرافیایی آن شامل مناطق استوایی و معتدله است.این خانواده شامل یک جنس Typha با حدود 15 گونه است.

در ایران حدود 6 گونه از این جنس در آب های شیرین و کم عمق در حاشیه رودخانه ها،تالاب ها،دریاچه ها و آبهای راکد می روید.برگ های لوئی در تهیه حصیر و سبد های حصیری به کار می روند.در تالاب پریشان این گیاه برای پرندگان و سایر حیوانات پوشش خوبی به شمار می رود.این گیاه به طور پراکنده و به همراه گیاه نی می روید.

3- خانواده Cyperaceae:

گیاهانی شبیه گندمیان هستند که به صورت یک ساله یا چند ساله دیده می شوند.ساقه ها معمولاً توپر و اغلب سه وجهی هستند.این گیاهان همه جاتزی بوده و 90 جنس و حدود 40000 گونه هستند.گونه آبزی تالاب پریشان Scirpus Lacustris می باشد.این گیاه خاص نواحی باتلاقی بوده و اهمیت اقتصادی دارد.در ساخت وسایل حصیری کاربرد دارد.این گیاه دارای 2 تا5/2 متر ارتفاع بوده که به وفور در اطراف تالاب می روید و حتی در زیر آب،چمن زارهایی متراکم از گیاهان علف مانند را به وجود می آورد و پناهگاه خوبی جهت تخم گذاری و لانه سازی پرندگان می باشد.

4- خانواده Liliaceae:

گیاهان چند ساله علفی،اغلب دارای پیاز،ریزوم یا ریشه های غده ای هستند.این خانواده دارای 250 جنس و حدود 3500 گونه است،از نظر جغرافیایی همه جازی می باشند.گونه آبزی تالاب پریشان از جنس Aspodelus می باشد.

ج) – گیاهان شناور

گیاهان شناور توسط ریشه و ریزوم در رسوبات خود را نگه داشته و معمولاً برگ های نسبتاً بزرگ خود را در سطح آب می گستراند و بدین وسیله آب و املاح را از محیط آبی جذب می کنند.ولی نور و تبادل گازی آنها در هوا صورت می گیرد.معمولاً لاشه برگ آنها به داخل آب بر می گردد و بدین ترتیب پس از مرگ،ترکیبات آلی آنها وارد آب می گردد.این گیاهان در تالاب پریشان رشد محدودی دارند.

د) – گیاهان غوطه ور:

این گیاهان به طور کامل در داخل آب غوطه ور بوده و تنها ممکن است گل های آنها در سطح و یا خارج از سطح آب تشکیل شود.

ریشه این گیاهان معمولاً نقش ثابت کننده داشته و جذب مواد غالباً توسط ریشه های نابجا و برگ های آنها از محیط آبی صورت می گیرد.در جریان فتوسنتز اکسیژن را مستقیماً وارد آب می سازند. این امر علاوه بر این که تنفس جانوران آبزی را امکان پذیر می کند،قادر است فعالیت های باکتریایی تجزیه کننده اکسیژن مورد نیاز را تشدید نماید.

غالباً برگ های گیاهان غوطه ور دارای بریدگی های فراوان و بشره نازک است،که این امر خود موجب افزایش سطح تماس برگ ها با آب و در نتیجه فزونی تبادل املاح و گاز با محیط آبی می گردد.این گیاهان غالباً نیازی به روزنه و بافت نگه دارنده ندارند.ولی در مقابل در داخل بافت ساقه و برگ های آن ها حفره ها و کانال های هوایی وجود دارد.اعضاء فوق امکان ذخیره سازی بخشی از اکسیژن و گاز کربنیک حاصل از فعالیت های متابولیکی گیاه را فراهم می سازد.گیاهان غوطه ور معمولاً در بسترهای آهکی فراوان تر یافت می شوند،این امر به دلیل وجود تبادل کربن بین بستر آهکی و آب می باشد،تجزیه این گیاهان هم سریع و کامل است.

و همچنین تعداد زیادی از جلبک ها و جانوران اپی فیت بر روی آنها رشد می نمایند.با توجه به قابلیت افزودن اکسیژن به آب در مجموع این گیاهان در صورتی که مقدار آنها از حد متعارفی تجاوز نماید،می توانند دارای اثرات مطلوبی از نظر رشد و تکثیر آبزیان و از جمله ماهیان داشته باشند.

گیاهان غوطه ور تالاب پریشان شامل خانواده های زیر می باشند:

1- Najadaceae:گیاهانی یک ساله،آبزی و غوطه ور با ساقه های طویل می باشند که معمولاً در کف تالاب دیده می شوند.برگ های ساده،خطی دندانه دار و متناوب یا مقابل ندرتاً چرخداری، گلها تک جنسی،گل نر،دارای یک پرچم و گل ماده دارای یک برچه،خامه منفرد،کلاله دو شاخه و میوه فندقه است.گونه ای که در تالاب پریشان وجود دارد Najas marina نام دارد که دارای اندامی ترد و شکننده است و برگ ها به طول 1 تا 4 سانتیمتر و پهنای 1 تا 3 میلیمتر با حاشیه دندانه دار،ساقه و حاشیه پهنک معمولاً واجد دندانه های خارمانند است.معمولاً در آب های راکد و زمین های آبگیر رویش دارد.

2- Ceratophylaccae :گیاه آبزی ریزوم دار است که به صورت غوطه ور زندگی می کند. دارای برگ های فراهم با پهنک هایی با بریدگی های بسیار عمیق دوتایی است این خانواده منحصراً از جنس ceratophyllum تشکیل شده است که دارای 20 تا 30 گونه است.روی این گیاه جلبک ها و جانوران زیادی می چسبد که برای آبزیان مفید خواهد بود ولی از آنجایی که دیر تجزیه می شود،به صورت توده ای در بستر آب رسوب می کند و با تجزیه شیمیایی خود کیفیت آب را تغییر می دهد.گونه موجود در تالاب پریشان Ceratophyllum demersum.L می باشد.این گیاه به وفور می روید و از نظر تغذیه پرندگان اهمیت دارد.

30-05-2011, 09:13 AM	#1
neda (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Mar 2011 نوشته ها: 648	گیاهان تالاب پریشان گیاهان تالاب پریشان گیاهان پست: از گیاهان پست اکوسیستم تالاب پریشان بطور عمده می توان به جلبک های درشت پیکر و جلبک های ریز پیکر و غوطه ور (Phytoplankton) اشاره کرد که عمده رنگ سبز آب تالاب به دلیل وجود این موجودات در آب می باشد.از مهمترین این جلبک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد. 1- خانواده Characeae این گیاهان آبزی جزء جلبک ها بوده که دارای دو جنس NITELLA و CHARA می باشد. شکل ظاهری آن شبیه چنگال آبی (CERATOPHYLLUA ) می باشد.این گیاه غوطه ور بوده و به گل و لای می چسبد مقادیر این جلبک درشت پیکر در تالاب پریشان،حوضه فامور زیاد است. Spirogyra:رشته های چسبناک بدون شاخه که قطر آن بین 10 تا 100 میکرون می رسد.سلول های دارای یک یا چند کلروپلاست نواری مارپیچ می باشد.به طور معمول در آب های راکد مخصوصاً در اوایل بهار می روید. Zygnema:بصورت رشته های چسبیده غیر منشعب با قطر بین 10 تا 50 میکرون هر سلول دارای دو کلروپلاست ستاره ای شکل بوده که در مرکز آن پیرانوئید وجود دارد.بطور معمول در آبهای راکد می روید. Nit zschia:دارای گونه های زیادی است که از 5 تا بیش از 100 میکرون طول دارد.و بهترین وسیله تشخیص آن باناویکولا و گونه های نزدیک به آن وسیله دو کلروپلاست است که دو انتهای سلول وجود دارد نه در کناره ها. Lemanea:یکی دیگر از فرم های خیلی منظم که طول آن بین 10 تا 15 سانتیمتر می باشد، گیاهانی هستند به صورت رشته های ضخیم گره دار و انشعابات پراکنده برنگ سبز زیتونی تیره، قهوه ای یا خاکستری،معمولاً به صورت دسته های بزرگ روی سنگ های رودخانه های کم عمق در فصل تابستان بهار می روید. Gamphosphaeria : سلول های کوچک که قطر آن تا 50 میکرون می رسد و مجموعاً یک کلنی توخالی تقریباً کروی شناور را تشکیل می دهد.گاهی اوقات به رنگ سیاه که غالباً بوسیله یک لایه موسیلاژی احاطه شده است.کلنی ها به عرض 100 میکرون بوده و پلانکتون مخصوص دریاچه ها را تشکیل می دهد. Microcystis: سلول های کوچک که قطر آن ها به 5 میکرون می رسد به صورت فشرده به وسیله یک لایه موسیلاژی احاطه و کلنی نامنظم را تشکیل می دهد غالباً دارای حفره هایی بوده و در حوضه ها،دریاچه ها به صورت پلانکتون می باشد. Gymnodinium:از گروه جلبک های دوتاژه ای ( Dinphyceae) می باشد که معمولاً در آبهای راکد حوض ها و دریاچه ها دیده می شود. 5-1-2- گیاهان عالی: گیاهان قادرند مواد آلی مورد نیاز خود را طی فتوسنتز از مواد معدنی بسازند در صورتی که جانوران قادر به انجام چنین کاری نیستند و این مهم صرفاً وابسته به گیاهان می باشند.گیاهان آلی دارای گل و میوه و دانه هستند.این گیاهان را براساس موقعیتی که نسبت به اکوسیستم آبی دارند به صورت زیر تقسیم بندی می کنند: الف) - گیاهان حاشیه ای: در حاشیه آب فقط گیاهانی که نیاز به خاک های نمناک و قابلیت های جذب آب فراوان دارند، رشد می کنند.درختان بید ریشه های خود را در اعماق کم گسترش داده اند زیرا اعماق بیشتر خاک،فاقد اکسیژن کافی است.در اطراف تالاب پریشان درختان بید،اکالیپتوس و گز با گیاهان خانواده جگن نواری سبز را به وجود آورده اند. ب) – گیاهان بن در آب: گیاهان بن در آب در ناحیه ساحلی تا عمق معینی از آب گسترش یافته اند.معمولاً ریشه و بخش های تحتانی این گیاهان در آب و گل و لای بستر استقرار یافته و شاخ و برگ و گل های آنها در بالای سطح آب قرار می گیرند.این گیاهان آب و مواد غذایی را از خاک جذب نموده و تبادل گازی را در هوا انجام می دهند. بخش عمده ای از پیکر این گیاهان از سلولز تشکیل یافته و معمولاً نقش چندانی در چرخه غذایی دریاچه ایفا نمی نمایند.بخش هوایی این گیاهان چنان چه در چرخه غذایی در پایان فصل رویش خشک شود،لایه ای از لاشه و برگ را در کف دریاچه به صورت رسوبات سلولزی برجای می گذارند.ناحیه رویش این گیاهان محل زیست تعداد زیادی از جلبک ها و جانوران اپی فیت است و از این جهت برای نوزادان ماهی مکان (زیستگاه) امنی جهت اقامت و لانه سازی پرندگانی مثل فلامینگو می باشد.گیاهان بن در آب تالاب پریشان عبارتند از: 1- خانواده + Poaceae: بزرگترین خانواده گیاهان در مناطق معتدله می باشد.از این خانواده چند گیاه به صورت نیمه آبزی رشد می کند که مهمترین آنها جنس Phragmites (نی) می باشد.این گیاه دارای ریزوم ضخیم و متعدد است که ساقه های غالب و بدون انشعاب از آن خارج می شوند.تکثیر غیر جنسی آن خیلی شدید است و بیشتر به صورت توده هایی در بسترهای سخت دیده می شود.بنابراین مبارزه با آنها از طریق علف کش ها و دستگاه های غیر مکانیکی مشکل است.از این جنس،گونه Phyamitos Comunistrim در اطراف تالاب و جزایر و تپه های وسط آن به وفور رشد می کد. 2- خانواده Typhaceae (لوئی) گیاهان آبزی بوده با ریزوم ضخیم افقی که برگ های تسمه ای از انتهای ریزوم خارج می شود. انتشار جغرافیایی آن شامل مناطق استوایی و معتدله است.این خانواده شامل یک جنس Typha با حدود 15 گونه است. در ایران حدود 6 گونه از این جنس در آب های شیرین و کم عمق در حاشیه رودخانه ها،تالاب ها،دریاچه ها و آبهای راکد می روید.برگ های لوئی در تهیه حصیر و سبد های حصیری به کار می روند.در تالاب پریشان این گیاه برای پرندگان و سایر حیوانات پوشش خوبی به شمار می رود.این گیاه به طور پراکنده و به همراه گیاه نی می روید. 3- خانواده Cyperaceae: گیاهانی شبیه گندمیان هستند که به صورت یک ساله یا چند ساله دیده می شوند.ساقه ها معمولاً توپر و اغلب سه وجهی هستند.این گیاهان همه جاتزی بوده و 90 جنس و حدود 40000 گونه هستند.گونه آبزی تالاب پریشان Scirpus Lacustris می باشد.این گیاه خاص نواحی باتلاقی بوده و اهمیت اقتصادی دارد.در ساخت وسایل حصیری کاربرد دارد.این گیاه دارای 2 تا5/2 متر ارتفاع بوده که به وفور در اطراف تالاب می روید و حتی در زیر آب،چمن زارهایی متراکم از گیاهان علف مانند را به وجود می آورد و پناهگاه خوبی جهت تخم گذاری و لانه سازی پرندگان می باشد. 4- خانواده Liliaceae: گیاهان چند ساله علفی،اغلب دارای پیاز،ریزوم یا ریشه های غده ای هستند.این خانواده دارای 250 جنس و حدود 3500 گونه است،از نظر جغرافیایی همه جازی می باشند.گونه آبزی تالاب پریشان از جنس Aspodelus می باشد. ج) – گیاهان شناور گیاهان شناور توسط ریشه و ریزوم در رسوبات خود را نگه داشته و معمولاً برگ های نسبتاً بزرگ خود را در سطح آب می گستراند و بدین وسیله آب و املاح را از محیط آبی جذب می کنند.ولی نور و تبادل گازی آنها در هوا صورت می گیرد.معمولاً لاشه برگ آنها به داخل آب بر می گردد و بدین ترتیب پس از مرگ،ترکیبات آلی آنها وارد آب می گردد.این گیاهان در تالاب پریشان رشد محدودی دارند. د) – گیاهان غوطه ور: این گیاهان به طور کامل در داخل آب غوطه ور بوده و تنها ممکن است گل های آنها در سطح و یا خارج از سطح آب تشکیل شود. ریشه این گیاهان معمولاً نقش ثابت کننده داشته و جذب مواد غالباً توسط ریشه های نابجا و برگ های آنها از محیط آبی صورت می گیرد.در جریان فتوسنتز اکسیژن را مستقیماً وارد آب می سازند. این امر علاوه بر این که تنفس جانوران آبزی را امکان پذیر می کند،قادر است فعالیت های باکتریایی تجزیه کننده اکسیژن مورد نیاز را تشدید نماید. غالباً برگ های گیاهان غوطه ور دارای بریدگی های فراوان و بشره نازک است،که این امر خود موجب افزایش سطح تماس برگ ها با آب و در نتیجه فزونی تبادل املاح و گاز با محیط آبی می گردد.این گیاهان غالباً نیازی به روزنه و بافت نگه دارنده ندارند.ولی در مقابل در داخل بافت ساقه و برگ های آن ها حفره ها و کانال های هوایی وجود دارد.اعضاء فوق امکان ذخیره سازی بخشی از اکسیژن و گاز کربنیک حاصل از فعالیت های متابولیکی گیاه را فراهم می سازد.گیاهان غوطه ور معمولاً در بسترهای آهکی فراوان تر یافت می شوند،این امر به دلیل وجود تبادل کربن بین بستر آهکی و آب می باشد،تجزیه این گیاهان هم سریع و کامل است. و همچنین تعداد زیادی از جلبک ها و جانوران اپی فیت بر روی آنها رشد می نمایند.با توجه به قابلیت افزودن اکسیژن به آب در مجموع این گیاهان در صورتی که مقدار آنها از حد متعارفی تجاوز نماید،می توانند دارای اثرات مطلوبی از نظر رشد و تکثیر آبزیان و از جمله ماهیان داشته باشند. گیاهان غوطه ور تالاب پریشان شامل خانواده های زیر می باشند: 1- Najadaceae:گیاهانی یک ساله،آبزی و غوطه ور با ساقه های طویل می باشند که معمولاً در کف تالاب دیده می شوند.برگ های ساده،خطی دندانه دار و متناوب یا مقابل ندرتاً چرخداری، گلها تک جنسی،گل نر،دارای یک پرچم و گل ماده دارای یک برچه،خامه منفرد،کلاله دو شاخه و میوه فندقه است.گونه ای که در تالاب پریشان وجود دارد Najas marina نام دارد که دارای اندامی ترد و شکننده است و برگ ها به طول 1 تا 4 سانتیمتر و پهنای 1 تا 3 میلیمتر با حاشیه دندانه دار،ساقه و حاشیه پهنک معمولاً واجد دندانه های خارمانند است.معمولاً در آب های راکد و زمین های آبگیر رویش دارد. 2- Ceratophylaccae :گیاه آبزی ریزوم دار است که به صورت غوطه ور زندگی می کند. دارای برگ های فراهم با پهنک هایی با بریدگی های بسیار عمیق دوتایی است این خانواده منحصراً از جنس ceratophyllum تشکیل شده است که دارای 20 تا 30 گونه است.روی این گیاه جلبک ها و جانوران زیادی می چسبد که برای آبزیان مفید خواهد بود ولی از آنجایی که دیر تجزیه می شود،به صورت توده ای در بستر آب رسوب می کند و با تجزیه شیمیایی خود کیفیت آب را تغییر می دهد.گونه موجود در تالاب پریشان Ceratophyllum demersum.L می باشد.این گیاه به وفور می روید و از نظر تغذیه پرندگان اهمیت دارد.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)