جاذبه های تاریخی کاشان - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

emily · 01-06-2011, 05:43 PM

جاذبه های تاریخی

1- تپه های باستانی سیلک

پس از فرونشستن آب دریاچه مرکزی ایران وخشک شدن تدریجی آن، ساکنان اطراف آن مجبور شدند نواحی حاصلخیزی مانند اطراف فین که همان منطقه سیلک باشد را جهت زندگی و سکونت اختیار کنند، ولی این قدمت تا 60 سال پیش همچنان ناشناخته بود تا اینکه براساس بررسی های علمی پروفسور گریشمن درسال 1311 ش(1933 م) قدمت آثار به جای مانده در این تپه ها به هزاره پنجم تا اول قبل از میلاد منسوب گردید.آثاری از این تپه ها در موزه های لوور فرانسه، ملی ایران و باغ فین نگهداری می شود.

این تپه در مغرب مسیر کاشان- فین ودر مجاورت جاده قرار دارد. سیلک در حال حاضر مشتمل بریک تپه شمالی ویک تپه جنوبی است که به فاصله 500 متراز یکدیگر قرار دارند.در جلو این تپه ها گورستانهایی از انسانهای ما قبل تاریخ وجود دارد.

2- باغ تاریخی فین

بنای اولیه باغ فین به قبل از اسلام و با تمدن سیلک پیوند خورده است که تمدن سیلک پیوندی ناگسستنی با چشمه جوشانی دارد که در بالای باغ جاری است، وبه چشمه سلیمانیه معروف است.

از زمانهای بس دور درپایین این چشمه باغی وجود داشته است که کمی پایین تر از باغ فعلی بوده و براثر زلزله ای که درسال 982 ه.ق روی داد باغ به کلی ویران شد که به دستور شاه عباس صفوی بعد از سال 1000 ه.ق باغی در مکان فعلی که در حقیقت قسمتی از باغ قدیمی بود ساخته شد.

ازسال 1135 ه.ق بعد از حمله افاغنه آبادانی باغ رو به رکود گرائید ولی با دستور کریم خان زند به خصوص با ساختن عمارتی که به نام خلوت کریم خانی در ضلع جنوبی باغ واقع است باغ فین رو به آبادانی گذاشت.ولی با زلزله معروف سال 1192 قمری باغ نیز آسیب کلی دید که پس از آن یعنی از سال 1200 قمری وبا روی کارآمدن سلسله قاجار به خصوص با دستور فتحعلی شاه به مرمت باغ جانی دوباره گرفت که ساختمان شتر گلوی فتحعلی شاهی در ضلع جنوب غربی باغ و حمام سلطنتی بزرگ که در مجاورت حمام اولیه ساخته شد از آثار آن می باشد.

با آغاز مشروطیت به جهت وضع دفاعی بنای باغ، این مکان پناهگاه اشرار ویاغیان گشت ودر مدت 14 سال یاغیان مصالح و اشیای گرانبهای آن را به یغما بردند.از وقایع مهم تاریخی در این باغ می توان به جشن تاجگذاری رسمی شاه اسماعیل صفوی و نیز قتل امیرکبیر در این باغ اشاره کرد.

بررسی اجمالی ابنیه باغ فین

سردرب، دیوارها و برجها: مجموعه باغ فین حدود 2500 مترمربع مساحت دارد که در بدو ورود به این مجموعه با ساختمان رفیع سردرب ورودی برخورد می کنیم.این قسمت از باغ در دوره صفویه بنا گذاشته شده است.این بنا دارای دو طبقه است که طبقه تحتانی شامل هشتی و دالان ورودی به باغ با اتاقهای جانبی، و طبقه فوقانی شامل سالن وسیع و زیبایی است که چشم انداز خوبی بر اطراف دارد.در اطراف باغ از جمله در طرفین سردرب، دیواری به ارتفاع 6-5 متر وهفت برج دیده می شود.

شترگلوی عباسی: پس از ورود به باغ و گذشتن از خیابان مصفایی که در وسط آن نهرآب زیبایی که همیشه آب از فواره های فیروزه ای آن درفوران است ودرختان سرو زیبایی در دوطرف آن سر به فلک کشیده اند؛ اولین ساختمانی که جلب توجه می کند شتر گلوی عباسی است که به دستور شاه عباس بزرگ ساخته شده است.درجلوی این بنا حوض وسیعی دیده می شود ودر پشت این بنا نیز حوضچه ای قرار دارد که از کف آن آب فوران می کند، این بنا در دو طبقه و به گونه ای ساخته شده است که ازهر طرف باغ می توان به آن وارد شد.

در میان این ساختمان نیز حوضچه ای است که آب چشمه با طرحی جالب(موسوم به شترگلو) درآن فوران می کند.برروی دیوارها و سقف این بنا آثار نقاشی دوره صفوی با تصاویری از شکارگاه و شاهزادگان می باشد، این ساختمان قبلا به صورت سه طبقه و طبقه بالای آن به صورت کلاه فرنگی بوده است.

شترگلوی فتحعلی شاهی: این بنا که در جنوب باغ واقع است به دستور فتحعلی شاه ساخته شده و شامل شتر گلو و صفه مجاور و دارای دو حیات خلوت در قسمت شرق و غرب آن است که کف صفه کلا از سنگ مرمر مفروش بوده و سقف آن به طرز جالبی نقاشی شده است که هنوز قسمت هایی از آن دیده می شود.

اندرونی کریمخانی و اتاق شاه نشین: این بناها مجموعه مسکونی است که در جنوب باغ و در مغرب شترگلوی فتحعلی شاهی قرار دارد ودر سال1176 قمری به دستور کریم خان وبه همت آقا سلیم آرانی حاکم وقت کاشان ساخته شده و شامل چند اتاق تودرتو وحیاط و باغچه ای کوچک است که گفته می شود امیرکبیر40 روز در این ساختمان زندگی کرده است.درمقابل اتاق شاه نشین حوضچه زیبایی است که دارای منافذ متعدد ومنظمی است که آب چشمه سلیمانیه فین به طرز جالبی در آن فوران می کند.

حمام ها(حمام کوچک و بزرگ): درقسمت جنوبی باغ ، دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک وبزرگ معروف است، حمام کوچک از آثار دوره صفویه وهمراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شده است.حمام بزرگ در دوران قاجاریه به وسیله فتحعلی شاه ساخته شده است.

حمام بزرگ مخصوص امرا وحمام کوچک اختصاص به استفاده خدام داشته است.در هریک از حمامها قسمتهایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما،خزینه، محل نظافت، سربینه(رختکن) به چشم می خورد.

کانالهایی جهت تعویض آب خزینه ها وحوضچه ها در کف حمامها وجود دارد.دیوار حمامها با عایق رطوبتی مخصوص- ماسه آهک یا ساروج- پوشانده شده است.

3- مجموعه تاریخی بازار

یکی از اهم آثار تاریخی ودیدنی کاشان مجموعه تاریخی بازار است که از تقاطع خیابان باباافضل و میدان کمال الملک تا حدود دروازه دولت ادامه دارد.
قدمت بازار را مربوط به دوران سلجوقی می دانند، لکن دوران اوج بازار مربوط به زمان صفویه است.غالب سیاحان وجهانگردانی که درعصر صفویه و قاجاریه به ایران آمده و از کاشان دیدن کرده اند عظمت و شکوه و رونق بازار کاشان را ستایش کرده اند.

درمجموعه تاریخی بازار علاوه بر راسته بازارهای اصلی نظیر:مسگرها، زرگرها، کفاش ها، بزازها و بازارچه های میانچال، ملک، ضرابخانه و رنگرزها؛ مساجد، بقاع، کاروانسراها، تیمچه ها، حمامها وآب انبارهای متعدد ومختلفی وجود دارد که هر یک از آنها در دوره خاصی ساخته شده اند.

چنانچه از طرف میدان تاریخی فیض وارد بازار شویم در قسمت شرقی بازار مسگرها مشتمل بر کاوانسرای ذغالی ها(888 ه.ق) وکاروانسرای میرپنج وسرای غفارپور ومسجد و حسینیه رباط قراردارد.

از سمت غرب که به بازار وارد شویم از ابتدای بازار تا انتهای آن که بازارچه پانخل نامیده می شود بناهای زیبا و تاریخی زیر را در مجموعه بازار دیدن خواهیم نمود:

کاروانسرای گمرک، کاروانسرای نو، سرای نراقی ها، سرای بروجردیها، آب انبار بالا بازار، مسجد بالا بازار، حمام خان، سرای زرکشها، سرای قمی ها، قیصریه، سرای آب انبار، سرای چهارگوش، تیمچه حاج محمد صادق، تیمچه معروف، زیبا ودیدنی امین الدوله، مدرسه ومسجد میانچال، مسجد تبریزی ها، سرای ملک، تیمچه سیدآقا، مسجد کفش دوزها، زیارت درب زنجیر، آب انبار درب زنجیر، مدرسه و مسجد امام خمینی، زیارت شاه سلیمان، آب انبار گذرنو، مسجد گذرنو، حمام گذرنو، حسینیه پانخل و بقعه امامزاده قاسم.ضمنا مراکز مختلف فرش فروشی و صنایع دستی وسوغات کاشان نیز در بازارموجود است.

4- تیمچه امین الدوله

این بنا که در یکی از نقاط مرکزی بازار قرار دارد متعلق به دوره قاجاریه است که به دستور یکی از رجال نامدار آن عصر به نام فرخ خان غفاری ملقب به امین الدوله و با معماری استاد علی مریم دراواخر قرن سیزدهم قمری(1285) ساخته شده است.این بنای با شکوه درسه طبقه و با طول وعرض زیاد بنا گردیده است.همه ساله درایام سوگواری حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) این تیمچه میعادگاه گروهها و هیئات مذهبی کاشان می باشد.

5- خانه تاریخی بروجردیها

این خانه در محله سلطان امیراحمد کاشان درخیابان علوی واقع است.این خانه توسط بازرگانی به نام حاج سید حسن نطنزی در حوالی سال 1275 قمری در دوره قاجاریه ساخته شده است.چون صاحب خانه مال التجاره از بروجرد وارد می کرده، لذا به بروجردی مشهور شده و خانه او هم به خانه بروجردی موسوم گردیده است.

معمار این خانه یکی از نوابغ معماری کاشان و از طراحان معروف ساختمان به نام استاد علی مریم بوده است.این خانه شامل دو قسمت بیرونی و اندرونی است.در بدو ورود به خانه وارد هشتی خانه می شویم که درب ورود به قسمت اندرونی خانه هم دراین هشتی قرار گرفته است.پس از آن از راهروی نسبتا طولانی و شیبدار گذشته ووارد حیاط می شویم، درکنار این راهرو ایوان شمالی خانه قرار دارد.در قسمت شمالی ایوان یک اتاق پنج دری واقع است که محل پذیرایی مهمانان بوده و دو طرف آن دو اتاق بهار خواب قرار دارد که به علت نور مناسب وگرمای زیاد، بیشتر در زمستانها مورد استفاده قرار می گرفته است.

در داخل حیاط یک حوض بزرگ و باغچه های وسیع در اطراف آن قرار دارد.در قسمت شمال شرقی مطبخ(آشپزخانه) قرار دارد.در قسمت شرقی بنا اتاقها و ایوانهای سرپوشیده به چشم می خورد که در جلو ایوانها پله هایی جهت رفتن به سردابها ساخته شده است.این سردابها در جبهه های مختلف بنا واقع اند که بوسیله بادگیرهایی هوای آنها خنک وتهویه می شوند.

در قسمت جنوبی بنا تالار سرپوشیده ای به چشم می خورد که بر پیشانی آن می توان هنرنمایی استادکار ایرانی را نظاره گر بود.تالار سرپوشیده که محل برگزاری اعیاد ومراسم سوگواری بوده است شامل یک ایوان که دارای سقف بلندی است درجلو ویک قسمت شاه نشین درانتهای تالار که از قسمتهای دیگر مرتفع تر بوده ودارای تزئینات خاصی است.سقف تالار با طرح بسیار زیبایی گچ بری ومقرنس کاری ورنگ آمیزی گردیده است.سقفها و بدنه داخلی سرپوشیده و تالارهای جانبی آن با نقوش گل و مرغ وشکارگاه و حیوانات گچ بری و یا نقاشی شده است.نقاشیهای این بنا در شیوه های متنوع و با رنگ و روغن وآبرنگ و زیر نظر هنرمند نامدار نقاشی ایران، کمال الملک ترسیم گردیده است.

با توجه به گچ بریهای قسمتهای مختلف این خانه به خصوص پنجره های مشبک گچی داخل اتاق بزرگ که از کمال ظرافت به پارچه توری شباهت دارد به مرتبه ذوق و هنر این هنرمند ایرانی ودیگر استادکاران و معمار این خانه واقف می گردیم.

6- خانه تاریخی طباطبائی

این خانه در نزدیکی خانه تاریخی بروجردی ودر جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیراحمد قرار دارد، در زمینی به مساحت 4730 مترمربع ودر حدود سال 1250 قمری با مهارت و استادی معمار معروف کاشانی استاد علی مریم احداث گردیده است.

این خانه مشتمل بر چهار صحن وحیاط می باشد که حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده است.

قسمت اندرونی:خانه شامل اتاق پنج دری ساده درمرکز و دو حیاط در دو طرف آن ودارای سردابهایی است که این قسمت محل زندگی خانواده مرحوم طباطبائی بوده است.حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر وتعداد اتاقهای آن بیشتر می باشد.در زیر قسمت اندرونی مخصوصا اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلف ازجمله:وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کاررفته در بدنه، دوجداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلا در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه درحدود10-8 متر، نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیرزمین می شود؛همه این عوامل باعث شده تا بخصوص درفصل تابستان 20-15 درجه اختلاف دما با بیرون مشاهده شود.

قسمت بیرونی:شامل تالار بزرگ(اتاق شاه نشین)در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک رنگی و پنجره های کناری دوجداره که عمودی باز و بسته می شود.این اتاق دارای تزئینات نقاشی وآیینه کاری وگچ بریهای جالب ازجمله پنچره های مشبک گچی است.در دو طرف اتاق شاه نشین اتاقهای گوشواره بنا شده است.در جلوی اتاق شاه نشین ایوانی با آیینه کاری وگچبری های جالب دیده می شود.

حیاط خدمه:شامل اتاق های خدمه، زیر زمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی می باشد که تعدادی از اتاق های خدمه از بین رفته است.

آب خانه از دو رشته قنات دولت آباد و نصرآباد تامین می گردیده است.خانه طباطبائی دارای 5 درب ورودی می باشد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می گردد.علت پیچ وخمهای راهروهای ورودی شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است.

7- مجموعه خانه های تاریخی عباسیان

این مجموعه نیز در کوی سلطان امیراحمد قرار دارد و در سال 1252 ه.ق ساخته شده است.مجموعه خانه های تاریخی عباسیان به تحقیق و طبق نظر نخبه ترین کارشناسان معماری، جزو برجسته ترین آثار معماری اسلامی و یکی از نامزدهای دریافت جایزه بهترین بناهای مسکونی ایران اسلامی است.
این مجموعه مشتمل بر5 حیاط وگودال باغچه بوده است که پس ازفوت مالک اولیه به مرور از هم تفکیک و به صورت 5 باب خانه مستقل از هم درآمد.در سالهای اخیر با همت و تلاش مسوولان ذیربط 4باب از 5 باب خانه خریداری وبازسازی شده است.

از4 باب خانه خریداری شده، دو واحد آنها به صورت طرح معمول معماری بافت قدیم کاشان یعنی گودال باغچه و یکی از آنها به صورت دوطبقه با حیاط مسقف و چهارمی که در اصل باغچه بوده است به صورت حیاط سنتی است.
خانه های عباسیان به لحاظ معماری، دارای طرحی بسیار قوی وغنی و از نظر تزئینات گچبری و نقاشی وکاربری تزئینات معماری اسلامی نظیر:رسمی بندی، یزدی بندی، کاربندی، قطاربندی، مقرنس و مشبک دراوج زیبایی وظرافت می باشد.

8- خانه تاریخی آل یاسین

این خانه درخیابان امام خمینی کاشان واقع و متعلق به مرحوم حاج سید محمد تقی پشت مشهدی است که در زمان محمد شاه قاجار ساخته شده است ودر نهایت به صورت موروثی در اختیار آقا نظام الدین مجتهد کاشانی(آل یاسین) قرار می گیرد.این خانه در سنوات اخیر توسط شهرداری کاشان مرمت شده ومورد بازدید علاقمندان می باشد.

9- قلعه جلالی و حصار سلجوقی

درانتهای خیابان علوی، در طرفین خیابان دو دیوار بلند کاهگلی به چشم می خورد که از بقایای حصار معروف عهد سلجوقی است.این دژ تسخیرناپذیر در اواسط قرن پنجم هجری به همت یکی از رجال نامدار و سخاوتمند، در دولت سلجوقیان به نام خواجه مجدالدین ابوالقاسم کاشانی ساخته شده است.این دژ بارها جان مردم کاشان را از دست مهاجمین و اشرار نجات داده است.

در کنار این دژ، قلعه ای عظیم خودنمایی می کند که به دستور جلال الدین ملک شاه سلجوقی ساخته شده است.این بنای عظیم خشت وگلی مدتها ازاهالی کاشان حراست نموده و مدتی هم ارگ حکومتی کاشان بوده است.
از دیگر آثار تاریخی این شهرستان؛ خانه تاریخی عامریان، مناره زین الدین، ساختمان چشمه سلیمانیه فین و... می باشد.همچنین دیدار از آب انبارها و یخچالهای قدیمی خالی از لطف نیست.

01-06-2011, 05:43 PM	#1
emily (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Feb 2011 نوشته ها: 956	جاذبه های تاریخی کاشان جاذبه های تاریخی 1- تپه های باستانی سیلک پس از فرونشستن آب دریاچه مرکزی ایران وخشک شدن تدریجی آن، ساکنان اطراف آن مجبور شدند نواحی حاصلخیزی مانند اطراف فین که همان منطقه سیلک باشد را جهت زندگی و سکونت اختیار کنند، ولی این قدمت تا 60 سال پیش همچنان ناشناخته بود تا اینکه براساس بررسی های علمی پروفسور گریشمن درسال 1311 ش(1933 م) قدمت آثار به جای مانده در این تپه ها به هزاره پنجم تا اول قبل از میلاد منسوب گردید.آثاری از این تپه ها در موزه های لوور فرانسه، ملی ایران و باغ فین نگهداری می شود. این تپه در مغرب مسیر کاشان- فین ودر مجاورت جاده قرار دارد. سیلک در حال حاضر مشتمل بریک تپه شمالی ویک تپه جنوبی است که به فاصله 500 متراز یکدیگر قرار دارند.در جلو این تپه ها گورستانهایی از انسانهای ما قبل تاریخ وجود دارد. 2- باغ تاریخی فین بنای اولیه باغ فین به قبل از اسلام و با تمدن سیلک پیوند خورده است که تمدن سیلک پیوندی ناگسستنی با چشمه جوشانی دارد که در بالای باغ جاری است، وبه چشمه سلیمانیه معروف است. از زمانهای بس دور درپایین این چشمه باغی وجود داشته است که کمی پایین تر از باغ فعلی بوده و براثر زلزله ای که درسال 982 ه.ق روی داد باغ به کلی ویران شد که به دستور شاه عباس صفوی بعد از سال 1000 ه.ق باغی در مکان فعلی که در حقیقت قسمتی از باغ قدیمی بود ساخته شد. ازسال 1135 ه.ق بعد از حمله افاغنه آبادانی باغ رو به رکود گرائید ولی با دستور کریم خان زند به خصوص با ساختن عمارتی که به نام خلوت کریم خانی در ضلع جنوبی باغ واقع است باغ فین رو به آبادانی گذاشت.ولی با زلزله معروف سال 1192 قمری باغ نیز آسیب کلی دید که پس از آن یعنی از سال 1200 قمری وبا روی کارآمدن سلسله قاجار به خصوص با دستور فتحعلی شاه به مرمت باغ جانی دوباره گرفت که ساختمان شتر گلوی فتحعلی شاهی در ضلع جنوب غربی باغ و حمام سلطنتی بزرگ که در مجاورت حمام اولیه ساخته شد از آثار آن می باشد. با آغاز مشروطیت به جهت وضع دفاعی بنای باغ، این مکان پناهگاه اشرار ویاغیان گشت ودر مدت 14 سال یاغیان مصالح و اشیای گرانبهای آن را به یغما بردند.از وقایع مهم تاریخی در این باغ می توان به جشن تاجگذاری رسمی شاه اسماعیل صفوی و نیز قتل امیرکبیر در این باغ اشاره کرد. بررسی اجمالی ابنیه باغ فین سردرب، دیوارها و برجها: مجموعه باغ فین حدود 2500 مترمربع مساحت دارد که در بدو ورود به این مجموعه با ساختمان رفیع سردرب ورودی برخورد می کنیم.این قسمت از باغ در دوره صفویه بنا گذاشته شده است.این بنا دارای دو طبقه است که طبقه تحتانی شامل هشتی و دالان ورودی به باغ با اتاقهای جانبی، و طبقه فوقانی شامل سالن وسیع و زیبایی است که چشم انداز خوبی بر اطراف دارد.در اطراف باغ از جمله در طرفین سردرب، دیواری به ارتفاع 6-5 متر وهفت برج دیده می شود. شترگلوی عباسی: پس از ورود به باغ و گذشتن از خیابان مصفایی که در وسط آن نهرآب زیبایی که همیشه آب از فواره های فیروزه ای آن درفوران است ودرختان سرو زیبایی در دوطرف آن سر به فلک کشیده اند؛ اولین ساختمانی که جلب توجه می کند شتر گلوی عباسی است که به دستور شاه عباس بزرگ ساخته شده است.درجلوی این بنا حوض وسیعی دیده می شود ودر پشت این بنا نیز حوضچه ای قرار دارد که از کف آن آب فوران می کند، این بنا در دو طبقه و به گونه ای ساخته شده است که ازهر طرف باغ می توان به آن وارد شد. در میان این ساختمان نیز حوضچه ای است که آب چشمه با طرحی جالب(موسوم به شترگلو) درآن فوران می کند.برروی دیوارها و سقف این بنا آثار نقاشی دوره صفوی با تصاویری از شکارگاه و شاهزادگان می باشد، این ساختمان قبلا به صورت سه طبقه و طبقه بالای آن به صورت کلاه فرنگی بوده است. شترگلوی فتحعلی شاهی: این بنا که در جنوب باغ واقع است به دستور فتحعلی شاه ساخته شده و شامل شتر گلو و صفه مجاور و دارای دو حیات خلوت در قسمت شرق و غرب آن است که کف صفه کلا از سنگ مرمر مفروش بوده و سقف آن به طرز جالبی نقاشی شده است که هنوز قسمت هایی از آن دیده می شود. اندرونی کریمخانی و اتاق شاه نشین: این بناها مجموعه مسکونی است که در جنوب باغ و در مغرب شترگلوی فتحعلی شاهی قرار دارد ودر سال1176 قمری به دستور کریم خان وبه همت آقا سلیم آرانی حاکم وقت کاشان ساخته شده و شامل چند اتاق تودرتو وحیاط و باغچه ای کوچک است که گفته می شود امیرکبیر40 روز در این ساختمان زندگی کرده است.درمقابل اتاق شاه نشین حوضچه زیبایی است که دارای منافذ متعدد ومنظمی است که آب چشمه سلیمانیه فین به طرز جالبی در آن فوران می کند. حمام ها(حمام کوچک و بزرگ): درقسمت جنوبی باغ ، دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک وبزرگ معروف است، حمام کوچک از آثار دوره صفویه وهمراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شده است.حمام بزرگ در دوران قاجاریه به وسیله فتحعلی شاه ساخته شده است. حمام بزرگ مخصوص امرا وحمام کوچک اختصاص به استفاده خدام داشته است.در هریک از حمامها قسمتهایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما،خزینه، محل نظافت، سربینه(رختکن) به چشم می خورد. کانالهایی جهت تعویض آب خزینه ها وحوضچه ها در کف حمامها وجود دارد.دیوار حمامها با عایق رطوبتی مخصوص- ماسه آهک یا ساروج- پوشانده شده است. 3- مجموعه تاریخی بازار یکی از اهم آثار تاریخی ودیدنی کاشان مجموعه تاریخی بازار است که از تقاطع خیابان باباافضل و میدان کمال الملک تا حدود دروازه دولت ادامه دارد. قدمت بازار را مربوط به دوران سلجوقی می دانند، لکن دوران اوج بازار مربوط به زمان صفویه است.غالب سیاحان وجهانگردانی که درعصر صفویه و قاجاریه به ایران آمده و از کاشان دیدن کرده اند عظمت و شکوه و رونق بازار کاشان را ستایش کرده اند. درمجموعه تاریخی بازار علاوه بر راسته بازارهای اصلی نظیر:مسگرها، زرگرها، کفاش ها، بزازها و بازارچه های میانچال، ملک، ضرابخانه و رنگرزها؛ مساجد، بقاع، کاروانسراها، تیمچه ها، حمامها وآب انبارهای متعدد ومختلفی وجود دارد که هر یک از آنها در دوره خاصی ساخته شده اند. چنانچه از طرف میدان تاریخی فیض وارد بازار شویم در قسمت شرقی بازار مسگرها مشتمل بر کاوانسرای ذغالی ها(888 ه.ق) وکاروانسرای میرپنج وسرای غفارپور ومسجد و حسینیه رباط قراردارد. از سمت غرب که به بازار وارد شویم از ابتدای بازار تا انتهای آن که بازارچه پانخل نامیده می شود بناهای زیبا و تاریخی زیر را در مجموعه بازار دیدن خواهیم نمود: کاروانسرای گمرک، کاروانسرای نو، سرای نراقی ها، سرای بروجردیها، آب انبار بالا بازار، مسجد بالا بازار، حمام خان، سرای زرکشها، سرای قمی ها، قیصریه، سرای آب انبار، سرای چهارگوش، تیمچه حاج محمد صادق، تیمچه معروف، زیبا ودیدنی امین الدوله، مدرسه ومسجد میانچال، مسجد تبریزی ها، سرای ملک، تیمچه سیدآقا، مسجد کفش دوزها، زیارت درب زنجیر، آب انبار درب زنجیر، مدرسه و مسجد امام خمینی، زیارت شاه سلیمان، آب انبار گذرنو، مسجد گذرنو، حمام گذرنو، حسینیه پانخل و بقعه امامزاده قاسم.ضمنا مراکز مختلف فرش فروشی و صنایع دستی وسوغات کاشان نیز در بازارموجود است. 4- تیمچه امین الدوله این بنا که در یکی از نقاط مرکزی بازار قرار دارد متعلق به دوره قاجاریه است که به دستور یکی از رجال نامدار آن عصر به نام فرخ خان غفاری ملقب به امین الدوله و با معماری استاد علی مریم دراواخر قرن سیزدهم قمری(1285) ساخته شده است.این بنای با شکوه درسه طبقه و با طول وعرض زیاد بنا گردیده است.همه ساله درایام سوگواری حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) این تیمچه میعادگاه گروهها و هیئات مذهبی کاشان می باشد. 5- خانه تاریخی بروجردیها این خانه در محله سلطان امیراحمد کاشان درخیابان علوی واقع است.این خانه توسط بازرگانی به نام حاج سید حسن نطنزی در حوالی سال 1275 قمری در دوره قاجاریه ساخته شده است.چون صاحب خانه مال التجاره از بروجرد وارد می کرده، لذا به بروجردی مشهور شده و خانه او هم به خانه بروجردی موسوم گردیده است. معمار این خانه یکی از نوابغ معماری کاشان و از طراحان معروف ساختمان به نام استاد علی مریم بوده است.این خانه شامل دو قسمت بیرونی و اندرونی است.در بدو ورود به خانه وارد هشتی خانه می شویم که درب ورود به قسمت اندرونی خانه هم دراین هشتی قرار گرفته است.پس از آن از راهروی نسبتا طولانی و شیبدار گذشته ووارد حیاط می شویم، درکنار این راهرو ایوان شمالی خانه قرار دارد.در قسمت شمالی ایوان یک اتاق پنج دری واقع است که محل پذیرایی مهمانان بوده و دو طرف آن دو اتاق بهار خواب قرار دارد که به علت نور مناسب وگرمای زیاد، بیشتر در زمستانها مورد استفاده قرار می گرفته است. در داخل حیاط یک حوض بزرگ و باغچه های وسیع در اطراف آن قرار دارد.در قسمت شمال شرقی مطبخ(آشپزخانه) قرار دارد.در قسمت شرقی بنا اتاقها و ایوانهای سرپوشیده به چشم می خورد که در جلو ایوانها پله هایی جهت رفتن به سردابها ساخته شده است.این سردابها در جبهه های مختلف بنا واقع اند که بوسیله بادگیرهایی هوای آنها خنک وتهویه می شوند. در قسمت جنوبی بنا تالار سرپوشیده ای به چشم می خورد که بر پیشانی آن می توان هنرنمایی استادکار ایرانی را نظاره گر بود.تالار سرپوشیده که محل برگزاری اعیاد ومراسم سوگواری بوده است شامل یک ایوان که دارای سقف بلندی است درجلو ویک قسمت شاه نشین درانتهای تالار که از قسمتهای دیگر مرتفع تر بوده ودارای تزئینات خاصی است.سقف تالار با طرح بسیار زیبایی گچ بری ومقرنس کاری ورنگ آمیزی گردیده است.سقفها و بدنه داخلی سرپوشیده و تالارهای جانبی آن با نقوش گل و مرغ وشکارگاه و حیوانات گچ بری و یا نقاشی شده است.نقاشیهای این بنا در شیوه های متنوع و با رنگ و روغن وآبرنگ و زیر نظر هنرمند نامدار نقاشی ایران، کمال الملک ترسیم گردیده است. با توجه به گچ بریهای قسمتهای مختلف این خانه به خصوص پنجره های مشبک گچی داخل اتاق بزرگ که از کمال ظرافت به پارچه توری شباهت دارد به مرتبه ذوق و هنر این هنرمند ایرانی ودیگر استادکاران و معمار این خانه واقف می گردیم. 6- خانه تاریخی طباطبائی این خانه در نزدیکی خانه تاریخی بروجردی ودر جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیراحمد قرار دارد، در زمینی به مساحت 4730 مترمربع ودر حدود سال 1250 قمری با مهارت و استادی معمار معروف کاشانی استاد علی مریم احداث گردیده است. این خانه مشتمل بر چهار صحن وحیاط می باشد که حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده است. قسمت اندرونی:خانه شامل اتاق پنج دری ساده درمرکز و دو حیاط در دو طرف آن ودارای سردابهایی است که این قسمت محل زندگی خانواده مرحوم طباطبائی بوده است.حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر وتعداد اتاقهای آن بیشتر می باشد.در زیر قسمت اندرونی مخصوصا اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلف ازجمله:وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کاررفته در بدنه، دوجداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلا در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه درحدود10-8 متر، نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیرزمین می شود؛همه این عوامل باعث شده تا بخصوص درفصل تابستان 20-15 درجه اختلاف دما با بیرون مشاهده شود. قسمت بیرونی:شامل تالار بزرگ(اتاق شاه نشین)در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک رنگی و پنجره های کناری دوجداره که عمودی باز و بسته می شود.این اتاق دارای تزئینات نقاشی وآیینه کاری وگچ بریهای جالب ازجمله پنچره های مشبک گچی است.در دو طرف اتاق شاه نشین اتاقهای گوشواره بنا شده است.در جلوی اتاق شاه نشین ایوانی با آیینه کاری وگچبری های جالب دیده می شود. حیاط خدمه:شامل اتاق های خدمه، زیر زمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی می باشد که تعدادی از اتاق های خدمه از بین رفته است. آب خانه از دو رشته قنات دولت آباد و نصرآباد تامین می گردیده است.خانه طباطبائی دارای 5 درب ورودی می باشد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می گردد.علت پیچ وخمهای راهروهای ورودی شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است. 7- مجموعه خانه های تاریخی عباسیان این مجموعه نیز در کوی سلطان امیراحمد قرار دارد و در سال 1252 ه.ق ساخته شده است.مجموعه خانه های تاریخی عباسیان به تحقیق و طبق نظر نخبه ترین کارشناسان معماری، جزو برجسته ترین آثار معماری اسلامی و یکی از نامزدهای دریافت جایزه بهترین بناهای مسکونی ایران اسلامی است. این مجموعه مشتمل بر5 حیاط وگودال باغچه بوده است که پس ازفوت مالک اولیه به مرور از هم تفکیک و به صورت 5 باب خانه مستقل از هم درآمد.در سالهای اخیر با همت و تلاش مسوولان ذیربط 4باب از 5 باب خانه خریداری وبازسازی شده است. از4 باب خانه خریداری شده، دو واحد آنها به صورت طرح معمول معماری بافت قدیم کاشان یعنی گودال باغچه و یکی از آنها به صورت دوطبقه با حیاط مسقف و چهارمی که در اصل باغچه بوده است به صورت حیاط سنتی است. خانه های عباسیان به لحاظ معماری، دارای طرحی بسیار قوی وغنی و از نظر تزئینات گچبری و نقاشی وکاربری تزئینات معماری اسلامی نظیر:رسمی بندی، یزدی بندی، کاربندی، قطاربندی، مقرنس و مشبک دراوج زیبایی وظرافت می باشد. 8- خانه تاریخی آل یاسین این خانه درخیابان امام خمینی کاشان واقع و متعلق به مرحوم حاج سید محمد تقی پشت مشهدی است که در زمان محمد شاه قاجار ساخته شده است ودر نهایت به صورت موروثی در اختیار آقا نظام الدین مجتهد کاشانی(آل یاسین) قرار می گیرد.این خانه در سنوات اخیر توسط شهرداری کاشان مرمت شده ومورد بازدید علاقمندان می باشد. 9- قلعه جلالی و حصار سلجوقی درانتهای خیابان علوی، در طرفین خیابان دو دیوار بلند کاهگلی به چشم می خورد که از بقایای حصار معروف عهد سلجوقی است.این دژ تسخیرناپذیر در اواسط قرن پنجم هجری به همت یکی از رجال نامدار و سخاوتمند، در دولت سلجوقیان به نام خواجه مجدالدین ابوالقاسم کاشانی ساخته شده است.این دژ بارها جان مردم کاشان را از دست مهاجمین و اشرار نجات داده است. در کنار این دژ، قلعه ای عظیم خودنمایی می کند که به دستور جلال الدین ملک شاه سلجوقی ساخته شده است.این بنای عظیم خشت وگلی مدتها ازاهالی کاشان حراست نموده و مدتی هم ارگ حکومتی کاشان بوده است. از دیگر آثار تاریخی این شهرستان؛ خانه تاریخی عامریان، مناره زین الدین، ساختمان چشمه سلیمانیه فین و... می باشد.همچنین دیدار از آب انبارها و یخچالهای قدیمی خالی از لطف نیست.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)