تعزيه و شبيه خواني در ايران - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

kodiak · 20-06-2011, 03:53 PM

تعزيه و شبيه خواني در ايران

شبيه خواني، يا به اصطلاح عامه تعزيه خواني، عبارت از مجسم کردن و نمايش دادن شهادت جانسوز حضرت حسين، سيد الشهداء، و ياران آن بزرگوار يا يکي از حوادث مربوط به واقعه کربلا بود.

تعزيه و شبيه خواني ظاهرا در ايران ريشه قديمي تري دارد. ديلميان، که پادشاهان ايراني و شيعي مذهب بودند، مظالم خلفا و داستان جانگذاز کربلا را به صورت شبيه مجسم مي ساختند. اما اين نمايشها صامت بود و افراد نمايش با لباس مناسب سوار و پياده خودنمايي مي کردند تا آنکه بعدها تعزيه خواني همراه با شعر و آواز، که در واقع يک نوع ملودرام بود، معمول گرديد.

شبيه خواني ناطق ظاهرا در دوره ناصرالدين شاه در ايران معمول شد، يا اگر قبلا چيزي از آن قبيل بود، در دوره سلطنت ناصرالدين شاه رونقي بسزا يافت و شبيه خوانهاي زبردستي پيدا شدند. ظاهر آن است که مشاهدات شاه در سفرهاي خود از تئاترهاي اروپا در پيشرفت کار تعزيه و شبه خواني بي تاثير نبوده است.

شبيه خواني، يا به اصطلاح عامه تعزيه خواني، عبارت از مجسم کردن و نمايش دادن شهادت جانسوز حضرت حسين، سيد الشهداء، و ياران آن بزرگوار يا يکي از حوادث مربوط به واقعه کربلا بود.

تعزيه و شبيه خواني ظاهرا در ايران ريشه قديمي تري دارد. ديلميان، که پادشاهان ايراني و شيعي مذهب بودند، مظالم خلفا و داستان جانگذاز کربلا را به صورت شبيه مجسم مي ساختند. اما اين نمايشها صامت بود و افراد نمايش با لباس مناسب سوار و پياده خودنمايي مي کردند تا آنکه بعدها تعزيه خواني همراه با شعر و آواز، که در واقع يک نوع ملودرام بود، معمول گرديد.

شبيه خواني ناطق ظاهرا در دوره ناصرالدين شاه در ايران معمول شد، يا اگر قبلا چيزي از آن قبيل بود، در دوره سلطنت ناصرالدين شاه رونقي بسزا يافت و شبيه خوانهاي زبردستي پيدا شدند. ظاهر آن است که مشاهدات شاه در سفرهاي خود از تئاترهاي اروپا در پيشرفت کار تعزيه و شبه خواني بي تاثير نبوده است.

متن تعزيه نامه ها در ازمنه نسبتا اخير تهيه شده است. مطالب آنها معمولا نوشته نمي شده و تنها اشعار و مجالس، يعني نقش و نوبت هر کس را در آن همان موقع اجرا براي استفاده تعزيه خوانان روي ورقه اي يادداشــــت مي کرده اند و بنابراين غالبا نام مولفين آنها بر ما مجهول مانده است.

شبيه خوانيها، چنانکه گفتيم، بيشتر جنبه عزاداري داشته ولي شبيه خوانيهاي خنده داري هم بوده که از آن جمله است عروسي قريش، سليمان و بلقيس، امير تيمور، و والي شام که هم در مجالس مردانه و هم زنانه اجرا مي شده است.

مضمون اين نمايشها بسيار ساده و ابتدايي است. مثلا در شبيه خواني عروسي قريش خلاصه مطلب چنين است:

زنان بت پرست قريش در مکه مجلس جشن و عروسي بر پا داشته و از حضرت فاطمه زهرا، دختر پيغمبر نيز دعوت کرده اند که به مجلس عروسي تشريف بياورند. حضرت فاطمه ابتدا از حضور در جشن امتناع مي ورزند ولي به اصرار آنها و به دستور حضرت رسول دعوت را مي پذيرند؛ هنگام حرکت حوران بهشتي به خدمت مي رسند و جامه هاي فاخر تقديم مي کنند و چون عروس، دختر پيغمبر را با آن جاه و جلال مي بيند از خود بيخود مي شود، اما به دعاي حضرت زهرا، به هوش مي آيد و عروس و زنان ديگر قريش، که بت پرست و کافر هستند اسلام مي آورند.

20-06-2011, 03:53 PM	#1
kodiak (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Feb 2011 نوشته ها: 501	تعزيه و شبيه خواني در ايران تعزيه و شبيه خواني در ايران شبيه خواني، يا به اصطلاح عامه تعزيه خواني، عبارت از مجسم کردن و نمايش دادن شهادت جانسوز حضرت حسين، سيد الشهداء، و ياران آن بزرگوار يا يکي از حوادث مربوط به واقعه کربلا بود. تعزيه و شبيه خواني ظاهرا در ايران ريشه قديمي تري دارد. ديلميان، که پادشاهان ايراني و شيعي مذهب بودند، مظالم خلفا و داستان جانگذاز کربلا را به صورت شبيه مجسم مي ساختند. اما اين نمايشها صامت بود و افراد نمايش با لباس مناسب سوار و پياده خودنمايي مي کردند تا آنکه بعدها تعزيه خواني همراه با شعر و آواز، که در واقع يک نوع ملودرام بود، معمول گرديد. شبيه خواني ناطق ظاهرا در دوره ناصرالدين شاه در ايران معمول شد، يا اگر قبلا چيزي از آن قبيل بود، در دوره سلطنت ناصرالدين شاه رونقي بسزا يافت و شبيه خوانهاي زبردستي پيدا شدند. ظاهر آن است که مشاهدات شاه در سفرهاي خود از تئاترهاي اروپا در پيشرفت کار تعزيه و شبه خواني بي تاثير نبوده است. شبيه خواني، يا به اصطلاح عامه تعزيه خواني، عبارت از مجسم کردن و نمايش دادن شهادت جانسوز حضرت حسين، سيد الشهداء، و ياران آن بزرگوار يا يکي از حوادث مربوط به واقعه کربلا بود. تعزيه و شبيه خواني ظاهرا در ايران ريشه قديمي تري دارد. ديلميان، که پادشاهان ايراني و شيعي مذهب بودند، مظالم خلفا و داستان جانگذاز کربلا را به صورت شبيه مجسم مي ساختند. اما اين نمايشها صامت بود و افراد نمايش با لباس مناسب سوار و پياده خودنمايي مي کردند تا آنکه بعدها تعزيه خواني همراه با شعر و آواز، که در واقع يک نوع ملودرام بود، معمول گرديد. شبيه خواني ناطق ظاهرا در دوره ناصرالدين شاه در ايران معمول شد، يا اگر قبلا چيزي از آن قبيل بود، در دوره سلطنت ناصرالدين شاه رونقي بسزا يافت و شبيه خوانهاي زبردستي پيدا شدند. ظاهر آن است که مشاهدات شاه در سفرهاي خود از تئاترهاي اروپا در پيشرفت کار تعزيه و شبه خواني بي تاثير نبوده است. متن تعزيه نامه ها در ازمنه نسبتا اخير تهيه شده است. مطالب آنها معمولا نوشته نمي شده و تنها اشعار و مجالس، يعني نقش و نوبت هر کس را در آن همان موقع اجرا براي استفاده تعزيه خوانان روي ورقه اي يادداشــــت مي کرده اند و بنابراين غالبا نام مولفين آنها بر ما مجهول مانده است. شبيه خوانيها، چنانکه گفتيم، بيشتر جنبه عزاداري داشته ولي شبيه خوانيهاي خنده داري هم بوده که از آن جمله است عروسي قريش، سليمان و بلقيس، امير تيمور، و والي شام که هم در مجالس مردانه و هم زنانه اجرا مي شده است. مضمون اين نمايشها بسيار ساده و ابتدايي است. مثلا در شبيه خواني عروسي قريش خلاصه مطلب چنين است: زنان بت پرست قريش در مکه مجلس جشن و عروسي بر پا داشته و از حضرت فاطمه زهرا، دختر پيغمبر نيز دعوت کرده اند که به مجلس عروسي تشريف بياورند. حضرت فاطمه ابتدا از حضور در جشن امتناع مي ورزند ولي به اصرار آنها و به دستور حضرت رسول دعوت را مي پذيرند؛ هنگام حرکت حوران بهشتي به خدمت مي رسند و جامه هاي فاخر تقديم مي کنند و چون عروس، دختر پيغمبر را با آن جاه و جلال مي بيند از خود بيخود مي شود، اما به دعاي حضرت زهرا، به هوش مي آيد و عروس و زنان ديگر قريش، که بت پرست و کافر هستند اسلام مي آورند.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)