zeynab

زندگی انواع ماهی ها در آکواریوم

>>> معرفی گربه ماهی کریدوراس <<<
شاید بتوان گربه ماهیان را از شگفت انگیز ترین جانداران روی زمین به حساب آورد ؛ تنوع آنها شگفت آور است .

در راسته گربه ماهی ها امروزه دست کم 33 خانواده و بیش از 2600 گونه توصیف شده اند که 64% از این گونه ها در آمریکای جنوبی به سر میبرند .

گربه ماهیان دارای اندام وبر و در نتیجه شنوایی بسیار خوبی هستند و بیشتر آنها دارای قدرت تنفس از هوا بوده و برخی نیز دارای خارهای زهر آلود میباشند .

هورمونی با نام عصاره ترس Schreckstoff در آنها وجود دارد که توسط ماهی ترسیده یا زخمی رها میشود و بدین صورت سایر همنوعانش او را نجات میدهند .

همین جا باید بگویم که واژه Schreckstoff یک کلمه آلمانی است که معنی Alarm substance یا ماده هوشیاری دهنده را میدهد .

شاید عمر یک انسان کفاف ندهد که در مورد تمامی گربه ماهیان تحقیق کند و یا مثلا دکترای گربه ماهی شناسی بگیرد !

شاید یکی از زیبا ترین و عجیب ترین گربه ماهیان دنیا کوریدوراس ها باشند و امروزه دست کم 145 گونه ماهی در جنس کوریدوراس طبقه بندی میشوند .

بیشتر آنها ماهیان کوچک و شبیه به هم هستند که نگهداریشان در آکواریوم لذت بخش است .




>>> رده بندی سیستماتیک ماهی کوریدوراس <<<
کوریدوراس ها در راسته " Siluriformes " سیلور فورمز یا گربه ماهی ها و در خانواده " Callich thydae " یا گربه ماهیان زره دار جای دارند .

واژه kallis به یونانی یعنی زیبا و ichthys هم یعنی ماهی پس کال ایک تی ائیده یعنی ماهی زیبا !

گونه های این خانواده در آمریکای جنوبی و پاناما پراکنده اند و یکی از جنسهای خانواده گربه ماهیان زره دار ، جنس Corydoras است .

کلمه corydoras از دو بخش تشکیل شده ؛ یک بخش آن واژه یونانی kory به معنای زره است و دیگری واژه یونانی doras که به معنای پوست است و بطور کلی معنی کسی که پوستش از زره است یا "زره پوش" میدهد .

نام عمومی این ماهیان چه به زبان فارسی و چه انگلیسی ، کوریدوراس یا Corydoras است و در انگلیسی گاهی برای اختصار به آن کوری یا Cory هم میگویند .

در برخی منابع معتبر دیده شده که نام این ماهی را کوری دورا نوشته اند و از تلفظ حرف S در انتهای آن خود داری کرده اند .



>>> خصوصیات جسمی ماهی کریدوراس <<<
بدن گربه ماهیان زره دار و کوریدوراس ها فاقد فلس بوده ولی در عوض در هر سوی بدن توسط دو ردیف از صفحات استخوانی که لبه آنها روی هم قرار گرفته و همپوشانی دارد پوشیده شده است و به همین علت به آنها گربه ماهیان زره دار میگویند .

باله پشتی و همچنین باله سینه ای آنها دارای خار های محکمی است و مجموع صفحات استخوانی بدن و این خار ها شکار کوریدوراس را برای بیشتر ماهیان و شکارچیان دشوار میسازد .

دهان آنها کوچک و تحتانی است و معمولا" یک جفت سبیل کوچک در فک بالایی و یک یا دو جفت سبیل در قسمت چانه آنها مشاهده میشود .

این سبیل ها که بخوبی تخصص یافته اند و برای صید کرمها و موجودات کف زی به ماهی کمک میکنند .

این ماهیان همچنین دارای بالچه چربی در بخش انتهایی بدن هستند که گمان میرود بر خلاف آزاد ماهیان ، دارای خار باشد .

از آنجا که سیستم خون رسانی در دستگاه گوارش و روده این ماهیان بسیار متراکم است ، برخی از آنها میتوانند مدتی را در هوای مرطوب در خارج از آب زنده مانده و از یک جایی به جایی دیگر بروند .

کوریدوراس ها گاهی برای تنفس و بلعیدن حباب های هوا به سطح آب می آیند و در این زمان اگر فشار پمپ ها یا فیلتر های داخل آکوآریوم زیاد باشد ممکن است به بیرون پرتاب شوند .

کوریدوراس ها دارای نوعی زندگی اجتماعی بوده و قادرند که چشم خود را در کاسه بچرخانند و به قول معروف چشمک بزنند !



>>> شرایط زیستی ماهی کوریدوراس <<<
ماهی کوریدوراس مانند بسیاری دیگر از گربه ماهیان نسبت به شرایط آب سخت گیر نیست .

آنچه بیش از همه در مورد آب آبزی دان حاوی کوری ها باید به آن توجه شود تمیز و شفاف بودن آب است ، چه برای پرورش و چه برای تولید مثل .

از نقطه نظر دما هم این ماهیان در آبهای نسبتا سرد تر هم دوام می آورند و به طور کلی گونه های مختلف آن در بازه دمایی 20 تا 28 درجه سانتی گراد زیست میکنند اگر چه اپتیمم دمایی برای بیشتر کوریدوراسها دمای 24 درجه سانتی گراد است .

بهتر آن است که آب آبزی دان نیمه سنگین و p.H آن در محدوده خنثی حدود 7 باشد .

صید کوریدوراسها نیز مطلب مهمی است . زمانی که کوریدوراس در تور قرار دارد به سرعت باله هایش را باز کرده و گاهی با ایجاد موکوسی چسبناک ایجاد اشکال می کند . بهترین راه بیرون آوردن ماهی از تور در این زمان آنست که تور را وارونه در آب قرار دهید.




>>> دلیل انتخاب کوریدوراس برای آکواریوم <<<
آنچه این ماهیان کوچک زره پوش را برای نگهداری در آکوآریوم مناسب نموده پیش از هر چیز اندازه مناسب آنهاست .

این گربه ماهی ها بزرگ نمیشوند و مشکلاتی مانند کمبود جا یا درنده خویی را از خود نشان نمیدهند .

با تمام کوچکی و سادگی دارای گونه های مختلف با رنگ آمیزی های جالب هستند ؛ هرچند که بیشتر آنها دارای رنگهای ساده ای هستند ، همین تک رنگی آنها باعث جذابیت خاص این زره پوشان کوچک شده است .

توقعشان کم بوده و هر آب و هر غذایی را می پذیرند .

در پاک سازی آکواریوم کمک زیادی میکنند و علاوه بر خوردن پسمانده خوراکی ها به افت ها و حلزون های ریز انگلی نیز حمله میکنند .

اگر در دسته های چند تایی نگهداری شوند ، نگریستن به رابطه آنها و شنای دسته جمعیشان بسیار دلنشین است .

شاید یکی از برترین ویژگی های کوریدوراس این باشد که تقریبا با تمامی گونه های دیگر سازگار است .

این ماهی معمولا ماهی دیگری را نمیخورد و معمولا ماهیان دیگر هم قادر به خوردن کوریدوراس نیستند ، مگر اینکه اختلاف اندازه آنها بسیار زیاد باشد .

نکته مهم دیگر این است که کوریدوراس نسبت به بسیاری از بیماریهای شایع ماهیان زینتی ، مقاوم است .

برخی نیز گزارش کرده اند که کوریدوراس ها می توانند ایجاد نور کند که در این زمینه منبع قابل اطمینانی یافت نمیشود .



>>> تغذیه کوریدوراس ها <<<
برای مدت های زیاد تصور میشد که کوریدوراس ها نیز مانند گربه ماهیان لجن خوار و یا حلزون ها ، مردار خوار بوده و از باقی مانده غذای ماهیان یا موجودات مرده یا جلبک های رسته بر دیواره آکوآریوم تغذیه میکنند .

اما امروزه میدانیم که این طور نیست .

درست است که کوریدوراس ها از ته مانده غذای سایر ماهیان استفاده میکنند ولی این به علت رژیم غذایی کف خواری در آنهاست و نه مردار خواری !

همچنین کوریدوراس نه تنها جلبک های چسبیده به شیشه آکوآریوم را نمیخورد بلکه به تخم ماهی ها هم تا زمانی که در کف مخزن جای نگرفته باشند کاری ندارد !

گزارشهای تائیید شده ای وجود دارد که عدم تغذیه کوریدوراس با غذا های زنده مناسب شانس تکثیر آنها را به صفر میرساند .

در زیستگاه طبیعی ، کوریدوراس ها از صدف ها ، حلزون ها ، کرمها ، لارو حشرات و به طور کلی بنتوز ها و برخی مواد گیاهی تغذیه می کنند .

در آکواریوم میتوان آنها را با کرم خونی ، کرم خاکی ، کرم توبیفکس ، دافنی و نوزاد گوشواره آبی ناپلیوس آرتمیا یا میگوی نمکی تغذیه نمود .

همچنین رژیم غذایی مناسبی از این غذا ها میتواند از ماهیان شما ، ماهیان مولد سر حالی بسازد و تکثیر شما را پیروز تر کند .

غذاهای آماده ای که برای کوریدوراس ها وجود دارد یکی " غذای تترا ویفر " است و دیگری " غذای تترا تبلت " و جالب است که از برخی از این غذاهای بسیار با کیفیت تترا میتوان به نوزادان هم خوراند .



>>> دکوراسیون مناسب گربه ماهی کوریدوراس <<<
دست تقدیر گربه ماهیان را ماهیانی شب گرد و گوشه گیر بار آورده و برای همین بهتر است که در آکواریوم حاوی آنها از پناهگاه ها و غار هایی مانند کوزه ، سنگهای سوراخ دار ، کشتی های شکسته ، ریشه های زیر آبی ، چوبهای زیر آبی دارای حفره ، پوست نارگیل و از این قبیل دکور ها استفاده نمود .

همچنین عده ای با استفاده از لوله پولیکا در اندازه های مناسب ، برای این ماهیان کنالهایی میسازند .

اما یک وسیله بسیار مناسب و جالب برای ساخت کانال استفاده از نی های کلفت بامبو است که معمولا در گل فروشی ها یافت میشوند .

میتوان این نی ها را از طول برید و نیمه کانال یا نیمه استوانه ای درست نمود ، بسیاری از گربه ماهیان یا کت فیش ها در چنین مکانی تخم ریزی میکنند !

همچنین با چسباندن این نیم استوانه به سطح شیشه جلویی آکوآریوم میتوانید همیشه رفتار گربه ماهی خود را زیر نظر داشته باشید حتی وقتی به خیال خودش کاملا در کانال مخفی شده است !

یکی دیگر از موادی یا بهتر است بگویم جاندارانی که برای مخزن حاوی این ماهیان لازم است استفاده از گیاه است زیرا در صورت استفاده از گیاهان مناسب ، ماهی کوریدوراس تخم های خود را به برگ گیاهان خواهد چسباند .

از این نقطه نظر میتوان از گیاه ساژیتاریا یا تیرکمان آبی به علت مناسب بودن برگهایش استفاده نمود و فراموش نکنید که از گیاهان مصنوعی نیز میتوانید استفاده کنید .

همچنین در بستر آکواریوم این ماهیان بهتر است که از سنگ ریزه یا ماسه نرم استفاده شود تا ماهی به سادگی با جستجوی بستر ، مواد غذایی را پیدا کند .

این ماهی کوچک دائما در زیر ریشه های گیاهان و سنگ ریزه ها میچرد و با این کار باعث نفوذ هوا در سنگریزه ها و رشد بهتر گیاهان میشود .

همچنین این کند و کاو بستر سبب میشود که برخی مواد زائد در موقعیت بهتری برای جذب شدن توسط فیلتر ها قرار بگیرند .

یادتان باشد که از سنگ های لبه تیز در آکواریوم خود استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث آسیب دیدن زوائد حسی و سبیل این ماهیان شود .

آب با ارتفاع بیشتر از 35 سانتی متر به علت فشار زیاد باعث کندی رشد و مرگ این ماهیان میشود ولی از آنجا که این گربه ماهیان دارای کیسه شنای محفوظی میباشند .

ممکن است چنین مطلبی چندان درست به نظر نمیاید اما عاقلانه این است که در زمان تولید مثل ، این ارتفاع را رعایت کنیم تا ماهی مجبور نباشد برای بلعیدن حباب های هوا ، مسیر طولانی را با صرف انرژی زیاد شنا کند .

از نقطه نظر هم مخزنی های مناسب با ماهی کوریدوراس ، میتوان گفت که بیشتر ماهیان نمیتوانند به این ماهی حمله کنند .

حتی دیده شده که گلد فیش های بزرگ که این ماهی را بلعیده اند یا آن را از دهان به بیرون پرت کرده اند و یا خفه شده اند .

کوریدوراس را میتوان به عنوان هم مخزنی مناسب با بیشتر ماهیان آکواریوم نگهداری نمود .

zeynab

زندگی انواع ماهی ها در آکواریوم

>>> تشخیص جنسیت در ماهی کوریدوراس <<<
ماهی ماده معمولا بزرگ تر از ماهی نر است ؛ چه از نظر طولی و چه عرضی و همچنین باله های شکمی معمولا در ماهی ماده گرد است .

شکم کوریدوراس ماده در زمان باروری دارای یک هاله قرمز رنگ است و قطر آن از قطر شکم ماهی نر بیشتر است .

به علت همین برجستگی بدن ؛ زمانی که ماهی ماده برای استراحت در مکانی توقف میکند ، پوزه اش با سنگهای کف آبزی دان برخورد نمیکند .

سن بلوغ جنسی معمولا 15 ماهگی است و البته شرایط دمایی و تغذیه ای این مدت را از یک سال تا 2 سال تغییر میدهند .


>>> شرایط تولید مثل کوریدوراس <<<
شیوه تولید مثل در بیشتر کوریدوراسها شبیه بوده و در برخی متفاوت از هم است اما بیشتر کوریدوراسها ماهیان ساده ای برای تولید مثل به حساب می آیند .

برخی از کریدوراس ها را نمیتوان به سادگی تکثیر نمود که شاید علتش شباهت بسیار زیاد نر ها و ماده ها باشد .

برای تکثیر کوریدوراسها البته بهتر است که هر مخزن تخم ریزی را به یک جفت اختصاص داد .

کف آکواریوم برای تخم ریزی باید با ماسه نرم یا سنگ ریزه مناسب دست کم به قطر 2 سانتی متر پوشیده شود .

وجود گیاهان با برگهای مقاوم هم برای تخم ریزی این ماهیان مناسب است ؛ هرچند که کوریدوراس ممکن است بر روی کوزه ، شیشه بخاری ، لبه های فیلتر یا هر چیز دیگری تخم بگذارد .

نکته بسیار مهمی که باعث تحریک کوریدوراس به تخم ریزی میشود کاهش دما و آب تازه است !

از آنجا که این دو فاکتور از شاخص های آغاز فصل باران در محدوده آمازون یعنی زیستگاه این ماهیان است ، محرک بسیار مهم و مناسبی جهت تولید مثل آنهاست .

برای این کار باید روزانه یک چهارم آب آکوآریوم را با آب تازه و خنک شده مثلا به وسیله یخ تعویض نمود وبه طور کلی با این کار باید دما را در حد 4 تا 6 درجه کاهش داد .

مثلا دما را از 27 به 22 برسانیم و در واقع تنها نکته مهم تولید مثل ماهی کوریدوراس همین است !

حتی عده ای آب را تعویض نکرده و قالب های کوچک یخ را به آکوآریوم اضافه میکنند و یکی دو روز بعد تخمها را جمع میکنند .

خاموش کردن بخاری و روشن کردن دوباره آن در مناطق سرد سیر نیز عمل مشابهی انجام میدهد .



>>> تولید مثل در ماهی کریدوراس <<<
درجه حرارت مناسب تخمریزی کریدوراس ها 19 تا 20 درجه سانتی گراد است .

وقتی که ماهی نر به طور دائم شروع به شنا کردن بر روی پشت ماهی ماده کرد و سبیل های حسی خود را گاهگاهی به محل بین سر و شکم ماهی مالید زمان تخم ریزی فرا رسیده است .

ماهی نر و ماده پس از آن در کف آکواریوم به استراحت پرداخته و سپس ماهی ماده روی پشت خود شروع به غلطیدن کرده و با یک زاویه عمودی خود را به نزدیکی باله سینه ای ماهی نر میزند . در این حالت زوائد حسی ماده زیر باله سینه ای نر قرار میگیرند .

ماهی ها در این حالت ممکن است تا 30 ثانیه بدون حرکت باقی بمانند و سپس ماهی نر و ماده از یکدیگر جدا شده و به تنهایی شروع به شنا می نمایند .

در این موقع ماهی ماده با باله های شکمی خود را به همدِیگر نزدیک کرده و بین آنها میتوان 4 عدد تخم را ملاحظه نمود .

پس از آن ماهی ماده شروع به جستجوی برگ گیاه مناسبی برای چسباندن تخم ها مینماید و البته برگ سخت گیاه Sagittaria برای این کار بسیار مناسب است .

پس از انتخاب برگ مورد نظر ، ماهی ماده حالت وارونه به خود گرفته و با باله های شکمی خود برگ مورد نظر را گرفته و تخمها را به آن می چسباند و این عمل هر دو ساعت یکبار انجام میشود تا حدود 100 تخم گذارده شود .

پایان تخم ریزی موقعی است که نر و ماده به کف آکوآریوم برگشته و شروع به جستجو در داخل ماسه ها می نمایند .

به نظر می رسد که ماهی ماده اسپرم ماهی نر را در دهان خود جاِیگزِین میکند و هنگامی که میخواهد تخم ها را به برگ گیاهان بچسباند ، آنها را بارور میسازد .

هنگامی که ماهی ماده در حال تخم ریزی است ، ماهی نر هرگز به او نزدِیک نمیشود و حتی هِیچگونه توجهی هم به وی نمیکند .

بنابراین انتقال اسپرم حتما قبل از تخم ریزی و به طریقی ناشناخته انجام میگیرد .




>>> فرآیند تولید مثل کوریدوراس <<<
1 – تعقیب و گریز : که شامل شنای فعالانه ماهی نر و ماده در کنار یکدیگر است .

2 – آماده سازی بستر تخم ریزی : که شامل تمیز کردن جایگاه ویژه تخم ریزی ابتدا توسط نر و سپس با همراهی ماهی ماده میباشد .

۳– مرحله T : در این حالت ماهی ها به صورت حرف T انگلیسی در کنار هم قرار میگیرند به صورتی که ماهی نر قسمت بالایی یا افقی حرف T را تشکیل می دهد و ماهی ماده با زوائد حسی دهان خود به صورت عمود بر ماهی نر قرار میگیرد .

۴– بارور سازی تخم ها : در این مورد عقاید متفاوتی وجود دارد .

عده ای معتقدند که ماهی ماده اسپرم ماهی نر را توسط سبیل هایش نگه میدارد و سپس تخمها را بارور میکند .

برخی میگویند که ماهی نر در حالت T اسپرمش را رها کرده و در این حالت تخمهای ماهی که در محفظه باله شکمی اش جای گرفته اند بارور میشوند .

اما کوهودا محقق در سال 1995 در مقاله ای با عنوان " گربه ماهیان ماده ای که اسپرم مینوشند " گویی پرده از راز بارور سازی تخمک های این گربه ماهی زره دار برداشته :

ماهیان ماده کوریدوراس اسپرم ماهیان نر را میبلعند و این اسپرم ها از مجرای گوارشی عبور میکنند .

سپس اسپرم ها به همراه یک دسته از تخمک ها به داخل یک محفظه فنجانی شکل که توسط باله های شکمی ایجاد شده اند میریزند و در انجا این دو فرآورده با هم مخلوط شده و لقاح صورت میگیرد .

بهتر است پس از تخم رِیزِی ، نر و ماده را از مجاورت تخم و نوزادها دور نگه داشت زیرا دیده شده که کوریدوراسها تخم های خود را میخورند .

برای این کار گیاه یا کوزه یا بخاری مورد نظر را از آب خارج کرده و به مخزن دیگری که به خوبی اکسیژن دهی شده است و هم دما با مخزن اولیه است و فاقد موجودات ناخوشایند و قارچهاست منتقل نمود .

معمولا چند روزی این مخزن را در جای تاریکی قرار میدهند تا بیشتر قارچهای آن را نابود کنند و البته امروزه از دستگاه های فرا بنفش میتوان سود جست .

تخم کوریدوراس برخلاف تخم بسیاری از ماهیان شفاف نبوده و رنگ سفید شیری یا زرد مانند تخم قارچ زده را دارد و نباید فکر کنید که تخمها فاسد شده اند !

براِی تخم ریزی موفق این ماهِی پ هاش آب باید کمی قلیایِی و حدود 4/7 باشد .

اگر ماهی کوریدوراس روی شیشه آکواریوم تخم گذاشته است ، میتوانید یا ماهیان پدر و مادر را از مخزن خارج کنید و یا به کمک یک کاردک یا تیغ ، تخمها را در حالی که تور ریزی را در زیر آنها گرفته اید ، تراشیده و به مخزن دیگر منتقل کنید .

در درجه حرارت مناسب 3 تا 7 روز بعد از لقاح ، نوزادها از تخم خارج میشوند .

نوزادها بلافاصله خود را در داخل ماسه ها ی کف آکواریوم که عمق آن حداقل باید 2 سانتی متر باشد، پنهان میکنند .

کوریدوراس های تازه از تخم در آمده پس از 3 تا 5 روز شروع به شنای آزاد میکنند .

تغذیه نوزاد ها باید با غذا های زنده ریز مانند ناپلیوس آرتمیا و کرم های ریز و دافنی های کوچک همراه باشد .

رشد بچه کوریدوراس ها سریع بوده و شاید نگهداری از هیچ بچه ماهی به اندازه بچه کوریدوراس جالب و سرگرم کننده نباشد .

نکته :هرگز سعی نکنید که کوریدوراس های مختلف را با هم جفت کنید ! این کار شما ممکن است به تنوع زیستی آسیب برساند .