هوبره - طبیعت و توریسم (طبیعت ایران و جهان، نقاط دیدنی، گردشگری)؛

Magnum · 05-03-2011, 11:34 AM

هوبره در خطر انقراض

هرساله اوائل پائیز اخبار مربوط به هوبره آرام آرام گل می کنند و کم کم داغترین بحث های مربوط به این پرنده و مسئله حفاظت شکل می گیرند. مسئله ای که گریبانگیر چندین دولت در حوزه سکونت و مهاجرت این پرنده است و تاکنون راه حل کاملی برایش پیدا نشده است.

داستان هوبره و بالابان و صید بالصقور را گمان می کنم همه بدانند. قضیه از این قرار است که هر ساله عربها قوشهایشان را برای شکار هوبره تعلیم می دهند تا سرانجام بتوانند آنها را آماده کرده و با هماهنگی هائی که انجام می شود آنها را به شکارگاههای هوبره بیاورند و شکار واقعی هوبره را در دشتهای زمستانگذرانی این پرنده بیازمایند.

به این ترتیب از دو طریق به جمعیت های هوبره آسیب وارد می شود. در مرحله اول هوبره برای تمرین قوشبازی لازم است. به این ترتیب هوبره ها در تعداد زیاد زنده گیری و صادر می شود. دامگذارانی هستند که با روش بخصوصی این پرنده را بصورت زنده می گیرند و برای تربیت کنندگان قوش در آنسوی خلیج فارس می فرستند. این هوبره ها بطور مصنوعی برای چرخ ها و بحری ها دستپر می شوند تا قوش آموزشهای لازم را برای شکار واقعی فرا بگیرد.

در مرحله بعد و بعد از هماهنگی های لازم، عربها برای شکار واقعی هوبره قوشهایشان را به بیابان می برند. سافاری های پرتعداد عرب با صرف هزینه های هنگفت و هماهنگی های اعجاب انگیز هرساله به کشورهای دیگر می روند و مدت کوتاهی را در دشتهای زمستانگذرانی این پرنده سپری می کنند. آنها چرخ ها و بحری های شکاری و اتوموبیلهای پیشرفته شان را حتی با هواپیماهای شخصی به شکارگاههای هوبره در هرجای دنیا که باشد می برند. یکی از بهترین شکارگاههای هوبره دشتهای کویری و نیمه بیابانی ایران است. ایران چه از لحاظ کیفیت و تعداد هوبره های موجود و چه از لحاظ بعد مسافت بهترین گزینه برای شاهزاده های عرب است.

اخیرا و همزمان با مشکلاتی که عربها برای آمدن به ایران و کشورهای دیگر برای صید هوبره داشته اند، روش دیگری برای شکار این پرنده ابداع شده است. هوبره زنده گیری می شود و به تعداد زیاد در صحراهای عربی رها می شود. همزمان تیم های قوشبازی به تعقیب و صید هوبره می پردازند.
تعداد هوبره هائی که به این ترتیب صید و صادر می شوند بسیار بالاست.

پیش از این هوبره تنها در پاکستان و در اندازه های کمتر در جنوب ایران و در کشور یمن زنده گیری و صادر می شد. اما بعد از فروپاشی روسیه صید هوبره به سرزمینهای زادآوری این پرنده در آسیای میانه کشیده شد. در همین سالها بود که در ایران نیز که صید این پرنده تنها در جنوب انجام می شد به استانهای دیگر هم سرایت کرد. جنوبی ها روش صید هوبره را به محلی ها آموزش دادند.

آمار دقیقی در مورد هوبره های صادره از ایران وجود ندارد. اما در مورد پاکستان تخمین زده می شود که تنها تعداد هوبره های زنده گیری شده سالانه به 4000-6000 برسد. تعداد مشابهی نیز با قوش شکار می شوند. در حالیکه سالانه 30 تا 40.000 هوبره به پاکستان مهاجرت می کنند و تعدادی از آنها پس از گذشتن از پاکستان به ایران می رسند.

شمایل هوبره

هوبره پرنده ای بیابانی است و اقلیم های کم پوشش با بوته های پراکنده را می پسندد. پرنده ایست با جثه نسبتا بزرگ شبیه به بوقلمون که بیش از آنکه پرواز کند راه می رود. پروازش موقع رمیدن نمائی از یک پرنده بزرگ را به نمایش می گذارد. بالهایش مثل بالهای بالابان بلند و نوک تیز اند و هوبره سرعت و قدرت پرواز بالائی دارد.

علامت هوبره هنگام پرواز در سطح زمین ردیف چند شاهبال سفید است که در بین سیاهی شاهپرها خودنمائی می کند و البته اندازه بزرگ این پرنده. هوبره با درناها هم خانواده است. فرم سر و شکل آیرودینامیکی بدن این پرنده شباهتهائی به درنا دارد. هوبره هم مثل درنا مهاجر است و مثل درنا بطور دسته جمعی از سرزمینهای شمالی مهاجرت می کند. ایران هوبره بومی هم دارد.

هوبره گونه ای در حال انقراض

اصرار عربها برای شکار هوبره به حدی است که جمعیت این پرنده را با خطر انقراض مواجه کرده است. صرف هزینه های هنگفتی که توسط آنها انجام می شود باعث شده است که تمام تدابیر دولتها برای مقابله قانونی با این صید با شکست مواجه شود. از سوی دیگر قاطبه قوشبازان عرب را شاهزادگان و مقامات بلندپایه کشورهای عربی تشکیل می دهند و این کار را مشکل تر می کند. آنها با حاشیه امنیت و قدرت سیاسی و دیپلمائیک راه را برای این شکار مفرح باز نگهداشته اند و حفاظت گران را با مشکل جدی مواجه کرده اند.
طبیعی است که کشورهای عربی تمایلی به تهدید هوبره و نابودی او ندارند. از همین رو از چندین سال پیش بنیادهائی در سراسر قلمرو مهاجرت و زادآوری این پرنده تاسیس شده اند که با صرف هزینه های هنگفت و جذب متخصصان اروپائی مشغول ترمیم و بازیافت آسیب به جمعیت هوبره می باشند.

در کشور ما تنها مرکز فعال در این زمینه "مرکز تحقیقات هوبره" در شهرستان خاتم می باشد که كار تحقيق، تكثير و پرورش و مطالعات ميدانى و آمارى اين پرنده ارزشمند را با همکاری "مركز ملى تحقيقات حيات وحش كشور عربستان سعودى" ((NWRC انجام می دهد.

شكار با بالابان در خوزستان بعنوان سنت آباء و اجدادي دنبال مي شود و هيچ ضرري هم براي طبيعت ندارد. بازداران اين منطقه هر كدام اگر گيرشان بيايد سالي دوسه هوبره شكار مي كنند. اما آفت اصلي هوبره دامگذاران محلي اند. آنها هوبره را بصورت زنده و با دام مي گيرند و بصورت قاچاقي (مثل باز) آنطرف مرز مي فرستند. خوب هم مي گيرند. همه را مي گيرند. حساب كنيد حجم بالاي هوبره زمستانگذران كه از روسيه و قزاقستان و تركمنستان و ديگر كشورهاي شمالي به اين منطقه مي آيد همه صيد مي شوند. در بيابان به آن وسعت و كف دست كه با ماشين مي روي قدم بقدم دامگذاري كرده اند و موتوري ها دوتركه و سه تركه در بيابان ها مي چرخند. خيلي هم شاكي مي شوند كه دوسه تا ماشين سكوت بيابان را بهم زده اند.

هوبره اي هم كه آنطرف قاچاق مي شود صرفا براي دست پر دادن به بالابان است. عرب ها هوبره ها را در بيابان هاي خودشان رها مي كنند و با بالابان مي گيرند. اين شكار براي عربهاي عربستان و امارات و كويت و قطر اينقدر مهم و لذت بخش است كه حاضرند هر پولي را بپردازند تا وسايلش فراهم شود.

داستان هوبره چند سال اخير اينقدر جدي شده كه قاچاق هوبره تا خراسان هم سرايت كرده. لعنت بر اينها. داستان مثل اوايل بازگيري در ايران است. وقتي صيادان عرب در دهه هاي 1360 و 70 ديگر در دشت هاي جنوب بالاباني پيدا نكردند به بالاتر ها هجوم آوردند. در طي سالهائي كه ايران و سوريه تنها كشورهاي تامين كننده بالابان عرب ها بودند ايران از بالابان خالي شد.

نسلش را ور انداختند. فارس و مركزي را خالي كردند و تا گلستان و پاركهاي خراسان هم جلو آمدند. امروز هم كه نخ بالابان بومي ايران را كندند ول كن هوبره نيستند. پارسال مطلبي در روزنامه خواندم كه كاميوني با بيش از 100 قطعه هوبره در يكي از شهرهاي خراسان توقيف شد. بيچاره آن بينواهائي كه براي حفظ و تكثير اين پرنده بزرگ در روسيه و آسياي ميانه متحمل زحمت و مشقت مي شوند. يك دفعه مفصل درباره هوبره مي نويسم.

همه بيابان را مي گرديم و هيچ هوبره اي بلند نمي شود. در اين منطقه البته غاز و پرندگان ديگر بوفور ديده مي شوند و قوشهاي ما فقط براي هوبره تربيت شده اند.

حجم مهاجرت در اين منطقه اينقدر زياد است كه كسي در زمستان گوشت نمي خرد. پرنده هاي شكاري مهاجر هم اينجا زيادند. اين منطقه بنوعي گذرگاه و دهانه مهاجرت است. روي هر دكل و ستوني يك spotted eagle, tawny eagle و بندرت steppe eagle ديده مي شود.

اعراب اصيل اين منطقه استادان واقعي صيد بالصقور اند؛ (يعني بازداري بروش عربي). از اعراب آنطرفي هم خيلي استاد تر و اصيل تر اند. آنطور كه اينها مي گويند عربهاي حوزه خليج فارس (خليج هميشه فارس) تا قبل از به هم پيوستن اميرنشين هاي عرب و تشكيل كشور امارات در اوايل دهه 1970مشتي بدوي ملخ خور بوده اند و هنوز كه هنوزه آداب معاشرت نمي دانند.

05-03-2011, 11:34 AM	#1
Magnum (کاربر طلایی) تاریخ عضویت: Mar 2011 نوشته ها: 512	هوبره هوبره در خطر انقراض هرساله اوائل پائیز اخبار مربوط به هوبره آرام آرام گل می کنند و کم کم داغترین بحث های مربوط به این پرنده و مسئله حفاظت شکل می گیرند. مسئله ای که گریبانگیر چندین دولت در حوزه سکونت و مهاجرت این پرنده است و تاکنون راه حل کاملی برایش پیدا نشده است. داستان هوبره و بالابان و صید بالصقور را گمان می کنم همه بدانند. قضیه از این قرار است که هر ساله عربها قوشهایشان را برای شکار هوبره تعلیم می دهند تا سرانجام بتوانند آنها را آماده کرده و با هماهنگی هائی که انجام می شود آنها را به شکارگاههای هوبره بیاورند و شکار واقعی هوبره را در دشتهای زمستانگذرانی این پرنده بیازمایند. به این ترتیب از دو طریق به جمعیت های هوبره آسیب وارد می شود. در مرحله اول هوبره برای تمرین قوشبازی لازم است. به این ترتیب هوبره ها در تعداد زیاد زنده گیری و صادر می شود. دامگذارانی هستند که با روش بخصوصی این پرنده را بصورت زنده می گیرند و برای تربیت کنندگان قوش در آنسوی خلیج فارس می فرستند. این هوبره ها بطور مصنوعی برای چرخ ها و بحری ها دستپر می شوند تا قوش آموزشهای لازم را برای شکار واقعی فرا بگیرد. در مرحله بعد و بعد از هماهنگی های لازم، عربها برای شکار واقعی هوبره قوشهایشان را به بیابان می برند. سافاری های پرتعداد عرب با صرف هزینه های هنگفت و هماهنگی های اعجاب انگیز هرساله به کشورهای دیگر می روند و مدت کوتاهی را در دشتهای زمستانگذرانی این پرنده سپری می کنند. آنها چرخ ها و بحری های شکاری و اتوموبیلهای پیشرفته شان را حتی با هواپیماهای شخصی به شکارگاههای هوبره در هرجای دنیا که باشد می برند. یکی از بهترین شکارگاههای هوبره دشتهای کویری و نیمه بیابانی ایران است. ایران چه از لحاظ کیفیت و تعداد هوبره های موجود و چه از لحاظ بعد مسافت بهترین گزینه برای شاهزاده های عرب است. اخیرا و همزمان با مشکلاتی که عربها برای آمدن به ایران و کشورهای دیگر برای صید هوبره داشته اند، روش دیگری برای شکار این پرنده ابداع شده است. هوبره زنده گیری می شود و به تعداد زیاد در صحراهای عربی رها می شود. همزمان تیم های قوشبازی به تعقیب و صید هوبره می پردازند. تعداد هوبره هائی که به این ترتیب صید و صادر می شوند بسیار بالاست. پیش از این هوبره تنها در پاکستان و در اندازه های کمتر در جنوب ایران و در کشور یمن زنده گیری و صادر می شد. اما بعد از فروپاشی روسیه صید هوبره به سرزمینهای زادآوری این پرنده در آسیای میانه کشیده شد. در همین سالها بود که در ایران نیز که صید این پرنده تنها در جنوب انجام می شد به استانهای دیگر هم سرایت کرد. جنوبی ها روش صید هوبره را به محلی ها آموزش دادند. آمار دقیقی در مورد هوبره های صادره از ایران وجود ندارد. اما در مورد پاکستان تخمین زده می شود که تنها تعداد هوبره های زنده گیری شده سالانه به 4000-6000 برسد. تعداد مشابهی نیز با قوش شکار می شوند. در حالیکه سالانه 30 تا 40.000 هوبره به پاکستان مهاجرت می کنند و تعدادی از آنها پس از گذشتن از پاکستان به ایران می رسند. شمایل هوبره هوبره پرنده ای بیابانی است و اقلیم های کم پوشش با بوته های پراکنده را می پسندد. پرنده ایست با جثه نسبتا بزرگ شبیه به بوقلمون که بیش از آنکه پرواز کند راه می رود. پروازش موقع رمیدن نمائی از یک پرنده بزرگ را به نمایش می گذارد. بالهایش مثل بالهای بالابان بلند و نوک تیز اند و هوبره سرعت و قدرت پرواز بالائی دارد. علامت هوبره هنگام پرواز در سطح زمین ردیف چند شاهبال سفید است که در بین سیاهی شاهپرها خودنمائی می کند و البته اندازه بزرگ این پرنده. هوبره با درناها هم خانواده است. فرم سر و شکل آیرودینامیکی بدن این پرنده شباهتهائی به درنا دارد. هوبره هم مثل درنا مهاجر است و مثل درنا بطور دسته جمعی از سرزمینهای شمالی مهاجرت می کند. ایران هوبره بومی هم دارد. هوبره گونه ای در حال انقراض اصرار عربها برای شکار هوبره به حدی است که جمعیت این پرنده را با خطر انقراض مواجه کرده است. صرف هزینه های هنگفتی که توسط آنها انجام می شود باعث شده است که تمام تدابیر دولتها برای مقابله قانونی با این صید با شکست مواجه شود. از سوی دیگر قاطبه قوشبازان عرب را شاهزادگان و مقامات بلندپایه کشورهای عربی تشکیل می دهند و این کار را مشکل تر می کند. آنها با حاشیه امنیت و قدرت سیاسی و دیپلمائیک راه را برای این شکار مفرح باز نگهداشته اند و حفاظت گران را با مشکل جدی مواجه کرده اند. طبیعی است که کشورهای عربی تمایلی به تهدید هوبره و نابودی او ندارند. از همین رو از چندین سال پیش بنیادهائی در سراسر قلمرو مهاجرت و زادآوری این پرنده تاسیس شده اند که با صرف هزینه های هنگفت و جذب متخصصان اروپائی مشغول ترمیم و بازیافت آسیب به جمعیت هوبره می باشند. در کشور ما تنها مرکز فعال در این زمینه "مرکز تحقیقات هوبره" در شهرستان خاتم می باشد که كار تحقيق، تكثير و پرورش و مطالعات ميدانى و آمارى اين پرنده ارزشمند را با همکاری "مركز ملى تحقيقات حيات وحش كشور عربستان سعودى" ((NWRC انجام می دهد. شكار با بالابان در خوزستان بعنوان سنت آباء و اجدادي دنبال مي شود و هيچ ضرري هم براي طبيعت ندارد. بازداران اين منطقه هر كدام اگر گيرشان بيايد سالي دوسه هوبره شكار مي كنند. اما آفت اصلي هوبره دامگذاران محلي اند. آنها هوبره را بصورت زنده و با دام مي گيرند و بصورت قاچاقي (مثل باز) آنطرف مرز مي فرستند. خوب هم مي گيرند. همه را مي گيرند. حساب كنيد حجم بالاي هوبره زمستانگذران كه از روسيه و قزاقستان و تركمنستان و ديگر كشورهاي شمالي به اين منطقه مي آيد همه صيد مي شوند. در بيابان به آن وسعت و كف دست كه با ماشين مي روي قدم بقدم دامگذاري كرده اند و موتوري ها دوتركه و سه تركه در بيابان ها مي چرخند. خيلي هم شاكي مي شوند كه دوسه تا ماشين سكوت بيابان را بهم زده اند. هوبره اي هم كه آنطرف قاچاق مي شود صرفا براي دست پر دادن به بالابان است. عرب ها هوبره ها را در بيابان هاي خودشان رها مي كنند و با بالابان مي گيرند. اين شكار براي عربهاي عربستان و امارات و كويت و قطر اينقدر مهم و لذت بخش است كه حاضرند هر پولي را بپردازند تا وسايلش فراهم شود. داستان هوبره چند سال اخير اينقدر جدي شده كه قاچاق هوبره تا خراسان هم سرايت كرده. لعنت بر اينها. داستان مثل اوايل بازگيري در ايران است. وقتي صيادان عرب در دهه هاي 1360 و 70 ديگر در دشت هاي جنوب بالاباني پيدا نكردند به بالاتر ها هجوم آوردند. در طي سالهائي كه ايران و سوريه تنها كشورهاي تامين كننده بالابان عرب ها بودند ايران از بالابان خالي شد. نسلش را ور انداختند. فارس و مركزي را خالي كردند و تا گلستان و پاركهاي خراسان هم جلو آمدند. امروز هم كه نخ بالابان بومي ايران را كندند ول كن هوبره نيستند. پارسال مطلبي در روزنامه خواندم كه كاميوني با بيش از 100 قطعه هوبره در يكي از شهرهاي خراسان توقيف شد. بيچاره آن بينواهائي كه براي حفظ و تكثير اين پرنده بزرگ در روسيه و آسياي ميانه متحمل زحمت و مشقت مي شوند. يك دفعه مفصل درباره هوبره مي نويسم. همه بيابان را مي گرديم و هيچ هوبره اي بلند نمي شود. در اين منطقه البته غاز و پرندگان ديگر بوفور ديده مي شوند و قوشهاي ما فقط براي هوبره تربيت شده اند. حجم مهاجرت در اين منطقه اينقدر زياد است كه كسي در زمستان گوشت نمي خرد. پرنده هاي شكاري مهاجر هم اينجا زيادند. اين منطقه بنوعي گذرگاه و دهانه مهاجرت است. روي هر دكل و ستوني يك spotted eagle, tawny eagle و بندرت steppe eagle ديده مي شود. اعراب اصيل اين منطقه استادان واقعي صيد بالصقور اند؛ (يعني بازداري بروش عربي). از اعراب آنطرفي هم خيلي استاد تر و اصيل تر اند. آنطور كه اينها مي گويند عربهاي حوزه خليج فارس (خليج هميشه فارس) تا قبل از به هم پيوستن اميرنشين هاي عرب و تشكيل كشور امارات در اوايل دهه 1970مشتي بدوي ملخ خور بوده اند و هنوز كه هنوزه آداب معاشرت نمي دانند.

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)