آگامای استپی

[kodiak]

آگامای استپی

نام علمی : trapelus agilis

نام انگلیسی : steppe agama

نام فارسی : آگامای استپی


مشخصات: فرم فلسهاي پشتي يكنواخت، كه اندازه آنها به تدريج و بطور منظم تا فلسهاي پهلويي كوچكتر مي شود. 1 تا 3 رديف از فلسهاي پيش مخرجي پينه بسته، كه بيشتر در نرها برجسته تر هستند.

رنگ آميزي: پشت خاكستري، حنايي، سياه يا كرم مايل به زرد، بطور يكدست (اغلب در نرها) يا با نوارهاي عرضي كم و بيش مشخص قهوه اي تيره يا قرمز، معمولاً با يك يا دو رديف زيتوني روشن كه اين الگوي رنگ آميزي در ماده‌ها و جوانها مشخص تر از نرهاست؛ سطح شكمي كرم مايل به سفيد؛ در ماده‌ها و جوانها گلو و شكم اغلب با رگه‌هاي قهوه اي، و در نرها ناحيه گلو، قفسه سينه و پهلوها آبي تيره يا بنفش.

زيستگاه: در نواحي بياباني و نيمه بياباني، در دشتهاي باز مسطح شني، رستي، رسوبي، ماسه اي، نزديك اراضي كشاورزي، حاشيه و دامنه كوهها، آبراهه‌هاي خشك، تپه‌هاي شني كوچك، تخته سنگها، توده‌هاي سنگي، سنگ چين‌ها همراه با پوشش گياهي مختلف پراكنده و استپي.

عادات و رفتار: هنگام روز فعاليت مي كنند؛ اغلب روي تخته سنگها و ديگر بر آمديگيها مي نشينند؛ روزهاي آفتابي بيشتر ديده مي شوند؛ از حشرات، عنكبوتيان، هزارپايان و گاهي از مواد گياهي تغذيه مي كنند.

پراكندگي جهاني: ايران تا قزاقستان و روسيه، افغانستان تا قرقيزستان و چين، پاكستان، هند و احتمالاً عراق.

اندازه: از نوك پوزه تا مخرج 115 ميليمتر دم 177 ميليمتر.
ملاحظات: از اين گونه، سه گونه در ايران مشخص شده، T.a.agillis داراي 65 تا 91 فلس حول ناحيه مياني بدن، فلسهاي پشتي كم هم اندازه، بطور ضعيف تيغه دار و اغلب به شدن نوك تيز (2 رديف يا بيشتر فلسهاي پيش مخرجي پينه بسته)، از نواحي مركز ايران گزارش شده اند؛

زير گونه T.a.sanguinolentus داراي 52 تا 73 فلس حول ناحيه مياني بدن، تمام فلسهاي پشتي، شكمي و فلسهاي كيسه گلويياز نظر اندازه بزرگتر از زير گونه‌هاي ديگر، يك اندازه، به شدت تيغه دار و نوك تيز، (2 رديف يا بيشتر فلسهاي پيش مخرجي پينه بسته)، از نواحي شمال شرقي ايران گزارش شده اند. زير گونه T.a.khuzistamenissداراي 80 تا 97 فلس حول ناحيه مياني بدن؛ فلسهاي بدن كوچكتر از ديگر زير گونه‌ها، فلسهاي پشتي كمي هم اندازه تا نا برابر و بطور ضعيف تيره دار و نوك نيز هستند، از جنوب غربي ايران گزارش شده اند، محل نمونه تيپيك اين زير گونه از ايران، استان خوزستان، 5 كيلومتري جنوب غربي هفتگل بر جاده شوشتر است.