عالی‌قاپو

[Sasha]

عالی‌قاپو (به ترکی به معنی دروازه عالی) ساختمانی است که در واقع درب ورودی دولتخانه صفوی بوده ‌است و در ابتدا شکلی ساده داشته و در اصل ساختمانی متعلق به دوره تیموریان بوده‌ است. به مرور زمان و در طول سلطنت شاه عباس طبقاتی به آن افزوده شدند و در زمان شاه عباس دوم ایوان ستوندار به آن افزوده شد. این بنا در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده ‌است. ارتفاع آن ۴۸ متر است و ۷ طبقه دارد که با راه‌پله‌های مارپیچ می‌توان به آنها رسید.

عمارت کاخ عالی‌قاپو با ۳۴ متر ارتفاع و یکهزار و ۸۰۰ متر مربع زیربنا دارای شش طبقه، ۵۳ اتاق درقالب سالن‌های نشیمن، جلسات حکومتی، دولتخانه، محل استقرار سفیران و میهمانان سلاطین صفوی بوده که در سال ۱۰۰۶ هجری قمری به عنوان مرکز حکومت شاه عباس اول صفوی احداث شده است.


در طبقه ششم کاخ عالی‌قاپو، که در اصطلاح عامیانه مردم اصفهان به کاخ "علقاپی" معروف است، تالار اصلی موسیقی‌های سنتی با معماری و مهندسی خاص دیده می‌شود.

کاخ عالی قاپو در هر طبقه تزیینات هنری خاصی دارد که جلوه‌گاه هنر پویا و بی نظیر هنرمندان ایران اسلامی است. در طبقه سوم عمارت یک حوض مسی در وسط ایوان قرار دارد و تالار پذیرایی کاخ نیز با زیباترین نوع نقاشی‌ها و گچبری‌ها در همین طبقه قرارگرفته است.


از مشخصات بارز این عمارت ویژگی "واکنش صوت و صدا" (Accostic Voice) درمحل ورودی طبقه همکف است. عملکرد آن به‌این نحو است که اگر دو نفر در دو زاویه متقابل یکدیگر در تنگنای زاویه بایستند و صحبت کنند بصورت کاملا واضح سخنان یکدیگر را می‌شنوند. دلیل این امر قرار گرفتن مقاطع بیضوی هندسی روی کانون صدا است که صحبت‌های دو نفر در دو زاویه مقابل را همانند یک دستگاه بی‌سیم به‌راحتی قابل شنود می‌کند.